Фота

Беларускі павільён ВДНГ: вышыванкі, ураджай і сацыялізм

Роўна 80 гадоў таму, 1 жніўня 1939 года, адкрылася Усесаюзная сельскагаспадарчая выстава. Як сёння выглядае беларускі павільён у маскоўскім ВДНГ, дзе адноўленыя калоны і фрэскі, прысвечаныя камуністычным ідэалам БССР.
Sputnik
Маскоўская ВДНГ, якая перажыла не самыя лепшыя постсавецкія часы і пераўтвораная ці то ў рынак, ці то ў забаўляльны парк, зноў прыцягвае наведвальнікаў сваёй гісторыяй, савецкай манументальнасцю і размахам. Нягледзячы на пануючае тут запусценне, бясконцы рамонт і рэканструкцыю, наведвальнікам падабаецца фатаграфавацца на фоне шаснаццаці статуй фантана "Дружба народаў" ці нацыянальных павільёнаў былых савецкіх рэспублік, якія яшчэ захавалі сваю першародную архітэктуру і дэкор.
Цікава, што многія прыязджаюць спецыяльна сфатаграфавацца каля павільёна "Рэспубліка Беларусь" пасля таго, як на каланадзе былі адноўленыя нацыянальныя арнаменты і маёліка.
Калі выстава адчынялася ў 1939 годзе, павільён Беларускай ССР быў драўляным будынкам, які нагадваў сялянскі дом. Пазней яго знеслі, а ў 1949 годзе для рэспублікі пачалі будаваць манументальнае будынак з каланадай ў два рады. Будаўніцтва было скончана ў 1954 годзе.
Адноўленыя калоны сёння выглядаюць гэтак жа, як пры пабудове: яны ўвянчаныя разьбянымі гірляндамі, якія імітуюць вышытыя ручнікі.
Упрыгожвае павільён пакрытая золатам вежа-скульптура "Радзіма-маці" - жанчына з вянком на галаве, якая ў руках трымае сноп.
Над галоўным уваходам красуецца скульптурная група "Працаўнікі Беларусі". Арыгінальныя скульптуры былі ўзняты на фасадзе ў 1954 годзе. Гэта пяць фігур: "Даярка", "Аграном", "Калгасніца", "Паляўнічы" і "Механізатар", кожная вышынёй два метры. Арыгіналы скульптур разбурыліся, у выніку беларускія ўлады прынялі рашэнне замяніць іх копіямі, выкананымі з больш трывалых матэрыялаў.
Пасля рашэння зрабіць павільёны ВДНГ галіновымі, тут ў 1963 годзе знаходзілася экспазіцыя "Электратэхніка", калоны зашылі металічнымі панэлямі, а скульптурныя групы па баках прыбралі і яны зніклі, вокны другога святла зачынілі шклотканінай, мазаічныя падлогі перакрылі мармуровай пліткай.
У 1990-х павільён працаваў як гандлёвы цэнтр, выставачным павільёнам ён стаў у 2008 годзе.
1 / 20
Святкаванне 80-годдзя ВДНГ праходзіць гэтымі днямі ў Маскве, а маштабная святочная праграма працягнецца да канца года.
2 / 20
На маскоўскай ВДНГ Беларусь захоўвае за сабой традыцыйны цудоўны асабняк з калонамі, увянчаны статуяй з вянком. Калі выстава адчынялася ў 1939 годзе, павільён БССР быў драўляным будынкам. Пазней яго знеслі, а ў 1949 годзе пачалі будаваць манументальны будынак архітэктара Рыгора Захарава.
3 / 20
Статуя на даху павільёна "Рэспубліка Беларусь" на ВДНГ. Злева - манумент "Заваёўнікам космасу".
4 / 20
Цікава, што многія прыязджаюць спецыяльна сфатаграфавацца каля павільёна "Рэспубліка Беларусь" пасля таго, як на каланадзе былі адноўлены нацыянальныя арнаменты і маёліка.
5 / 20
Дэкор у тэхніцы маёлікі на калоне павільёна №18 "Рэспубліка Беларусь" на ВДНГ у Маскве.
6 / 20
Адноўлены роспіс - прадмет асаблівага гонару рэстаўратараў.
7 / 20
Нават колер самога будынка аднаўлялі па гістарычных фотаздымках. Спецыялісты старанна змешвалі фарбы, пакуль не атрымалі неабходнае адценне. А ўзоры маёлікі аднаўлялі, выкарыстоўваючы тэхналогію халоднага абпалу.
8 / 20
Фрэска "Сацыялістычная Беларусь" над парадным уваходам у павільён - сапраўдны шэдэўр манументальнага жывапісу.
9 / 20
Там, дзе размяшчаецца цяпер калгаснік з мяшкамі бульбы, малюнак цалкам быў знішчаны, прорублены аконныя праёмы.
10 / 20
Фрэска больш за трыццаць гадоў была наглуха схаваная - забітая фанернымі лістамі, замазана тоўстым пластом тынкоўкі.
11 / 20
Спецыялісты лічаць, што над фрэскай працавалі два чалавекі: мужчына і жанчына. Гэта адчуваецца па манеры пісьма - у жанчын яна мякчэй, цяплей.
12 / 20
Над галоўным уваходам красуецца скульптурная група "Працаўнікі Беларусі". Арыгінальныя скульптуры былі пастаўлены на фасадзе ў 1954 годзе.
13 / 20
Гэта пяць фігур, кожная вышынёй два метры. На першым плане злева направа: "Механізатар", "Калгасніца" і "Паляўнічы".
14 / 20
Вянчае беларускі павільён вежа-скульптура "Радзіма-маці" - жанчына з вянком на галаве, якая ў руках трымае сноп.
15 / 20
Здалёк мазаічная скульптура "Маці-Беларусь" паўстае ў залатым бляску.
16 / 20
Скульптура "Аграном" на даху павільёна №18 "Рэспубліка Беларусь" на ВДНГ у Маскве.
17 / 20
Выставачная зала асвятляецца вокнамі другога святла па ўсім перыметры паўднёвага, усходняга і заходняга фасадаў.
18 / 20
У 1990-х павільён працаваў як гандлёвы цэнтр, выставачным ён стаў у 2008 годзе.
19 / 20
Беларускі павільён быў здадзены ў арэнду тэрмінам на 50 гадоў коштам адзін рубель у год беларускаму ўраду на ўмове поўнай рэстаўрацыі збудаванні. Пасля рашэння зрабіць павільёны ВДНГ галіновымі, тут ў 1963 годзе знаходзіўся экспазіцыя "Электратэхніка".
20 / 20
Маскоўская ВДНГ, якая перажыла не самыя лепшыя постсавецкія часы і пераўтвораная ці то ў рынак, ці то ў забаўляльны парк, зноў прыцягвае наведвальнікаў сваёй гісторыяй, савецкай манументальнасцю і размахам.