Вялікі пост: што можна есці, а што – нельга
© Sputnik / Ларыса Мятлеўская
Падпісацца
Свяшчэннікі раяць звычайным людзям улічваць свой стан здароўя і пазбягаць залішніх забарон: ежу варта есці простую, але пажыўную.
Адзін з самых строгіх у царкоўным календары, Вялікі пост доўжыцца сем тыдняў: складаецца з саракадзённай Чатырохдзесятніцы і Перадвелікоднага тыдня. У 2024 годзе посту прытрымліваюцца каталікі з 14 лютага да 30 сакавіка і праваслаўныя – з 18 сакавіка да 4 мая адпаведна. Sputnik распавядае аб дапушчальных і забароненых прадуктах у рацыёне, а таксама аб правілах прыёму ежы.
Пост сімвалізуе цяжкі шлях: каб дабрацца да Вялікадня, вернікі павінны пераадолець яго строгія абмежаванні. Дарэчы, пост закліканы ачысціць як цела, так і душу, таму ўстрымацца давядзецца і ад весялосці.
Як праходзіць Вялікі пост
Вялікі пост быў устаноўлены яшчэ ў часы апосталаў і быў прысвечаны 40-дзённаму знаходжанню Ісуса ў пустыні. Таму і сама структура Вялікага посту пабудавана так, што кожны тыдзень мае свой духоўны сэнс.
Падчас Вялікага посту вернікі падымаюцца па лесвіцы духоўнага ўзыходжання да вялікай кропкі Уваскрэсення Збавіцеля
© Sputnik / Виктор Толочко
Кожны раз, праходзячы Вялікі пост, вернікі падымаюцца па лесвіцы духоўнага ўзыходжання, да вялікай кропкі Уваскрэсення Збавіцеля – Вялікадня.
Вялікі пост нагадвае вернікам аб саракадзённым посце Збавіцеля ў пустыні. Таму першы і апошні тыдзень адрозніваюцца асаблівай строгасцю, як і ў тым, што тычыцца ежы, так і ў духоўным сэнсе.
Богаслужэнні падчас першага тыдня посту становяцца таксама больш строгімі, чым падчас літургічнага года.
Богаслужэнні падчас першага тыдня посту становяцца таксама больш строгімі, чым падчас літургічнага года.
Вялікапосныя службы дапамагаюць вернікам засяродзіцца на пакаянні за ўчыненыя грахі
© Sputnik / Виктор Толочко
Акрамя таго, строгія вялікапосныя службы дапамагаюць вернікам засяродзіцца на пакаянні за ўчыненыя грахі, а таксама нагадваюць аб падзеях, якія папярэднічалі Уваскрэсенню Ісуса Хрыста. Невыпадкова шматвяковай традыцыяй праваслаўнай царквы лічыцца ўступленне ў Вялікі пост пасля таго, як вернікі папросяць адзін у аднаго прабачэння.
Што нельга есці ў Вялікі пост
Варта адзначыць, што свяшчэннікі раяць звычайным людзям улічваць свой стан здароўя, дзейнасць і звычкі харчавання, пазбягаючы строга забароненага. Падчас Вялікага посту ежа павінна быць простай, аднак адначасова падтрымліваць фізічныя сілы чалавека.
Галоўным чынам усім, хто вырашыць пасціць, у названыя дні забаронена есці ежу жывёльнага паходжання. Да гэтай катэгорыі адносяць любое мяса, малако, яйкі і, зразумела, іншыя прадукты, у складзе якіх яны могуць выявіцца.
Строга забаронены фастфуд, а ласунам давядзецца абысціся без ласункаў і заправы.
Таксама не рэкамендуецца выкарыстоўваць шмат цукру, солі і прыпраў – у выпадку, калі вы не гатовы адмовіцца ад іх зусім, дадавайце іх у малых колькасцях. Смажыць ежу таксама не раяць – варта аддаць перавагу іншым спосабам прыгатавання.
Што можна есці ў Вялікі пост
Спісак дапушчальных падчас Вялікага посту прадуктаў харчавання здаецца недастатковым толькі на першы погляд: на справе ж з гэтых прадуктаў можна гатаваць разнастайныя стравы кожны дзень.
Дапушчальна есці такія прадукты, як чорны хлеб і злакавыя перапечкі, розныя крупы, усе бабовыя, грыбы ў розным выглядзе, сезонную агародніну (у прыватнасці, у выглядзе саленняў), сезонную садавіну, сухафрукты, ягаднае варэнне, арэшкі і мёд.
Рыбу ў Вялікі пост можна есці толькі двойчы
© Sputnik / Ларыса Мятлеўская
Двойчы за ўвесь пост дазволена папесціць сябе рыбай. Яе можна есці ў святы – у Вербную Нядзелю і на Дабравешчанне.
Сярод спосабаў прыгатавання ежы варта выбраць тушэнне, запяканне, варэнне або апрацоўку парай. Кашы дазволена гатаваць толькі на вадзе і без алею. Рэкамендуем уважліва ставіцца да таго, што, не жадаючы нашкодзіць арганізму, трэба замяніць забаронены ў пост жывёльны бялок раслінным – ён утрымліваецца ў бабовых, арахісе, соі і баклажанах. Супы ў гэты час вараць выключна на булёне з агародніны.
Правілы харчавання ў Вялікі пост па днях
У большасць дзён Вялікага посту дазволена есці толькі раз у дзень. Выключэннем з'яўляюцца выхадныя – у суботу і нядзелю можна паесці двойчы ў дзень. Найбольш строгіх абмежаванняў прыйдзецца прытрымлівацца ў першыя чатыры дні і ў яго апошні тыдзень – Перадвелікодную Сядміцу непасрэдна перад Вялікаднем.
У першую пятніцу Вялікага посту дапускаецца ўжываць пшаніцу з мёдам
© Sputnik / Виталий Аньков
/ Зусім адмовіцца ад ежы прыйдзецца ў Чысты панядзелак, а таксама ў Вялікую Пятніцу. Яшчэ адзін строгі дзень – першая пятніца Вялікага посту, якая дапускае ўжыванне толькі пшаніцы з цукрам або мёдам.
Дарэчы, любы з дзён мае свае правілы: у панядзелак, сераду і пятніцу варта прытрымлівацца сухаядзення (піць ваду і ўзвары, есці хлеб, а таксама садавіну і агародніну ў волкім выглядзе). У аўторак і чацвер можна есці гарачую ежу, але без масла. У выхадныя да гэтага спіска прадуктаў можна дадаць нішчымны алей.
Што можна піць у Вялікі пост
Ужываць алкаголь падчас Вялікага посту забараняецца (за выключэннем выхадных дзён, калі дапушчальна віно). Нягледзячы на тое, што на працягу сямі тыдняў не забараняецца піць чай і каву, іх ужыванне рэкамендуецца істотна знізіць і аддаць перавагу напоям на аснове садавіны і зёлак.
У Вялікі пост рэкамендуецца аддаць перавагу напоям на аснове садавіны і зёлак, напрыклад, ліпавай гарбаце
© Sputnik / Денис Дмитренок
Дарэчы, прыхільнікам кавы варта задумацца пра тое, што пост мае на ўвазе адмову ад задавальненняў: верагодна, гэта абмежаванне з'явіцца для вас сапраўднай пакорай плоці.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Таксама на Sputnik:
Мітрапаліт Веніямін: карысць Вялікага посту праверана на працягу многіх стагоддзяў
Посцім смачна: булён з галавы асятра і гарохавыя брускі
Буркоў: чаму Вялікі пост важны не толькі для праваслаўных
