З года ў год у топ самых запатрабаваных спецыялістаў пападаюць лекары і медсёстры. Але ў апошні час усё часцей сталі казаць аб адтоку кваліфікаваных медыцынскіх кадраў за мяжу. Наколькі праблема сур'ёзная, афіцыйна лічаць за лепшае не казаць.
Але летась на недахоп медыцынскіх кадраў звярнуў увагу прэзідэнт Аляксандр Лукашэнка: прагучаў нават новы тэрмін адпрацоўкі па размеркаванні - аж да 10 гадоў.
"Прыйшоў ва ўніверсітэт вучыцца - прыйшоў, скончыў. Мы цябе рыхтавалі - адпрацуй 10 гадоў. Нам трэба паставіць усе кропкі над i", - заявіў у лістападзе 2021 года прэзідэнт.
Тады ён даў даручэнне міністру аховы здароўя Дзмітрыю Піневічу ў 2022-м унесці для вырашэння гэтага пытання адпаведныя прапановы "аж да драконаўскіх метадаў".
Дарэчы, патрабаванне па адпрацоўках медыцынскіх спецыялістаў прагучала ў кантэксце недахопу ўрачоў-рэаніматолагаў у краіне. І кіраўнік Міністэрства аховы здароўя пацвердзіў, што "некаторыя, атрымаўшы бясплатную адукацыю ў Беларусі, з'язджаюць працаваць за мяжу".
Sputnik вывучыў афіцыйную статыстыку і попыт на медыцынскіх працаўнікоў па краіне. Як звычайна, свабодных вакансій у бальніцах і паліклініках нямала.
Звольнены-прыняты
Белстат штомесяц публікуе колькасць звольненых і прынятых на працу. Праўда, сфера аховы здароўя аб'яднана ў адну графу разам з сацыяльнымі паслугамі: убачыць дакладныя лічбы толькі па медыках не атрымаецца, але і гэтая інфармацыя вельмі наглядна дэманструе, што звольненых спецыялістаў куды больш, чым працаўладкаваных.
Так, у 2019 годзе ў сферы "Ахова здароўя і сацыяльныя паслугі" было звольнена 57 364 чалавекі, прынята на працу - 57 957 супрацоўнікаў. З 2020-га года пайшоў перакос у бок "звольнена больш": амаль 62 тысячы пайшлі з працы супраць 58,6 тысячы прынятых. У 2021-м годзе тэндэнцыі аналагічныя: амаль 59,2 тысячы звольніліся, толькі 56,7 тысяч зноў сталі працаваць у гэтай сферы.
За студзень-люты гэтага года колькасць звольненых і прынятых на працу супрацоўнікаў у сферы "Ахова здароўя і сацыяльныя паслугі" склалася на наступным узроўні: 6988 супраць 6640. Гэта менш, чым за аналагічны перыяд мінулага года, калі звольненых супрацоўнікаў налічвалася 7212 чалавек, а прынятых - 6560.
© Sputnik
Блытаніна ў кадрах
Летась, дарэчы, Міністэрства аховы здароўя нават абвяргала інфармацыю аб масавым адтоку кадраў, блытаніна ўзнікла з-за няправільнай інтэрпрэтацыі гэтых дадзеных - асобнай статыстыкі па ахове здароўя няма.
Параўноўваючы тады колькасць працуючых у сістэме аховы здароўя за 2020 і 2019 гады, Міністэрства аховы здароўя прыводзіла розніцу – памяншэнне на 383 работнікаў:
у 2019 годзе - 49 018 чалавек,
у 2020 годзе - 48 635 чалавек.
Але і гэтыя лічбы моцна адрозніваюцца са статыстыкай ад Нацыянальнага статыстычнага камітэта. У зборніках "Беларусь у лічбах - 2020" і "Беларусь у лічбах - 2021" прыводзяцца наступныя дадзеныя аб занятых урачах: у 2019 годзе практыкуючых урачоў налічвалася 42,9 тысячы, у 2020-м годзе - 38,8 тысячы (занятых у сістэме Міністэрства аховы здароўя) ). Розніца - 4,1 тысячы.
Паводле звестак Белстата, у Беларусі ў 2019 годзе налічвалася 126,4 тысячы сярэдніх медыцынскіх работнікаў - фельчараў, памочнікаў урача, медсясцёр. У 2020-м гэтая лічба паменшылася да 113, 8 тысячы. Мінус 12, 6 тысячы.
У разліку на 10 тысяч насельніцтва гэтыя лічбы за 2020 гады выглядаюць вельмі аптымістычна: 41,5 урача-спецыяліста і 121,7 сярэдняга персаналу, што больш, чым у некаторых суседніх краін. Так, напрыклад, у Польшчы 23,8 і 68,9 на 10 тысяч насельніцтва адпаведна, ва Украіне - 29,9 і 66,6.
Балансу попыту і прапановы няма
Сітуацыя адносна 2021 сур'ёзна змянілася.
У мінулым сакавіку ў банку вакансій налічвалася каля 2300 прапаноў аб рабоце для ўрачоў-спецыялістаў. Тады Міністэрства аховы здароўя дадавала, што гэтае "звычайнае" значэнне для рынку працы ў Беларусі: штогадовая патрэба ва ўрачэбных кадрах апошнія 5 гадоў застаецца на ўзроўні 2,5–3 тысяч чалавек.
Але на 20 красавіка гэтага года, у Агульнарэспубліканскім банку вакансій па запыце "лекар-спецыяліст" пошук выдае 3541 вынік. Больш за ўсё недахоп кадраў адчуваецца ў сталіцы, па рэгіёнах попыт на дактароў выглядае наступным чынам:
Мінск - 901 вакансія,
Брэсцкая вобласць – 497 вакансій,
Віцебская вобласць – 362 вакансіі,
Гомельская вобласць – 564 вакансіі,
Гродзенская вобласць - 371 вакансія,
Мінская вобласць – 452 вакансіі,
Магілёўская вобласць – 409 вакансій.
Акрамя таго, на дадзены момант у Беларусі вакантныя месцы для 3101 медсястры, 439 памочнікаў урача і 766 фельчараў.