Фота

Косава і Ружаны: як рэканструкцыя змяніла найпрыгажэйшыя палацы Беларусі

Родавыя маёнткі Сапегаў і Пуслоўскіх паступова вяртаюцца да жыцця. У ружанскім палацы па чарцяжах саксонскага архітэктара Яна Самуэля Бекера аднаўляюць старадаўні тэатр. А ў рэзідэнцыі графаў Пуслоўскіх прыступілі да рэстаўрацыі легендарнай Бальнай залы.
Sputnik
Ружаны і Косава - абавязковыя для наведвання мястэчкі Брэстчыны. Тут можна ўбачыць небывалыя па маштабах рэзідэнцыі Сапегаў і Пуслоўскіх. А ў апошні час - і паназіраць за іх рэканструкцыяй.
Фота
Як аднаўляюць сядзібу Наркевічаў-Ёдкаў - фота
На ўсходнім - тэатральным - корпусе Ружанскага палаца рэстаўрацыя працягваецца ўжо некалькі гадоў. Тут ўмацавалі падмурак, мур і асноўныя сцены. Будаўнікі ўзвялі дах і займаюцца аздабленнем фасада.
У правай частцы ўсходняга корпуса будзе ўзноўлены прыдворны тэатр, якім яго задумаў саксонскі архітэктар Ян Самуэль Бекер. Адновяць яго па чарцяжах знакамітага нямецкага дойліда, што захаваліся ў архівах.
Пасля другога этапу рэканструкцыі ў левай частцы будынка, дзе гістарычна размяшчаўся іпадром, адкрыюць кафэ і гатэльныя нумары. Зараз жа аматарам даўніны напэўна прыйдзецца па густу ідэя зарэгістраваць шлюб у прысутнасці Льва Сапегі і атрымаць з яго рук прывілей з віслай пячаткай.
У Косаўскім маёнтку Пуслоўскіх ужо можна наведаць дзве выставачныя залы з экспазіцыяй пра гісторыю мястэчка і палаца. Тут адкрылася гасцініца на пяць нумароў і рэстаран, які пакуль не функцыянуе з-за пандэміі.
Рэстаўрацыя цяпер вядзецца ў пяці залах мінуўшчыны графскага маёнтка. Дзве з іх - асноўныя палацавыя памяшканні. Менавіта Бальная зала ў свой час грымела славай: тут была ўладкаваны шкляная падлога, пад якой падчас гулянняў плавалі сапраўдныя рыбы.
На жаль, у такім выглядзе залу вырашылі не аднаўляць. Затое прыемныя ўражанні падорыць шпацыр па прылеглай да палаца тэрыторыі. Тут ёсць парк, жывапісныя тэрасы і каскад азёр, прылеглых да сядзібы Тадэвуша Касцюшкі.
1 / 18
На ўсходнім - тэатральным - корпусе Ружанскага палаца рэстаўрацыя працягваецца ўжо некалькі гадоў. Правы бок корпуса ўжо часткова накрыты дахам і пафарбаваны. Колер сцяны прыкметна адрозніваецца ад адцення фасада щязной брамы, але падбіралі яго шляхам даследавання старой фарбы.
2 / 18
З рэстаўрацыяй ў Ружанскім палацы не спяшаюцца. Мерная праца над аднаўленнем будынка дазваляе ў дакладнасці прайграць аблічча тэатра, задуманае саксонскім архітэктарам Янам Самуэлем Бекерам.
3 / 18
Цэнтральны аб'ём Ружанскага маёнтка Сапегаў, хутчэй за ўсё, закансервуюць. Такі еўрапейскі падыход да рэстаўрацыі: захаваць зараз чароўнае спалучэнне руін і адноўленых будынкаў.
4 / 18
У флигелях уязной брамы палаца працуе музей. Аматары даўніны могуць замовіць у супрацоўнікаў тэатралізаваную сустрэчу турыстычнай групы альбо рэгістрацыю шлюбу: прывілей з віслай пячаткай маладым уручыць асабіста Леў Сапега.
5 / 18
Над уездам у палац пасля рэстаўрацыі ўсталявалі скульптуру святой Ганны і герб Сапегаў - у дакладнасці такія, якія былі тут пры ранейшых уладальніках.
6 / 18
З Ружанамі звязана мноства фактаў і легенд. Падчас войнаў тут хавалі казну Вялікага Княства Літоўскага, нейкі час у палацы нават былі пахаваныя мошчы святога Казіміра - яго малюнак да гэтага ўпрыгожвае герб мястэчка. Мясцовыя кажуць, у 90-х у браме нават знайшоўся залаты скарб.
7 / 18
Дзіўнае спалучэнне: у адным будынку па суседству з прыдворным тэатрам размяшчаўся іпадром. Як гаворыцца, у багатых свае дзівацтвы.
8 / 18
Кажуць, палацы ў Ружанах і Косаве злучае падземны тунэль. Праход у глыбінях зямлі так і не знайшлі, затое хутка можна будзе ўбачыць спектакль у палацавых сценах.
9 / 18
Палац у Косава быў спраектаваны так, што раз у год у кожны з 365 пакояў сонца асвятляла цэлы дзень. Зараз тут можна ўбачыць некалькі графскіх пакояў з адноўленымі раскошнымі інтэр'ерамі.
10 / 18
Ідзе рэстаўрацыя бальных залащ, дзе Пуслоўскія на забаву гасцям арганізавалі шкляную падлогу - падчас святаў пад ёй плавалі жывыя рыбкі. На жаль, цяперашняя рэстаўрацыя не прадугледжвае вяртання гэтай разыначкі палаца.
11 / 18
Аконная фурнітура цалкам паўтарае гістарычныя дэталі, выкарыстаныя ў XIX стагоддзі пры афармленні палаца ў Косава.
12 / 18
З палацавага балкона адкрываецца надзвычайны від на азёрны каскад, які прылягае да былой сядзібы сям'і Тадэвуша Касцюшкі. Сціплы драўляны будынак аднавілі, і цяпер у ім працуе мемарыяльны музей кіраўніка паўстання 1794 года.
13 / 18
Экспазіцыя ў гасцінічным крыле знаёміць турыстаў з гісторыяй старажытнага мястэчка, дзе ў маленстве хрысцілі Тадэвуша Касцюшку.
14 / 18
Пазалочаная ляпніна хутка ўпрыгожыць былыя графскія пакоі - разам з ёй у палац вяртаецца атмасфера былой вытанчанай раскошы.
15 / 18
Свой палац Войцэх Пуслоўскі узвёў на трох тэрасах - на іх раскінуўся парк, была ў маёнтку і ўласная аранжарэя.
16 / 18
Адноўленыя інтэр'еры хоць і не паўтараюць у дакладнасці арыгінальнае ўбранне палаца, але ўсё ж адпавядаюць той эпосе.
17 / 18
XIX стагоддзе - час росквіту рамантызму як стылю ў архітэктуры. Стральчатыя неагатычныя вокны ствараюць у палацавых калідорах атмасферу таямнічасці і ўтульнасці.
18 / 18
Цэнтральны аб'ём палаца выдзелены чатырма вежамі - па колькасці часоў года. Усяго будынак налічвае 12 вежаў - па адной на кожны месяц года.