МІНСК, 1 ліс — Sputnik. Цэнтрвыбаркам Беларусі пачаў рыхтавацца да рэферэндуму па Канстытуцыі і запытаў у Мінфіна грошы, але дату пачатку падрыхтоўкі і яго правядзення будзе аб'яўляць кіраўнік дзяржавы, паведаміла Sputnik кіраўнік ЦВК Лідзія Ярмошына.
"Калі мы гаворым аб Канстытуцыйным рэферэндуме, які павінен адбыцца, то яго будзе прызначаць прэзідэнт Беларусі, гэта яго паўнамоцтвы", - сказала Ярмошына.
Паводле яе слоў, Цэнтрвыбаркам, які ў гэтым выпадку выконвае арганізуючыя функцыі, пачаў ужо рыхтавацца да правядзення рэферэндуму.
"Мы ўжо запыталі неабходныя фінансавыя сродкі на правядзенне гэтага рэспубліканскага рэферэндуму, каб яны былі запланаваны ў бюджэт краіны", - сказала суразмоўца агенцтва.
ЦВК накіравала запыт аб выдзяленні сродкаў у міністэрства фінансаў Беларусі. Адказваючы на пытанне аб тым, колькі будзе каштаваць рэферэндум, кіраўнік ЦВК сказала: "Сума меншая, чым тая, што мы звычайна запытваем на прэзідэнцкія або парламенцкія выбары. Гэта з-за таго, што на рэферэндум адведзены 30-дзённы тэрмін. Бо выбарчыя камісіі будуць працаваць у тры разы менш (чым на выбарах дэпутатаў ці прэзідэнта)”.
"Таму і сродкаў спатрэбіцца, як мінімум у два разы менш, чым мы звычайна просім на выбары дэпутатаў ці прэзідэнта", - удакладніла яна.
На правядзенне прэзідэнцкіх выбараў 2020 года ЦВК прасіў Мінфін выдзеліць каля 36 мільёнаў рублёў. У доларавым эквіваленце гэта аказалася менш, чым на прэзідэнцкую кампанію ў 2015 годзе. Але ў сярэднім на выбары ў парламент ці кіраўніка дзяржавы, як правіла, ідзе 10 мільёнаў долараў.
Дату назаве прэзідэнт
Кіраўнік ЦВК таксама расказала, што дакладную дату правядзення рэферэндуму прэзідэнт павінен назваць за 30 дзён да асноўнага дня галасавання.
"Неабходны мінімальны тэрмін для падрыхтоўкі і правядзення рэферэндуму, гэта 30 дзён. Калі размова ідзе аб магчымым тэрміне правядзення рэферэндуму - канец лютага, то, такім чынам, можна меркаваць, што ён будзе прызначаны ў канцы студзеня. Гэта значыць, не пазней за 30 дзён да яго правядзення", - растлумачыла кіраўнік ЦВК.
Адно пытанне, два адказы
Кіраўнік Цэнтрвыбаркама расказала, што бюлетэні на маючы адбыцца рэферэндум будзе заказваць і друкаваць ЦВК.
"Сцвярджаць форму бюлетэня, друкаваць выбарчыя бюлетэні будзе ЦВК. Мы гэта робім гэта толькі два разы - на прэзідэнцкія выбары і ў выпадку правядзення рэферэндуму", - растлумачыла яна.
Плануецца, што ў выбарчым бюлетэні на маючым адбыцца рэферэндуме будзе адно пытанне і два варыянты адказу, сказала кіраўнік ЦВК.
"Пытанне, хутчэй за ўсё, будзе адно. Ён будзе сфармуляваны такім чынам: "Ці ўхваляеце вы ўнясенне змяненняў у Канстытуцыю?". І будзе два варыянты адказу: "так" ці "не"", - сказала кіраўнік ЦВК удакладніўшы, што каля аднаго з адказаў у акенцы трэба будзе паставіць галачку.
"Пералічваць усе змены, прапанаваныя ў Канстытуцыю, у выбарчым бюлетэні мы не можам. Яны будуць апублікаваныя ў прэсе. Праект (абноўленай Канстытуцыі – Sputnik) будзе таксама вісець на ўчастках для галасавання", – сказала суразмоўца Sputnik.
Стары і адпрацаваны механізм
Ярмошына таксама расказала, што выбарчы механізм на канстытуцыйным рэферэндуме будзе такі ж, як і на ўсіх выбарах.
"Гэта датэрміновае галасаванне, дзень правядзення рэферэндуму і падвядзенне вынікаў. Гэта значыць усё, як звычайна, - сказала яна і дадала: адзінае адрозненне рэферэндуму ў наступным. Паколькі няма вылучэння кандыдатаў, няма перыяду перадвыбарчай агітацыі, то не патрэбны такія працяглыя тэрміны для яго падрыхтоўкі і арганізацыі".
Папярэдні раз рэспубліканскі рэферэндум быў у 2004 годзе.
"Гэта таксама быў канстытуцыйны рэферэндум, тады ўносіліся змяненні ў Асноўны закон, якія датычыліся абмежаванняў на заняцце пасады прэзідэнта больш як два разы. Тады гэта норма выключалася. Той рэферэндум прайшоў 17 кастрычніка 2004 года адначасова з парламенцкімі выбарамі", - сказала яна.
Каб навіна не заспела знянацку
Ярмошына таксама расказала, што ЦВК ужо рыхтуе пакет дакументаў, які будзе рэгуляваць парадак работы выбарчых камісій у перыяд падрыхтоўкі і правядзення рэферэндуму. Паводле яе слоў, яны рыхтуюцца на аснове дзейнага выбарчага заканадаўства.
"Наогул, акрамя Цэнтральнай выбарчай камісіі, рэферэндум будуць арганізоўваць і праводзіць тэрытарыяльныя, абласныя камісіі, Мінская гарадская выбарчая камісія, раённыя ў гарадах, проста раённыя і ўчастковыя выбарчыя камісіі. Гэтыя камісіі будуць стварацца пасля прызначэння рэферэндуму", -сказала яна.
ЦВК займаецца падрыхтоўчай работай, удакладніла Ярошына, але падкрэсліла, што, "паколькі тэрмін падрыхтоўкі і правядзення рэферэндуму вельмі кароткі, мы рыхтуемся, каб навіна (аб даце прызначэнне - Sputnik) не заспела нас знянацку".
Чытайце таксама:
Сіл і сродкаў дастаткова, каб рэферэндум прайшоў спакойна - Барсукоў
Стала вядома, калі беларусы змогуць абмеркаваць праект новай Канстытуцыі
Лукашэнка: Беларусь павінна быць прэзідэнцкай рэспублікай