Самы халодны марафон у свеце праходзіць каля вёскі Аймякон у Якуціі, дзе тэмпература апускаецца ніжэй, чым на Паўночным полюсе.
Sputnik паразмаўляў з адзіным удзельнікам "Полюса холода – 2022" з Беларусі Яўгенам Чаўлыткам і даведаўся, наколькі складана пераадольваць марафонскую дыстанцыю пры такіх нізкіх тэмпературах, як правільна апранацца ў такіх экстрэмальных умовах і калі ён адчуў, што замярзае.
Не любіў бегаць
"Марафонскую дыстанцыю ў 42 км я змагу прабегчы нават калі мяне разбудзяць ноччу. Але так было не заўсёды, у арміі мне з цяжкасцю даваўся крос у тры км, хоць я заўсёды захапляўся спортам і мог бясконца доўга бегаць, напрыклад, гуляючы ў футбол ці валейбол", - распавёў Sputnik удзельнік марафону "Полюс холода - 2022".
Яўгену зараз 39 гадоў і бегае ён ужо каля дзесяці гадоў, апошнія чатыры гады мужчына пераадольвае марафонскія і звышмарафонскія дыстанцыі. Па словах суразмоўцы, аднойчы ён задаўся пытаннем, чаму яму не даецца бег і вырашыў пераадолець сябе.
З часам Яўген уцягнуўся і пачаў атрымліваць асалоду ад такіх заняткаў. Бегае Чаўлытка не кожны дзень, а 2-3 разы на тыдзень, але адразу на вялікія дыстанцыі.
"Я разумею, што асаблівага выніку ў плане скорасці мне гэта не дасць, але я бегаю выключна ў сваё задавальненне", - адзначыў субяседнік.
Чатыры гады таму Яўген пераехаў з Бабруйска ў Падмаскоўе, таму і ўдзельнічае ён у асноўным у расійскіх забегах.
Дыстанцыі, якія пераадольвае мужчына, дзівяць: забег Caucasus Ultra Trail на 57 км у Кабардзіна-Балкарыі, X-Race Wild Trail на 76 км у Падмаскоўе і горны марафон "Джэйрах" на 42 км у Інгушэціі.
Тры тыдні на падрыхтоўку
"Менавіта на "Джэйраху" я пазнаёміўся з двума жыхаркамі Якуціі. Жанчыны таксама захапляюцца марафонскім бегам, яны мне і распавялі пра "Полюс холода", - паведаміў Яўген.
Тады мужчына не надаў асаблівага значэння дадзенай інфармацыі. Але ў снежні якуткі запрасілі яго на забег.
"На падрыхтоўку ў мяне было ўсяго тры тыдні, за такі кароткі тэрмін да сур’ёзных стартаў ніхто не рыхтуецца, але я вырашыў паспрабаваць", – заявіў Яўген.
Галоўнае – выбар адзення
Самым галоўным для бегуна стаў выбар прыдатнага адзення. Дзеля гэтага ён чытаў парады тых, хто раней бегаў у падобных умовах і цікавіўся ў знаёмых якутак, што яму трэба надзець.
У выніку Яўген вырашыў, што на ім будзе тры пласты адзення (некаторыя ўдзельнікі забегу надзелі чатыры, але потым казалі, што адзін аказаўся лішнім). На марафонцы была аблягаючая спартыўная бялізна, у якасці другога пласта Яўген абраў флісавую тэрмабялізну беларускай вытворчасці з начосам, а зверху бягун надзеў лыжныя штаны і куртку. Па словах суразмоўцы, яго спартыўны касцюм быў зручны яшчэ і тым, што адводзіў вільгаць і на бягу, калі пара ішла ад цела, пакрываўся пластом інею.
Удзельнік самага халоднага марафону ў свеце "Полюс холода – 2022" беларус Яўген Чаўлытка
© Photo : Из личного архива Евгения Чавлытко
"На галаву я надзеў балаклаву і шапку, якая ў выніку аказалася лішняй, а таксама капюшон ад курткі. На руках рукавіцы, паколькі ў пальчатках пры такім холадзе можна абмарозіць пальцы", - распавёў Чаўлытка.
На ногі Яўген надзеў красоўкі, у якіх звычайна бегае ў добрае надвор’е, калі прыязджае да бацькоў у Беларусь, толькі замяніў вусцілку на лямцавую, а таксама памяняў шкарпэткі на цёплыя.
Бег у кампаніі паліцэйскага з Абу-Дабі
"Я прыехаў у Якуцк за тры дні да забегу, паколькі хацеў патрэніравацца перад стартам. У сталіцы на той момант было –40°C. З нязвычкі нават дыхаць было цяжка. Акрамя таго, я чамусьці пачаў адчуваць моцную сухасць у роце, якая крыху прайшла толькі да пачатку марафону", - адзначыў Яўген.
У забегу ўдзельнічалі 65 чалавек на чатырох дыстанцыях: 42 км, 21 км, 10 км і 5 км. З усіх удзельнікаў толькі двое былі не з Якуціі: Яўген і паліцэйскі з Абу-Дабі.
"Хлопец з Эміратаў – сапраўды экстрэмальны бягун, ён ужо паспеў здзейсніць забегі па пустыні і на Паўночным полюсе, але там, паводле яго слоў, мароз быў усяго толькі –35°C", - паведаміў Яўген.
Беларус разам з бегуном з ААЭ правялі трэніровачны забег у Якуцку. У гэты час слупок тэрмометра паказваў –47°C, было сонечна і пяць кіламетраў удалося пераадолець адносна лёгка.
Трэніровачны забег. Беларус Яўген Чаўлытка бяжыць з паліцэйскім з Абу-Дабі
© Photo : Иван Никифоров
Адубелыя рукі і ледзяшы на вейках
42-кіламетровы адрэзак забегу "Полюс холода", які пераадольваў Яўген, стартаваў ад вёскі Аймякон, дзе было –53°C.
"Гэта здаецца, што ўсяго толькі на сем градусаў ніжэй, на самай справе розніца вялікая і адчуваецца вельмі моцна", - падкрэсліў субяседнік.
Па словах Яўгена, у пачатку трасы ў яго мерзлі локці, паколькі блізка прылягалі да адзення, а шарсцяныя налакотнікі ён купіць забыўся. На ногі бягун нацягнуў накаленнікі з вярблюджай шэрсці.
Нягледзячы на лёгкі абутак, ступні ў Чаўлыткі падчас забегу не змерзлі, паколькі працавалі больш актыўна.
"Больш за ўсё ў мяне змерзлі рукі. Справа ў тым, што я дыхаў праз балаклаву, якая практычна адразу ж абледзянела. Паветра пачало выходзіць праз адтуліны для вачэй і на вейках павіслі ледзяшы, якія перыядычна перашкаджалі глядзець. Прыходзілася даставаць з рукавіцы руку і адаграваць вочы. За 20 секунд на такім марозе рука качанела", - паведаміў суразмоўца.
Адкрытыя ўчасткі твару Яўген прыкрыў спецыяльнай стужкай, якую бягуны звычайна клеяць на ногі. Выглядала гэта, па словах мужчыны, не вельмі эстэтычна, затое ратавала ад абмаражэння.
Як адзначыў марафонец, аднаго з удзельнікаў забегу арганізатары знялі з сярэдзіны дыстанцыі якраз з-за абмарожанага твару, паколькі той не прыкрыў яго поўнасцю. Наогул з трасы сышлі ўсяго два бегуны: адзін – з-за абмаражэння, другі – па невядомай Яўгену прычыне.
Змерз пасля фінішу
Арганізацыя забегу мужчыну спадабалася. На працягу трасы стаялі палаткі, якія ацяпляліся дровамі, тут валанцёры грэлі ваду, чай, а таксама трымалі на талерках печыва і нарэзаныя бананы. Як толькі ўдзельнік набліжаўся, валанцёры выносілі яму ежу і пітво.
"Калі бяжыш дыстанцыю больш за 20 км, у любых умовах неабходна мець пры сабе энергетычны гель. Гэта не допінг. Ён змяшчае неабходныя мінералы, электраліты і солі. Звычайна марафонец падбягае да палаткі, з’ядае гель, запівае вадой і бяжыць далей. Без падобнага падсілкоўвання дабегчы вельмі цяжка, паколькі арганізм на такой доўгай дыстанцыі губляе шмат сіл", - распавёў Чаўлытка.
Марафон быў арганізаваны так, каб удзельнікі ўсіх дыстанцый прыйшлі да фінішу ў пасёлку Тамтор прыкладна ў адзін час.
Пасля выпрабавання бегуны самага халоднага ў свеце марафону купаліся ў цёплай крыніцы недалёка ад Аймякону
© Photo : Из личного архива Евгения Чавлытко
Яўген прабег 42 км за 4 гадзіны 40 хвілін і з 12-ці марафонцаў, якія дайшлі да фінішу, аказаўся дзевятым. Пры гэтым у сваёй узроставай групе беларус заняў чацвёртае месца. Такі вынік яго задаволіў, паколькі спартсмен бег не на час, а "для сябе і для таго, каб дайсці да фінішу".
Па словах Яўгена, ён змёрз толькі пасля заканчэння забегу, паколькі разгарачаных спартсменаў, замест таго, каб адразу адвесці ў цёплае памяшканне, пачалі віншаваць, фатаграфаваць і браць у іх міні-інтэрв’ю.
"Гэта, напэўна, адзіны момант, дзе арганізатары не даглядзелі, паколькі стаяць потным у адносна тонкім адзенні на моцным марозе – не самае прыемнае адчуванне. Добра, што ўсе віншаванні працягнуліся не даўжэй за пяць хвілін. Пасля чаго нас пагрузілі ў машыну і павезлі пераапранацца", - паведаміў спартсмен.
Паводле яго слоў, ідэальны фініш у такіх умовах быў бы ў якім-небудзь прасторным памяшканні, напрыклад, у школьнай спартыўнай зале.
Яўген ужо вярнуўся ў Падмаскоўе і адпачывае пасля забегу і двух пералётаў са зменай гадзінных паясоў. Па словах суразмоўцы, яму яшчэ трэба распавесці аб марафоне бацькам, якіх не хацеў турбаваць раней часу. Ці будзе яшчэ ўдзельнічаць у экстрэмальных забегах, спартсмен не ведае: у самым халодным марафоне Чаўлытка ўжо ўдзельнічаў, а спякоту ён не вельмі любіць.
Таксама на Sputnik:
Ультрамарафон Екацерынбург - Брэст: як бізнесмен адолеў 3 000 км за 67 дзён
Як вясковы хлопец здзівіў на Алімпіядзе-80 брытанскіх рэкардсменаў
З аголеным торсам: у Мінску адбыўся забег сапраўдных мужчын