МІНСК, 7 сне – Sputnik. Дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Беларусі прынялі ў першым чытанні папраўкі ў закон "Аб Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь", перадае карэспандэнт Sputnik.
Законапраект распрацаваны Саветам Рэспублікі з-за таго, што ў 2022 годзе ў краіне была прынята новая рэдакцыя Канстытуцыі. З дакладам па дакуменце ў парламенце выступіла старшыня Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь Наталля Качанава.
"Замацоўваюцца новыя выбарчыя цэнзы для кандыдатаў у прэзідэнты", - у прыватнасці растлумачыла кіраўнік Верхняй палаты.
Напрыклад, цяпер кандыдат павінен быць не маладзей за 40 гадоў. Яшчэ адно патрабаванне: у мінулым у яго не павінна быць грамадзянства іншай краіны і пасведчання на жыхарства.
Папраўкамі ў закон таксама ўдакладняюцца кампетэнцыі кіраўніка дзяржавы. Пашыраецца пералік выпадкаў, калі прэзідэнт мае права даваць загад аб пачатку баявых дзеянняў без аб’яўлення вайны. У тым ліку замацоўваюцца нормы аб удзеле беларускага кантынгенту ў аперацыях АДКБ. Уносяцца і іншыя змены, якія прадугледжвае новая рэдакцыя Канстытуцыі.
Гарантыі для былых
Новы закон замацоўвае і пажыццёвыя гарантыі для экс-прэзідэнтаў і членаў іх сямей.
"Устанаўліваецца, што прэзідэнт, які спыніў выкананне паўнамоцтваў у сувязі з заканчэннем тэрміну яго знаходжання на пасадзе, або датэрмінова ў выпадку яго адстаўкі або стойкай недзеяздольнасці па стане здароўя ажыццяўляць абавязкі прэзідэнта, мае недатыкальнасць", - растлумачыла Качанава.
Яго нельга будзе прыцягваць да адказнасці за дзеянні, якія ён здзейсніў у сувязі з выкананнем прэзідэнцкіх паўнамоцтваў. Забаронена будзе затрымліваць, у цэлым пазбаўляць волі, былога прэзідэнта па такіх падставах.
Рэформа Канстытуцыі
Канстытуцыя Беларусі ў новай рэдакцыі была прынята ў 2022 годзе праз рэферэндум. Яна набыла моц 15 сакавіка таго ж года. Сярод навінак – абмежаванне прэзідэнцкіх тэрмінаў. Нельга займаць гэтую пасаду больш за два тэрміны.
Экс-прэзідэнта не змогуць прыцягваць да крымінальнай адказнасці. Больш за тое, ён стане пажыццёвым членам Савета Рэспублікі. Пры гэтым павялічваецца роля старшыні гэтай палаты парламента. Да яго будуць пераходзіць паўнамоцтвы прэзідэнта, калі з кіраўніком дзяржавы нешта адбудзецца. У тым ліку спікер Верхняй палаты становіцца ў гэтым выпадку старшынёй Савета бяспекі.
Ёсць і мноства іншых змяненняў, у тым ліку з’явіцца новы канстытуцыйны орган – Усебеларускі народны сход. Яго павінны сфарміраваць у 2024 годзе пасля мясцовых і парламенцкіх выбараў.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Чытайце таксама:
Лукашэнка: Канстытуцыя зроблена не пад мяне – мой век заканчваецца
Выбары ў Беларусі пройдуць сумленна, не як у ЗША – Лукашэнка
Лукашэнка: апарат УНС не перавысіць 30 чалавек