Высокіх расійскіх гасцей ужо дакладна будуць здзіўляць новенькай Трыўмфальнай аркай, гладкімі дарогамі і шырокім мастом са львамі.
Львы, дарэчы, першапачаткова планаваліся імяннымі - адзін Уладзімір, як мэр Магілёва Цумараў, іншы Андрэй, як скульптар Вараб'ёў, а яшчэ Аскольд і Эдгард, як Запашные, якія дазволілі скульптару ляпіць львоў са сваіх гадаванцаў.
Але ад гэтай ідэі, верагодна, адмовіліся - ва ўсякім выпадку, карэспандэнты Sputnik ніякіх таблічак пада львамі не знайшлі.
Арка і львы размешчаны па дарозе да Палаца культуры вобласці, дзе 12 кастрычніка пройдзе пленарнае пасяджэнне Форуму рэгіёнаў з удзелам прэзідэнтаў Беларусі і Расіі. Так што іх высокія госці ўбачаць дакладна.
А вось новенькую лесвіцу з фантанам - яшчэ пытанне. Хаця многія апытаныя Sputnik магілёўцы настойвалі: гэта трэба бачыць. Мы не ўтрымаліся і пайшлі паглядзець.
Аўрал
Лесвіца, якая вядзе ў добраўпарадкаваны нарэшце парк Падніколле, сапраўды ўражвае. Высокая, шмат'ярусная, але ўпіраецца яна ў недаробленую пакуль дарожку. І дарабіць яе, мяркуючы па ўсім, не паспеюць: калі прытрымлівацца тэхналогіі, то да кладкі пліткі, па словах аднаго з рабочых, можна будзе прыступаць толькі праз некалькі дзён.
Работы на аб'ектах кіпелі аж да адкрыцця форуму. Стомленая жанчына ў спяцоўцы каля ДК вобласці прызналася, што рада таму, як мяняецца Магілёў, але, калі шчыра, толкам гэтых змяненняў яна яшчэ не бачыла: апошнія месяцы працуе ў рэжыме аўралу.
"Што падабаецца, што не падабаецца? Не падабаецца маленькая зарплата. А так у прынцыпе атрымліваецца культурна, акуратна... Дзякуючы нам і камунальным службам", - пасля паўзы, смеючыся, дадае Валерый, які працуе на добраўпарадкаванні парку Падніколле.
Валерый пацвердзіў, што тры тыдні працавалі без выхадных. І тут жа шматзначна дадаў: "Але гэта мы па ўласнай згодзе".
На пытанне аб тым, што ў большай ступені Форум нясе гораду - дабро ў выглядзе новых славутасцяў і дарог або клопаты, Валерый прызнаўся, што не ведае.
"Калі б ведаць канкрэтную мэту гэтага форуму, можа быць, гэта і добра, а так нам больш клопатаў", - разважае рабочы.
У чаканні затораў
Магілёўцаў, рэзка незадаволеных правядзеннем у горадзе Форуму рэгіёнаў, мы не сустрэлі. Нават да будучых затораў, якія, хутчэй за ўсё, узнікнуць з-за перакрыцця цэнтральных вуліц на час руху картэжаў, мясцовыя ставяцца па-філасофску.
"Як я разумею, перакрыюць толькі на час праезду картэжу - у гэтым вялікіх нязручнасцяў не бачу. Ну пастаім у заторах трохі і паедзем далей", - кажа Сяргей, малады тата, які гуляе з сынам на новенькай пляцоўцы ў парку Падніколле.
Затое глядзіце, кажа, як горад змяніўся, з'явіліся месца, куды можна прыйсці з дзіцем.
Начытаўшыся крытыкі аб падрыхтоўцы горада да Форуму рэгіёнаў у інтэрнэце, пытаем маму на суседняй пляцоўцы, ці не лепш было грошы, закапаныя ў зямлю, пусціць на падтрымку маладых сем'яў. Не згаджаецца.
"Мне здаецца, мамы самі павінны думаць, як нам утрымліваць і карміць свае сем'і, а горад павінен развівацца. Таму што гэта адчуваюць усе, не толькі мамы. Горад прыкметна змяніўся. Шмат стала такіх месцаў з'яўляцца, як каля Падніколля. Гэта вельмі радуе. Нават не хочацца з'язджаць з гэтага горада, а планы былі..." - прызнаецца Анастасія.
Дзмітрый спецыяльна прыйшоў паглядзець на новенькі парк - ён памятае яго зарослым і забытым. Яму падабаюцца змены, якія адбываюцца ў горадзе напярэдадні Форуму рэгіёнаў. Праўда, хацелася б, каб гэтыя змены былі больш сістэмнымі.
