Могілкі "Усходнія", якія па-старому мінчане працягваюць называць "Маскоўскімі", з’яўляюцца месцам пахавання самых вядомых грамадзян Беларусі. У першых радах галоўнай алеі могілак пахаваны Пётр Машэраў, Уладзімір Мулявін, Янка Маўр, Уладзімір Караткевіч і іншыя знакамітыя асобы нашай рэспублікі.
Больш за 20 гадоў да аднаго з найпрыгажэйшых надмагільных помнікаў на галоўнай алеі прыходзілі людзі, прыносілі кветкі, запальвалі свечкі, маліліся і вось… яго не стала. Прапаў не аўтамабіль, кватэра ці раскручаны бізнес, а помнік самай вядомай артыстычнай дынастыі Беларусі – бацькі і сына Яроменкаў.
Вядома, што над помнікам працавалі вядомы беларускі скульптар Генадзь Буралкін і архітэктар Яўген Кавалеўскі. Паводле апісання помніка, тры стэлы-аркі з чорнага паліраванага граніту сімвалізуюць анфіладу тэатральных куліс. На левай стэле размешчаны бронзавы партрэт-барэльеф Мікалая Яроменкі-старэйшага, на правай – бронзавы партрэт-барэльеф Мікалая Яроменкі-малодшага.
Як гэта было?
Аказалася, помнік дэмантавалі, каб пахаваць жонку Мікалая Мікалаевіча Яроменкі-старэйшага і маці Мікалая Мікалаевіча Яроменкі-малодшага – Галіну Арлову, якая памерла 21 жніўня 2021 года.
Магіла Галіны Арловай
© Sputnik
Мабыць, так вырашылі сваякі, гэта значыць, наследнікі. Толькі вось на пахаванні Галіны Аляксандраўны іх не было, у асноўным – сябры і калегі з Купалаўскага тэатра, дзе служыла народная артыстка БССР Арлова.
На маё пытанне, ці нельга было абысціся без дэмантажу найпрыгажэйшага помніка, загадчык могілак "Усходнія" Руслан Харлап адказаў: "Дакументы ў арганізатараў пахавання былі ў парадку, і яны распараджаліся на законных падставах. Ідэя пахавання ўрны з прахам у гэтую магілу без дэмантажу помніка не была прынята, хоць асабіста я ім гэта прапаноўваў. А ў мяне цяпер галаўны боль, літаральна праз дзень прыходзяць людзі і пытаюцца, дзе помнік Яроменкам, пагражаюць прэзідэнту паскардзіцца".
У сваю чаргу аўтар помніка бацьку і сыну Яроменкам скульптар Генадзь Буралкін растлумачыў: "Калі Галіна Аляксандраўна заказвала мне гэтую кампазіцыю, то сказала, каб я прадугледзеў варыянт таго, што яна "прыйдзе" сюды, да сваіх хлопчыкаў, што будзе крэмацыя, пахаванне, а на помніку з’явіцца яе бронзавы партрэт. Чаму перайгралі ранейшую дамоўленасць, я не ведаю".
Як так выйшла, што ляжаць такія людзі ўжо больш за год без крыжа, без імя, пазбаўленыя праз 20 гадоў свайго помніка?
Дырэктар Купалаўскага тэатра Аляксандр Шастакоў быў карэктны, сухі і афіцыйны. Распавёў аб тым, што тэатр устанавіў сувязь з наследнікамі і дамовіўся аб тым, што восенню яны прыбудуць у Мінск, і пытанне з устаноўкай помніка будзе вырашана.
Добра, што добра канчаецца
Як напярэдадні паведаміў мне Генадзь Буралкін, дачка Яроменкі-малодшага Вольга, прамая спадчынніца артыста, пацвердзіла, што на працягу бліжэйшых двух месяцаў яна разам з сястрой прыедзе ў Мінск, і пытанне з устаноўкай надмагілля сям’і Яроменка будзе вырашана станоўча.
Галіна Арлова з сынам і мужам у грымёрнай
© Sputnik / Юрий Иванов
Як бы ўсё павінна скончыцца добра. Будзем спадзявацца, што пры дэмантажы і перавозцы помнік не моцна пашкодзілі, і што Міністэрства культуры Беларусі адзначыць унікальнасць надмагілля адразу траім народным артыстам Савецкага Саюза, Расіі і Беларусі і знойдзе магчымасць прафінансаваць праект – што было б справядліва.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь