МІНСК, 24 ліп – Sputnik. Шкловытворчая мануфактура XVIII стагоддзя, якая належала графам Салагубам, была знойдзена гісторыкамі БДУ ў аграгарадку Ілья Вілейскага раёна Мінскай вобласці, паведамілі Sputnik навукоўцы.
На месцы раскопак гісторыкі знайшлі рэшткі плавільнай печы, выкладзенай з гліны, цэглы і камянёў. У БДУ ўстанавілі, што ў XVIII стагоддзі ў Ільі выраблялі тару, сталовы і аптэчны посуд, а таксама ліставае аконнае шкло. Прадукцыя мануфактуры была розных адценняў зялёнага, ружовага, блакітнага і сіняга колераў. Выраблялі тут і крыштальны посуд.
"Добрая захаванасць гутнай печы Ільянскай мануфактуры дае падставы для адкрыцця на гэтым месцы музея, паколькі мануфактура ў Ільі — адзіны шкловытворчы комплекс на тэрыторыі Беларусі, заснаваны ў першай палове XVIII стагоддзя, які праіснаваў да канца ХХ стагоддзя ў суседнім пасёлку Партызанскі, прайшоўшы ўсе этапы станаўлення і развіцця прамысловай вытворчасці", — пракаментавала знаходку Паліна Курловіч, выкладчык кафедры археалогіі і спецыяльных гістарычных дысцыплін БДУ, навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі НАН Беларусі.
Унікальнымі для айчыннай археалогіі з'яўляюцца знаходкі інструментаў шкловыдзімальнікаў, у ліку якіх выдзімальная трубка з рэшткамі зялёнага шкла на канцы, нож, мерная гірка, пры дапамозе якой маглі адмерваць колькасць рэчываў, якія дадавалі ў сыравіну пры вытворчасці шкла.
Археолагі таксама знайшлі шмат адходаў ад фармоўкі сасудаў і вялікую колькасць фрагментаў гатовай прадукцыі. Акрамя таго, упершыню ў айчыннай навуцы былі знойдзеныя прадметы побыту, якія сведчаць пра паўсядзённае жыццё шкларобаў. Гэта трубка для тытуню, ключ ад скрыні, нацельны крыжык. Рэдкай знаходкай таксама з'яўляюцца фрагменты тканіны сіняга колеру, знойдзеныя побач з печчу.
"Аб наведванні мануфактуры жанчынамі кажуць тры іголкі і шпількі для замацавання тканіны жаночага галаўнога ўбору", — расказалі ў БДУ.
Навукоўцы мяркуюць, што, верагодна, жанчыны прыносілі ў майстэрню абеды, паколькі культурны пласт насычаны фрагментамі керамічнага посуду і косткамі.
Гута (мануфактура) у Ільі праіснавала да пачатку XIX стагоддзя і пазней была перанесена ў сучасную вёску Новая Гута. Датаванне помніка пацвярджаецца знойдзенымі тут манетамі Рэчы Паспалітай другой паловы XVII — сярэдзіны XVIII стагоддзя.
Раскопкі ў Ільі працягнуцца да 30 ліпеня. Акрамя выкладчыкаў і студэнтаў БДУ ў іх удзельнічаюць валанцёры, а таксама студэнты Вяцкага дзяржаўнага ўніверсітэта (г. Кіраў, Расія).