Беларускае лета пачалося ў гэтым годзе з небывалай засухі, якая змянілася спачатку сезонам дажджоў, а пасля — небывалай спёкай. Sputnik высвятліў, як насякомыя ў Беларусі рэагуюць на пераменлівае надвор'е.
Як распавёў Sputnik вядучы навуковы супрацоўнік НПЦ НАН Беларусі па біярэсурсах, кандыдат біялагічных навук Анатоль Кулак, распаўсюджванне насякомых напрамую залежыць ад умоў надвор'я, у тым ліку ад тэмпературы.
"У цёплы год перавагe атрымліваюць цеплалюбівыя віды, у халодны, адпаведна, наадварот. Асабліва гэта заўважна, калі тэмпературны фон перавышае норму, менавіта такая тэндэнцыя ў апошнія гады назіраецца ў Беларусі", — растлумачыў ён.
Ад молі пакутуюць таполі і каштаны, насякомыя штурмуюць кватэры
Адна з асаблівасцяў цёплага года, падзяліўся эксперт, — з'яўленне ў некаторых відаў насякомых дадатковых пакаленняў. У выпадку з бясшкоднымі відамі гэта нядрэнна, лічыць ён. Аднак у некаторых выпадках ад гэтага моцна пакутуюць расліны.
"Спякотныя гады суправаджаюцца дэфіцытам вільгаці, гэта аслабляе некаторыя лясныя насаджэнні. Напрыклад, памяншаецца выпрацоўка смалы хвояй і елкай, з-за чаго ў гэтым годзе на Палессі назіраліся сотні ачагоў выпадзення хвоі з-за паразы вяршыні караедам. Прычым, у 2018-м ён дакладна дасць дадатковую генерацыю, гэта значыць, прынясе яшчэ большую шкоду", — распавёў Кулак.
Па той жа прычыне, перакананы спецыяліст, у гарадах "хварэюць" каштаны. Некалькі гадоў таму па Беларусі распаўсюдзіўся паўднёвы інвазіўны від молі, які ў такое надвор'е адчувае сябе камфортна. Насякомае "мініруе" лісце — у ім селяцца яго вусені. Пацяпленне таксама спрыяе з'яўленню дадатковага пакалення.
"У гэтым годзе людзі скардзяцца нават на тое, што моль атакуе іх прама ў кватэрах. Гэта іншы від — таполевых, якая развіваецца цяпер у масе на таполях і пранікае, у тым ліку, у дамы. Вопратку яна не пашкоджвае", — супакоіў ён.
Хрушчоў было мала
Добра знаёмых беларусам хрушчоў у гэтым годзе і праўда было вельмі мала. Па словах эксперта, у большай ступені гэта звязана не з надвор'ем.
"Для іх характэрныя пікі колькасці, а потым спады — гэта заканамерна. Пару гадоў таму назіраліся пікі, хутчэй за ўсё, у гэтым годзе быў спад", — выказаў меркаванне ён.
Анатоль Кулак таксама адзначыў, што ранняя гарачая вясна паспрыяла іх ранняму вылету: яны з'явіліся ў анамальна ранні час, з-за чаго іх лёт расцягнуўся, а піка не здарылася.
Знікла самая маленькая беларуская страказа
Некаторыя паўночныя або балотныя віды ад беларускай спёкі пакутуюць і гінуць.
"У гэтым годзе мы не знайшлі самую маленькую страказу Беларусі, чырванакніжныя нехалению прыгожую. Яна не знойдзена ў тых месцах, дзе вадзілася раней — нізінных балотах, якія ў гэтым годзе проста перасохлі", — растлумачыў ён.
У той жа час на некаторых чырванакніжных насякомых пацяпленне адбілася добра: у іх ліку жук-алень, некаторыя віды бронзавак, жукі-пестракіў, з'яўляюцца і новыя віды. Некаторыя насякомыя сёлета пачалі вылятаць раней на дзве-чатыры тыдні: напрыклад, самы вялікі ў рэспубліцы дзённы матылёк махаон у 2018 годзе з'явіўся пад Мінскам у сярэдзіне красавіка — на месяц раней, чым заўсёды.
"Відавочнага буму насякомых у Беларусі (як саранчы ў Афрыцы) мы не назіраем, усё залежыць ад канкрэтнага віду", — рэзюмаваў эксперт.