Фільм па мексіканскім сцэнары з бельгійскім рэперам кіназнаўца Пётр Шчапаціннік прадставіў перад паказам як "хуліганскі і заліхвацкі", а таксама як прыкмету таго, што ў сучасным беларускім кіно адбываюцца цікавыя працэсы. Карэспандэнт Sputnik Леў Рыжкоў паглядзеў хуліганскі фільм і пагутарыў з яго стваральнікам Мікітам Лаўрэцкім.
Так здымаць нельга
Апусканне ў "Сашына пекла" яго стваральнікам удалося здзейсніць практычна без бюджэту, на "ручную" камеру. Больш за тое, апынулася, што фільм зняты на плёнку ад старых VHS-відэакасет, з-за чаго малюнак набывае частату 50 кадраў у секунду. Такая частата шмат каму знаёмая. Калі вы калі-небудзь запісвалі тэлеперадачы на відэамагнітафон, то прыкладна можаце сабе ўявіць, як выглядае карцінка "Сашынага пекла".
Гледачы былі, вядома, заінтрыгаваныя. Ніхто з іх не ўяўляў, куды пойдзе сюжэт. Мне, напрыклад, здавалася, што на экране будуць жахі. Якая-небудзь "Беларуская разня бензапілой". Тым больш што ў фільмаграфіі рэжысёра Мікіты Лаўрэцкага ёсць фільм "Беларускі псіхапат". А на адным вядомым сайце, прысвечаным хорару, было апублікавана віншаванне "камраду Лаўрэцкаму" ў сувязі з прэм'ерай на ММКФ.
Але ніякіх асаблівых кровапусканняў у кадры не здарылася. А ўбачылі гледачы сапраўды вельмі дзіўны фільм.
Галоўны герой - зусім не атлетычнай знешнасці малады чалавек па імі Саша. Ён працуе ў офісе. Але Саша - не тыповы прадстаўнік "планктону". У яго ёсць яшчэ і паралельнае жыццё. Ён складае біты (рытмы мелодыі, пад якія чытаюць рэп) для аднаго бельгійскага рэпера - шырока вядомага ў вузкіх колах знатакоў субкультурных субжанраў. Сааўтары ніколі не бачылі адзін аднаго ўжывую.
Але вось зорка рэпу прылятае з Брусэлю ў Мінск, ходзіць па вуліцах, есць беларускую ежу, слухае па радыё выступ Аляксандра Лукашэнкі, а потым дае канцэрт у паўразбураным клубе. Юныя субкультурныя беларускі стаяць у чарзе, каб зрабіць сэлфі з зоркай.
Праўдзівы аўтар поспеху - сціплы хлопец Саша - застаецца за кадрам усеагульнай любові. Ніхто нават не здагадваецца, што сціплы дызайнер з офіса на самай справе практыкуе рытуалы сатаністаў.
У нейкі момант малабюджэтная гутарковая камедыя выходзіць за рамкі жанру і адпраўляецца на тэрыторыю хорару. Не магу сказаць, што становіцца страшна. Уласна, не ўзнікае нават злавеснага адчування. Так, мільгае нейкая бесаўшчына.
Фільм - вельмі дзіўны. Зроблены ён з парушэннем усіх правіл, так здымаць зусім нельга. За многія кадры "Сашынага пекла" ў любой кінашколе свету панаставілі б двоек. Але правілы парушаныя свядома. З чыстага хуліганства.
Не ўсе дарогі патаптаны
Рэжысёр Мікіта Лаўрэцкі выглядае вельмі молада. У той жа час ён робіць уражанне вельмі сур'ёзнага чалавека. Мікіта вучыцца на кіназнаўцу ў аспірантуры Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў. Наўрад ці ён глядзеў усе фільмы і серыялы на свеце, але амаль пра кожны фільм нешта ведае. Уласна, такога ж узроўню кінаманія 25 гадоў таму дала свету Квенціна Таранціна.
"Мой суаўтар сцэнара Рэй Коз - мексіканец, - распавёў Лаўрэцкі. - Мы з ім пазнаёміліся на форумах пра кіно, ледзь-ледзь мелі зносіны і ледзь-ледзь перапісваліся. І раптам напісалі разам сцэнар. Бельгіец Улад Лалабай, які здымаецца ў нас у галоўнай ролі - не вельмі папулярны рэпер. Як я яго знайшоў? Яго параіў мне мой сябар з Мінска. Вось, маўляў, ёсць круты чувак з Бельгіі. Я яму напісаў у "Інстаграме", даслаў сцэнар. Уладу спадабалася".
Але і гэта яшчэ не ўсё. Па словах Мікіты Лаўрэцкага, бельгійскі музыкант сапраўды запісваў трэкі з беларускім рэперам з горада Маладзечна. І пасля здымак у фільме Улад паехаў у Маладзечна і сапраўды пазнаёміўся са сваім суаўтарам.
"Калі я запрашаў Улада іграць у маёй выдуманай гісторыі, я гэтага не ведаў", - прызнаецца Мікіта.
Мікіта не хавае, што яму падабаецца эксперыментаваць, з чыстага цікаўнасці рабіць кіно так, як ніхто яшчэ не рабіў.
"Я не ўмею думаць пра будучыню з пункту гледжання кар'еры, - кажа рэжысёр. - Як мастак я разважаю аб тым, якімі будуць сюжэты будучых фільмаў".
Беларусь, на думку Мікіты, мае вялікі патэнцыял і слаўныя традыцыі менавіта ў жанры жахаў. Дастаткова ўспомніць, напрыклад, фільм "Дзікае паляванне караля Стаха" Валерыя Рубінчыка. Або "Ідзі і глядзі" Элема Клімава - які, на думку Лаўрэцкага, вельмі цікавы ў тым ліку і як фільм жахаў.
"Аб фільмах жахаў часта думаюць, што гэта "нізкае" кіно, - кажа Мікіта. - Але ў нашым жыцці таксама шмат страшнага. Калі мы хочам ствараць сумленныя карціны, то трэба рабіць фільмы, якія выклікаюць моцныя пачуцці. Я думаю, што яшчэ не усе дарогі жанру жахаў патаптаны".
Маскоўскі міжнародны кінафестываль праходзіць з 18 па 25 красавіка. У асноўную конкурсную праграму ўвайшлі 13 карцін. Расія прадстаўлена трыма фільмамі - "Эпідэмія" Паўла Кастамарава, "Нада мною сонца не садзіцца" Любові Барысавай, "Нядзеля" Святланы Праскурынай. Журы кінафестывалю ўзначальвае карэйскі рэжысёр Кім Кі Дук.