Кароткі курс "зайчыка": 30 гадоў таму з'явіўся першы беларускі рубель

Першыя беларускія грошы - разліковыя білеты Нацбанка Беларусі - з'явіліся роўна 30 гадоў таму, 25 мая 1992 года.
Sputnik
Sputnik узгадаў, якую гісторыю перажыла грашовая адзінка суверэннай Беларусі.

Адкуль пайшоў рубель беларускі

Назва "Беларускі рубель" была прынята пасля адмовы Беларусі ад савецкага рубля ў пачатку 1990-х гадоў.
На пачатку 1992 года, падчас распаду агульнасавецкай грашовай сістэмы, у Беларусі была ўведзена купонная сістэма, затым купоны замянілі на разліковыя білеты Нацбанка. Афіцыйны абменны курс складаў адзін разліковы білет за 10 савецкіх рублёў.
Вывад з абароту савецкіх рублёў пачаў ажыццяўляцца з канца ліпеня 1993 года, а беларускі рубель стаў адзіным законным плацежным сродкам у краіне.

Гісторыя дэнамінацый

Першапачаткова ў 1992 — 1994 гадах беларускі рубель быў уведзены ў суадносінах 1 беларускі рубель (1992 гады выпуску) за 10 савецкіх рублёў.
20 жніўня 1994 года была праведзена дэнамінацыя беларускага рубля ў 10 разоў.
1 студзеня 2000 года ў Беларусі здзяйснiлася яшчэ адна дэнамінацыя рубля (у 1000 разоў), прызваная, у тым ліку, стабілізаваць нацыянальную валюту.
Такім чынам, 1 ліпеня адбылася трэцяя дэнамінацыя беларускай валюты — у дзесяць тысяч разоў. У агульнай складанасці, з 1994 года, за крыху больш чым дваццаць гадоў, беларускі рубель страціў сумарна восем нулёў.

Больш цікавых фактаў пра беларускія грошы чытайце на Sputnik:

самая дарагая беларуская банкнота была прададзена за 90 000 расійскіх рублёў (каля трох тысяч долараў). Гэтую цану заплацілі на аўкцыёне за купюру 5000 рублёў узору 2000 года серыі АГ;
своеасаблівы выпадак двухмоўя ўяўляе сабой банкнота вартасцю 500 рублёў узору 1992 года. Службовыя надпісы на банкноце выкананы на беларускай мове. На вонкавым баку банкноты намалявана плошча Перамогі ў Мінску разам з першымі двума словамі лозунга на рускай мове "Подзвіг народа несмяротны", выкладзенага на адным з паўкруглых будынкаў, які атачае плошчу і з'яўляецца адной з візітных картак Мінска;
яшчэ адзін прыклад двухмоўя на беларускіх грошах - банкноты вартасцю ў 50 000 рублёў узору 2000 года і мадыфікацыя 2010 года. На адваротным баку купюры ў мікратэксце замест надпісу "МІРСКІ ЗАМАК" напісана "МИРСКІ ЗАМАК", гэта значыць дапушчана арфаграфічная памылка. Нацбанк растлумачыў гэта як адну з абарон ад падробак і назваў такі надпіс "графічнай пасткай";
малюнак будынка, намаляванага на 10-рублёвай банкноце ўзору 2000 года, падпісаны як Нацыянальная бібліятэка, хаця такім не з'яўляецца з 2006 года;
сімвал Br, які выкарыстоўваўся для абазначэння беларускага рубля, да моманту яго ўводу ўжо выкарыстоўваўся для абазначэння валюты Эфіопіі, званай быр;
на банкноце наміналам у 100 000 рублёў 2000 года на рэверсе намалявана рэпрадукцыя карціны Напалеона Орды "Нясвіжскі замак". Спачатку замак на банкноце малявалі з праваслаўнымі крыжамі на даху замка, хаця на арыгінале карціны Напалеона Орды былі намаляваны радавыя арлы. Пасля таго як баністы ўказалі на недакладнасць, Нацбанк памылку выправіў.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Таксама на Sputnik:
Засталіся без гроша: у Мінску паказалі, якія грошы маглі б быць у беларусаў
Тэст: які вы "зайчык"?