МІНСК, 24 сту – Sputnik. Вядомы расійскі прадпрымальнік Міхаіл Гуцэрыеў ніколі не плаціў тэрарыстам за вызваленне заложнікаў на Паўночным Каўказе ў 1990-я гады, распавёў дэпутат Дзяржаўнай думы трэцяга склікання Аліхан Амірханаў.
У выдавецтве "Молодая гвардия" нядаўна выйшла кніга Аліхана Амірханава "Как это было: правда об ингушском чуде", у якой аўтар расказвае гісторыю развіцця маладой Рэспублікі Інгушэція ў 1990-я гады.
У 1995-м Амірханава прызначылі кіраўніком Зоны эканамічнага спрыяння "Ингушетия" (ЗЭСІ), якая існавала ў рэспубліцы ў 1994-1996 гадах. Cтваральнікам і куратарам гэтай асаблівай эканамічнай прасторы ў статусе віцэ-спікера Дзярждумы быў Гуцэрыеў. У 1998 годзе ён арганізаваў вызваленне з палону паўпрада прэзідэнта Расіі ў Чачні Валянціна Уласава, а таксама супрацоўнікаў сілавых структур - капітана Узброеных сіл Віталія Кароціна, маёра Паўночна-Каўказскага РУБАЗ МУС Віталія Хапава і многіх іншых.
Як распавёў Амірханаў "Российской газете", бачачы паспяховы вопыт каманды Гуцэрыева па вызваленні заложнікаў, да іх сталі перыядычна звяртацца за дапамогай.
"Прасілі, каб Гуцэрыеў узначаліў перамоўны працэс па вызваленні выкрадзеных людзей. Можна ўзгадаць і зусім невядомыя гісторыі вызвалення жанчын, якіх падманным шляхам заманілі ў Чачню. Яны былі з Нальчыка, Курганскай, Цюменскай абласцей, Махачкалы, Сочы і Назрані", - адзначыў ён.
Гуцэрыеў прапаноўваў людзям, гатовым дапамагчы ў вызваленні заложнікаў, сваю дапамогу ў адказ, але "грошай бандытам не даваў ніколі", падкрэсліў субяседнік выдання.
"Ён казаў: за грошы я не буду ратаваць нікога, таму што, калі аддам, значыць, я дапамагу тэрарыстам", - заявіў Амірханаў.
Гаворачы аб дапамозе, якую Гуцэрыеў прапаноўваў у абмен на вызваленне заложнікаў, Амірханаў назваў пастаўкі харчавання, дапамогу ва ўладкаванні жылля, вызваленне сваякоў з турмаў - "роўна настолькі, на колькі была гатова ісці ўлада". Паводле яго слоў, бежанцы з Чачні ў Інгушэцію дапамагалі МУС звязацца з выкрадальнікамі. Акрамя таго, перамовы з імі заўсёды былі "чыста чалавечай размовай без гвалту і ціску".
Гуцэрыеву абавязаны вызваленнем грамадзянін Францыі Вінцэнт Кашэтэль
29 студзеня 1998 года ва Уладзікаўказе (Паўночная Асеція) быў выкрадзены грамадзянін Францыі, прадстаўнік Вярхоўнага камісара ААН па справах бежанцаў Вінцэнт Кашэтэль. Яго выкрадальнікі некалькі разоў перадавалі праз пасярэднікаў відэакасеты з выявай француза, пагражаючы яго неадкладнай смерцю, калі ім не заплацяць.
Яго вызваленне адбылося 12 снежня 1998 года ў выніку праведзенай спецаперацыі МУС РФ з удзелам непасрэдна намесніка кіраўніка МУС РФ Уладзіміра Рушайлы і Міхаіла Гуцэрыева. З Масквы аперацыяй кіраваў міністр унутраных спраў Сяргей Сцяпашын. Усе перамовы і ўсе кантакты вёў Гуцэрыеў.
Цяпер Кашэтэль з’яўляецца спецыяльным пасланнікам Упраўлення Вярхоўнага камісара ААН па справах бежанцаў па Цэнтральным міжземнаморскім рэгіёне.
Штаб па вызваленні заложнікаў размяшчаўся ў доме маці Гуцэрыева
Міхаіл Гуцарыеў арганізаваў вызваленне з палону паўнамоцнага прадстаўніка прэзідэнта РФ у Чачэнскай Рэспубліцы Валянціны Уласавай, супрацоўнікаў сілавых структур – капітана Узброеных сіл РФ Віталія Кароціна, маёра Паўночна-Каўказскага РУБАЗ МУС РФ Віталія Хапава і многіх іншых. Таксама пры непасрэдным удзеле Гуцэрыева з рук выкрадальнікаў былі вызваленыя пяць супрацоўнікаў палка патрульна-паставой службы МУС, распавёў Амірханаў.
Характэрна, што штаб па вызваленні заложнікаў размяшчаўся ў доме тады яшчэ жывой маці Гуцэрыева, Марэм Якубаўны Ахільгавай, у Карабулаку.
"Заложнікаў нам вярталі ў жахлівым стане – у трухлявым адзенні, брудных, галодных. І Міхаіл Сафарбекавіч не супакойваўся, пакуль людзі, якія вярнуліся, не прымалі чалавечае аблічча. Ён карміў і паіў іх прама ў хаце сваёй маці, адмываў, аддаваў сваё адзенне, рэчы брата, абутак", - расказвае відавочца тых падзей.
Таксама, адзначыў Амірханаў, Міхаіл Гуцэрыеў быў адным з удзельнікаў вызвалення Ілеза Дзяніева, вядомага рэлігійнага дзеяча, сына шэйха Дэні Арсанава, заснавальніка накшбандыйскага тарыката. Вызваленне Дзяніева было арганізавана выключна дзякуючы асабістым сувязям Гуцэрыева.
А ў пачатку 1999 года Сцяпашын папрасіў Гуцэрыева дапамагчы ў вызваленні служыцеляў Рускай праваслаўнай царквы – протаіерэя Пятра Макарава і свяшчэнніка Сяргея Патапава. Іх удалося вызваліць у траўні таго ж года разам з пяццю расійскімі вайскоўцамі.
Гуцэрыеў адным з першых прыехаў у Бяслан, калі там захапілі заложнікаў
Калі здарыўся захоп заложнікаў у Бяслане, адным з першых, хто туды прыехаў, быў Гуцэрыеў.
"У Бяслане яму тады ўдалося наладзіць перамоўны працэс з тэрарыстамі, і Гуцэрыеў быў на сувязі паміж бандытамі і аператыўным штабам усе трое сутак", – распавядае Амірханаў.
Паводле яго слоў, Гуцэрыеву ўдалося пераканаць тэрарыстаў пачаць перагаворы. Яны таксама пагадзіліся прыняць запасы пітной вады для дзяцей, дазволілі супрацоўнікам МНС эвакуіраваць целы загінулых.