Мастак Уладзімір Шапо — вядомая ў Беларусі асоба. Карціны майстра можна знайсці ва ўсіх салонах яго роднага Полацка і Мінска, а з нядаўніх часоў яны прадаюцца яшчэ і ў Лондане. Карэспандэнты Sputnik пабывалі ў майстэрні мастака і пагаварылі з ім "за жыццё".
Калі закахаўся, прывёў каханую да жонкі
Але нямногія ведаюць, што акрамя мастацтва ў жыцці вядомага дзеяча ёсць і іншыя страсці, напрыклад, тату. У інтэлігентнага 69-гадовага Уладзіміра Дзмітрыевіча "забітыя" ўсе рукі. Татуіроўкі ёсць нават на спіне. Праўда, ад вачэй публікі ён іх хавае, пакідаючы гэта "задавальненне" для сябе і блізкіх.
"На руках намаляваны мой любімы кітайскі мастак Ці Байшы, які жыў у ХІХ — пачатку ХХ-га стагоддзя. А на спіне ў мяне другі любімы мастак, японец Кацусіка Хакусай. Ён сядзіць на крэсле і трымае пэндзлік ў руках, нагах і зубах", — распавядае суразмоўца.
Мастак не хавае: сваё першае тату ён зрабіў у досыць сталым узросце. Стала яно своеасаблівай кропкай, якую майстар вырашыў паставіць пасля горкага кахання.
"Першую татуіроўку зрабіў, калі закахаўся, а потым разлюбіў. Ёй было 20, мне 50. Я прывёў яе дадому, сказаў жонцы: "Будзе табе па гаспадарцы дапамагаць, давай жыць разам". Я не хаваўся па кутах", — шчыра прызнаецца Шапо.
"Натуральна быў вялікі скандал. У мяне ляцелі талеркі. Але прайшоў час, і каханне прайшло. А ведаеце, якое цяжкае позняе каханне. Там адначасова і апошняя спроба кахання, і апошняе расчараванне, і страх смерці, і страх старасці. І калі ўсё гэта скончылася, я зрабіў першую татуіроўку ", — дадае ён.
Малюнак, які можна ўбачыць на твары мастака, сімвалізуе для яго свабоду. У той жа момант ён пайшоў на іншы эксперымент і прабіў вушы.
"На адным вуху ўсе завушніцы — гэта мае дзеці, жонка. На іншым — казацкі сімвал, які азначае "свабода", — тлумачыць Уладзімір Дзмітрыевіч.
Мастак — гэта той, хто думае
У свае 69 Шапо працягвае тварыць. Яго майстэрня — гэта яго дом, у якім ён праяўляецца ва ўсёй сваёй нетрівіальності. На пыльных паліцах можна знайсці ўсе ўспаміны мастака мінулых гадоў. Вось злепкі асоб памерлых бацькоў, якія зрабіў, каб захаваць памяць. А гэта гаршчок меркавана 2000 гадовай даўніны, знойдзены ім у маладосці падчас паездак на Каўказ. Стаяць тут і іконы, сабраныя на гарадскіх сметніках і прыведзеныя ў парадак.
Уладзімір Шапо гучна кажа, дзёрзкі ў выказваннях. Аднак за гэтымі паводзінамі — боль мастака. Такім чынам ён спрабуе як бы дакрычацца да публікі.
"Гэта вам здаецца, што мастак — гэта той, хто малюе. Мастак — гэта той, хто думае. Мастак займаецца тым, што апраўдвае чалавецтва перад Богам", — заўважае суразмоўца.
"Мастак па сутнасці справы асэнсоўвае, што з намі адбываецца і ў касмічным плане, і ў бытавым. Хапае час ад часу за руку чалавека і кажа: "Хопіць жэрці, хопіць прыбядняцца. Займіцеся, нарэшце, сваёй галавой, сваімі дзецьмі, сваёй культурай. Займіцеся працягам тварэння", — дадае ён.
Суразмоўца лічыць, што светам кіруюць пяць паняццяў: "капітал", "камфорт", "адходы", "карыта", то бок побыт, і "культура". Большасць людзей занятыя усім чым заўгодна, але не сваёй культурай.
"Цяпер купяць жалязяку пад назвай Mercedes, потым ім патрэбныя шмоткі. Трэба абавязкова забегчы ў супермаркет — там жа зніжкі. І жэрці, жэрці, жэрці… А потым прыходзіць старасць, і яны думаюць, што зараз пажывуць, нарэшце. Але ім з нябёсаў кажуць: "Хопіць ужо", — адзначае суразмоўца.
Ніхто ад яе не сыдзе
Усе гэтыя думкі адлюстраваныя ў карцінах майстра — такіх жа яркіх, гучных, якія вылучаюцца на агульным фоне, як і ён.
"Гэта карціна прысвечаная Бельчыцкаму манастыру, які быў аднагодкам Полацку. У ім знаходзілася рэзідэнцыя полацкіх князёў. Але яго зраўнялі з зямлёй камуністы, і паставілі на гэтым месцы казармы. Вось яны на карціне ў выглядзе чорта, які ляціць і перашкаджае ўсім", — распавядае мастак.
"А тут стары паўзе да Еўфрасінні Полацкай, а смерць побач, яна яго прымае. Ніхто ад яе не сыдзе", — тлумачыць сутнасць другой працы майстар.
Тэма духоўнага пачатку часта ўсплывае ў размове з мастаком. Хоць сам ён не лічыць сябе занадта набожным.
"Але ў Бога верыў і ў камуністычныя часы. Я ведаў, што трэба займацца душой, таму ў мяне тры сыны мастакі і дачка паэтка", — адзначае ён.
Адзін з сыноў Уладзіміра Дзмітрыевіча Аляксандр стаў вядомым скульптарам. Яго мемарыял "Памяць" многія бачылі на праспекце Дзяржынскага ў Мінску. Сын Антон — заснавальнік найстарэйшага ў Мінску тату-салона. Работы Паўла Шапо захоўваюцца ў музеі сучасных мастацтваў розных гарадоў свету, уключаючы Нью-Джэрсі.
Такім чынам, лічыць мастак, сваю галоўную задачу ў жыцці ён выканаў.