МІНСК, 20 сак - Sputnik. Амерыканка Карэн Кескуле Уленбек стала першай жанчынай, якой прысуджана міжнародная Абелеўская прэмія, пра гэта абвясціла Нарвежская акадэмія навук.
Прафесар Уленбек працуе ў Тэхаскім універсітэце ў Осціне. Прэмію, якую яшчэ называюць "нарвежскі Нобель па матэматыцы", уручылі ёй за "наватарскія дасягненні ў галіне геаметрычных дыферэнцыяльных ураўненняў з частковымі вытворнымі, калібровачнай тэорыі і інтэграваных сістэм" і "фундаментальны ўнёсак у аналітычную, геаметрычную і матэматычную фізіку".
Сама 76-гадовая прафесар заявіла, што "напалоханая і ўзрушаная" весткай аб прысуджэнні ёй прэстыжнай узнагароды.
Акрамя заслуг у галіне матэматыкі прафесар вядомая і як прыхільніца гендэрнай роўнасці: яна была сузаснавальнікам адмысловай праграмы "Жанчыны і матэматыка", якая выступае супраць дысбалансу жанчын і мужчын, што займаюцца матэматыкай.
Што такое Абелеўская прэмія
Мемарыяльны Абелеўскі фонд і сама прэмія заснаваны парламентам Нарвегіі адносна нядаўна - у 2002 годзе. Прэмія з'яўляецца адной з самых прэстыжных узнагарод у галіне матэматыкі ў свеце. Яе ўпершыню ўручылі ў 2003 годзе. Прысуджэннем займаецца Акадэмія навук Нарвегіі, рашэнне прымае журы з 5 матэматыкаў з сусветным імем з розных краін.
Фінансуе прэмію ўрад Нарвегіі. Уручэнне ўзнагароды, сума якой складае шэсць мільёнаў нарвежскіх крон (больш за 700 тысяч долараў) пройдзе ў Осла традыцыйна вясной - сёлета 21 мая. Лаўрэат атрымае прэмію з рук караля Нарвегіі, а пасля выступіць з серыяй лекцый для студэнтаў.
Да гэтага шаснаццаць разоў запар "нарвежскі Нобель па матэматыцы" прысуджаўся выключна мужчынам. Сярод яе лаўрэатаў былі і выхадцы з Расіі: Міхаіл Громаў (Францыя) і Якаў Сінай (ЗША).