"Я аўтамабіліст, і мне падабаецца, што ў цэнтры асноўныя дарогі прыведзены ў парадак. Хоць вуліца Гагарына да Лядовага палаца добраўпарадкавана, там пакладзены добры асфальт, але як толькі мы праязджаем Лядовы палац, дзе, мабыць, будуць праходзіць нейкія мерапрыемствы форуму, дарога абрываецца. І пачынаюцца ямы", - распавядае Дзмітрый.
На пытанне аб тым, чаго чакае ад самога форуму, Дзмітрый прызнаецца, што нічога. Кажа, што прыхільнік ідэі незалежнай Беларусі - таго, каб краіна выбудоўвала раўнапраўныя адносіны з усімі суседзямі.
А вось магілёўцы ва ўзросце, з якімі давялося пагутарыць Sputnik, прызнаваліся, што чакаюць "толькі добрага".
"Таму што Расія - наш братэрскі народ. Мы павінны быць разам, павінны быць дружныя, каб нашы кіраўнікі былі здаровыя і прыносілі нам зручнасць. І нам жылося добра", - сказала пенсіянерка Ірына Мікалаеўна, якая разам з мужам прыйшла паглядзець на новы парк.
Дзіўны Магілёў
Дарога ад аэрапорта да ДК - гэта каля 10 хвілін язды па горадзе. Але Магілёў - гэта не толькі прымеркаваныя да Форуму славутасці-новабудоўлі. Гэта і атмасферная Ленінская вуліца, і гісторыя Стаўкі апошняга цара Расійскай імперыі, трагічнага адрачэння Мікалая II ад пасаду. А што яшчэ? Sputnik распытаў гараджан, што варта было б паглядзець і дзе пабываць высокім расійскім гасцям.
"Добрага ці дрэннага? Добрага - гэта ў Буйнічах заасад, а дрэннага - гэта любое прадпрыемства ў горадзе. Дрэннае таксама трэба паказваць. Каб Пуцін бачыў, як мы па-сапраўднаму жывем. Не вось гэтая прыгожая карцінка, а жыццё як яно ёсць", - кажа Сяргей, малады тата з парку Падніколле.
Пра заасад як абавязковы пункт культурнай праграмы Sputnik заявілі адразу некалькі суразмоўцаў. У тым ліку пенсіянер Фёдар Аляксандравіч, які жыве ў доме з відам на Тульскі панадворак у Магілёве. Тут стаіць самавар, чамусьці з інвентарным нумарам, і сюды таксама часта прывозяць турыстаў. На пытанне, што сказаў бы Пуціну, калі б раптам сустрэў тут, кажа: пра палітыку дакладна не размаўляў бы.
"Спытаў бы, ці спадабалася ў нас і іншае. А што палітыка? Нам што, дрэнна жыць? Усё ёсць у краме. Толькі здароўе трэба", - прызнаецца Фёдар Аляксандравіч.
Пенсіянерка Ірына Мікалаеўна прапанавала б прыгледзецца да людзей.
"Вы ведаеце, хай ён паглядзіць на наш народ, што ён добры, спагадлівы, прыстойны, што людзі заслужылі, каб добра жыць. Няхай спытае ў людзей, як жывецца", - заўважае пенсіянерка.
Маладая мама і мастак Анастасія параіла б усё ж такі прайсціся па Ленінскай. Але не з пункту гледжання пасядзець у модных барах, а менавіта ацаніць гістарычны цэнтр, які памятае у тым ліку і імператара, і вялікіх княжон, якія, калі верыць успамінам відавочцаў, хадзілі там па крамах.
Рабочы з парку Падніколле Валерый спачатку пачаў пералічваць усе новыя набыцці горада: лесвіцу, арку, а потым дадаў, што, калі б ён фармаваў культурную праграму, уключыў бы ў яе бар "Ветрык".
"Што паказаць Пуціну ў Магілёве? Я думаю, што прэзідэнт Пуцін праляціць на хуткасці пад 150-160 км у гадзіну ад аэрапорта да ДК альбо ратушы, дзе будуць падзеі. Абсалютна горад ён не ўбачыць і не паглядзіць. Магілёў для яго горад абсалютна незнаёмы, і наўрад ці ён чымсьці зацікавіцца. Хоць горад сапраўды цікавы", - заўважае жыхар Магілёва Дзмітрый.
Бо гэта хоць і правінцыйны горад, але са сталічным лёсам. Ён быў сталіцай імперыі ў часы Стаўкі, ледзь не стаў сталіцай рэспублікі ў савецкі час. Тут ёсць на што паглядзець і чым зацікавіцца. І нават калі самыя высокія госці не паспеюць ацаніць, застаюцца тысячы ўдзельнікаў Форуму, у якіх ёсць час і магчымасць адкрыць для сябе гэты цудоўны горад і яго жыхароў.