Праваслаўная Даравальная нядзеля ў гэтым годзе адзначаецца 1 сакавіка, у апошні дзень Масленіцы.
У гэты дзень кожнаму выпадае шанец атрымаць прабачэнне за ўсякае беззаконьне і ўчынкі, якія ён здзяйсняў на працягу года. Светлае свята нясе пакаянне і вызваленне ад цяжару перад пачаткам не менш важнага перыяду - Вялікага посту.
У праваслаўнае свята ва ўсіх цэрквах праходзяць вячэрнія набажэнствы і асаблівы абрад "чын прабачэння". У момант абраду святары і вернікі просяць прабачэння за ўсе засмучэнні.
Гісторыя нядзельнага прабачэння
Старажытная традыцыя прабачэння бярэ свае вытокі з палестынскай і егіпецкай культур. Гісторыя гаворыць, што перад пачаткам посту адзінокія манахі адпраўляліся ў пустыню, дзе жылі 40 дзён без ежы і вады.
За дзень да гэтага яны прыміраліся з іншымі і прасілі прабачэння за ўсе грахі, бо кожны разумеў, што не ўсе змогуць перажыць наступныя голад, смагу і іншыя небяспекі. Так нядзеля і атрымала вызначэнне "даравальная".
Святары лічаць, што мала атрымаць прабачэнне блізкага, перш за ўсё мы павінны навучыцца дараваць. Таму ў гэты дзень дарэчы ўспамінаць залатое правіла маральнасці: "стаўся да людзей так, як хочаш, каб ставіліся да цябе". І мера нашага стаўлення можа стаць мерай адносін Усявышняга да нас.
Родапачынальнікам царкоўнага звычаю стаў Ісус, які загадаў дараваць крыўды сваім блізкім. Сэнс яго слоў прыраўноўваюць да ласкі, міласэрнасці, спачування i любові.
Традыцыі Дараванай нядзелі
У гэты дзень вернікі ўспамінаюць словы Сына Божага аб прабачэнні, сказаныя на Нагорнай пропаведзі. Таксама людзі згадваюць выгнанне Адама з райскага саду і параўноўваюць гэта са свавольным аддаленнем ад царквы і стратай духоўнай сувязі.
Таксама ў Даравальную нядзелю вернікі наведваюць магілы родных, прыносяць ім гасцінцы і просяць прабачэння, а таксама моляцца за здароўе жывых.
Перад тым як маліць аб прабачэнні, трэба схадзіць у царкву і прыступіць да споведзі. Па традыцыі, людзі, якія просяць прабачэння ўзаемна, павінны пацалавацца тройчы. Таму Даравальная нядзеля атрымала назву "цалавальніка".
У светлы дзень старэйшыя сваякі першымі прасілі прабачэння ў маладых.
Пасля слоў прабачэння блізкім і сябрам вернікі ідуць у храм, дзе слухаюць вячэрнюю службу.
У гэты час прынята збірацца за вялікім сямейным сталом на "блінную" трапезу. Пасля можна схадзіць у лазню і "змыць" свае грахі перад Вялікім постам.
Забароны Дараванай нядзелі
Здаўна буйным грахом лічылі брыдкаслоўе і недараванне. Кожны павінен быў здолець дараваць крыўдзіцелю.
У Даравальную нядзелю сям'я садзілася за трапезу сем разоў, а астатнюю ежу не прыбіралі да раніцы. Лічылася, што захаванне гэтай традыцыі дапамагала забяспечыць дабрабыт і багацце на год.
Бліны, прыгатаваныя ў гэты дзень, з'ядаліся без астатку - тады сям'я станавілася згуртаванай.
Па надвор'і прагназавалі будучую восень: бязвоблачнае надвор'е прадракала добры ўраджай і цёплы сезон.