Будучы класік беларускай літаратуры Іван Пятровіч Шамякін нарадзіўся ў вёсцы Карма (цяпер гэта Добрушскі раён Гомельскай вобласці) у сялянскай сям'і. Пасля заканчэння сямі класаў школы вучыўся ў Гомельскім тэхнікуме будаўнічых матэрыялаў, у гэты час упершыню пачаў пісаць вершы.
У 1940 годзе Шамякіна прызвалі ў армію. У час Вялікай Айчыннай ваяваў на Карэльскім фронце, удзельнічаў у баях пад Мурманскам і ў вызваленні Польшчы. Яшчэ ў войску апублікаваў аповесць "Помста", пісаў апавяданні.
Пасля вайны некаторы час працаваў настаўнікам, завочна скончыў Гомельскі педагагічны. Быў старшым рэдактарам Беларускага дзяржаўнага выдавецтва і галоўным рэдактарам альманаха "Советская Отчизна", а з 1954-га многія гады займаў пасаду намесніка Старшыні праўлення Саюза пісьменнікаў БССР. У 80-я - галоўны рэдактар выдавецтва "Беларуская савецкая энцыклапедыя".
У 1963 году Шамякін уваходзіў у склад беларускай дэлегацыі на XVIII сесіі Генеральнай Асамблеі ААН.
Адзначыўся беларускі пісьменнік і на дэпутацкай ніве: быў дэпутатам Вярхоўнага Савета БССР, а з 1971 па 1985 год - яго старшынёй.
Іван Шамякін сышоў з жыцця 14 кастрычніка 2004 года ў Мінску і быў пахаваны на Усходніх могілках.
Кіно і кнігі
Шырокая літаратурная спадчына Шамякіна легла ў аснову шматлікіх фільмаў. Каб успомніць вядомага дзеяча беларускай літаратуры і правесці час з сэнсам, Sputnik прапануе вам паглядзець несмяротную класіку: экранізацыі кніг вялікага аўтара.
Атланты і карыятыды (1980)
Месца дзеяння — абласны горад Беларусі. Фільм прысвечаны жыццю савецкай інтэлігенцыі і праблемам сямейнага жыцця галоўнага архітэктара горада Максіма Карнача. Ён таленавіты, але яму даводзіцца пераадольваць непаразуменне, а часам прамы канфлікт інтарэсаў з чынавенствам.
Рэжысёр: Аляксандр Гутковіч.
Эпілог (1994)
Фільм зняты па матывах аповесцяў Івана Шамякіна. Пісьменнікі і мастакі аказваюцца непатрэбнымі грамадству, вымушаныя зарабляць на жыццё продажам асабістых твораў. Мастаку пашчасціла — ягоныя карціны набылі. Як выжывае інтэлігенцыя — глядзіце ў фільме і разбірайцеся, як выжываць самім.
Рэжысёр: Ігар Дабралюбаў.
Крыніцы (1964)
Першы экранізаваны раман. Як і ў кнізе, сюжэт фільма пабудаваны на малюнку жыцця сельскай інтэлігенцыі. Час дзеяння — лета 1953 і наступны навучальны год.
Прызначаны ў сельскую мясцовасць з буйнога сталічнага навуковага інстытута Лемяшевич не хавае, што быў звольнены не па ўласным жаданні, як паказана ў яго дакументах, а ў выніку канфлікту з кіраўніцтвам. Яго крытычная ацэнка работы інстытута не атрымала падтрымкі, і супрацоўніку было рэкамендавана памяняць профіль заняткаў.
Рэжысёр: Іосіф Шульман.
Глыбокая плынь (2005)
Галоўная гераіня Тацяна Маеўская ў першыя дні вайны выратоўвае яўрэйскага хлопчыка. Бацьку і мачасе яна гаворыць, што гэта яе сын. Мачаха выдае Тацяну і расказвае аб гэтым нямецкаму агенту Мацею Куляшу. Пасля гэтага да Тацяны завітваюць паліцэйскія, ды Тацяна праяўляе смеласць і рашучасць. Яна забівае фашысцкіх паслугачоў, а сама з дзіцем і бацькам падаецца ў партызаны.
Рэжысёр: Маргарыта Касымава, Іван Паўлаў.
Вазьму твой боль (1980)
У вёску пасля працяглага зняволення вяртаецца былы паліцай Дашкевіч, вінаваты ў смерці аднавяскоўцаў. Іван, у якога сястра і маці загінулі ад рук паліцая, не можа спакойна перанесці такога вяртання.
Рэжысёр: Міхаіл Пташук.