З "дзіцячага сада" ў "школу": як лясгасы вырошчваюць ёлкі да Новага года

Лесаводам, каб парадаваць беларусаў навагоднімі ёлкамі, даводзіцца шмат працаваць – на вырошчванне дрэў сыходзіць часам да 15 гадоў.
Sputnik
Ёлка – адзін з галоўных навагодніх атрыбутаў, без яе цяжка сабе ўявіць зімовыя святы. Карэспандэнт Sputnik з’ездзіў у Валожынскі лясгас і высветліў, як гадуюць дрэвы і ў колькі яны абыдуцца пакупнікам.
Асноўнымі пастаўшчыкамі навагодніх дрэў з’яўляюцца лясніцтвы. Гадамі яны гадуюць з насення ёлкі, каб яны ўпрыгожылі чыйсьці дом.

Вялікія клопаты

Начальнік гадавальніка Валожынскага лясгаса Аляксандр Раманчук аб ялінах адклікаецца з вялікай пяшчотай і каханнем. Здаецца, пра гэтыя дрэвы можа казаць гадзінамі. Ён адзначае, што леснікі ўкладаюць у іх шмат сіл, у тым ліку адпраўляюць у "дзіцячы садок" і "школу", клапоцяцца пра іх.
У лясгасе на плантацыі ў адзін гектар вырошчваюць больш за 15 тысяч дрэў, якія былі пасаджаны ў 2019–2020 гадах. Аднак зрэжуць у бягучым годзе толькі неабходны мінімум – каля 1,7 тыс. Гэтага павінна хапіць для жыхароў раёна на Новы год.
Усё пачынаецца з яловых шышак – іх лесаводы збіраюць з лістапада па сакавік, а потым адпраўляюць у спецыяльную сушылку.
"Пад уздзеяннем тэмпературы 40-45 градусаў шышкі раскрываюцца і адтуль выпадае насенне. Далей яно адпраўляецца ў рэспубліканскі лясны селекцыйна-насенняводчы цэнтр. Затым яго апрацоўваюць спецыяльнымі сродкамі, пасля чаго высушваюць і высейваюць спецыяльнымі машынамі", - тлумачыць Раманчук.
Каб атрымаць невялікі 12-сантыметровы сеянец, трэба два гады. "Далей мы яго спецыяльным абсталяваннем адпраўляем з "садка" ў "школу". Так называецца працэс, калі сеянец становіцца саджанцам, які працягваюць гадаваць спецыялісты", - дадае начальнік гадавальніка.
Паступова маленькае дрэўца набіраецца сіл, а ўсяго працэс вырошчвання ёлкі да Новага года займае ад пяці да 15 гадоў.
"Штогод прадаем каля тысячы адзінак, два-тры гады таму пайшла тэндэнцыя на ёлкі ў кадках. Адразу па адной-дзве прадавалі за сезон, зараз ужо 25-30. Развіваемся ў гэтым кірунку, ахвотна бяруць і сосны, бо іх іголкі не так моцна абсыпаюцца", - адзначае Раманчук.
Ён звяртае ўвагу, што за будучымі навагоднімі атрыбутамі на ўчастку патрэбен каласальны догляд. Неабходны ў тым ліку падкорм з малога ўзросту да самай высечкі. А кожны год на месцы зрэзаных дабаўляецца тысяча ялінак, якія высаджваюць леснікі.

Дзе сякуць ёлкі?

Галоўны ляснічы Валожынскага лясгаса Мікалай Рудовіч удакладняе, што ўся нарыхтоўка ідзе згодна з Лясным кодэксам Беларусі.
"Нарыхтоўваюць ёлкі і сосны на створаных плантацыях, а таксама на ўсіх высечках, дзе дрэвы не падлягаюць захаванню. У гэтым годзе ў пераднавагодні перыяд да 31 снежня плануем рэалізаваць каля 1,7 тыс дрэў", - распавядае ён.
Павелічэнне продажу Рудовіч, з вопыту мінулых гадоў, прагназіруе ў каталіцкія Каляды.

Незаконная высечка

Што да незаконнай высечкі, то артыкул 15.22 Кодэкса аб адміністрацыйных правапарушэннях прадугледжвае за яе пакаранне ў выглядзе штрафу: ад 5 да 50 базавых велічынь – для фізічных асоб, ад 20 да 200 базавых велічынь – для ІП і ад 50 да 300 базавых велічынь – для юрыдычных асоб.
Велічыня шкоды вызначаецца ў залежнасці ад катэгорыі лясоў: прыродаахоўных, рэкрэацыйна-аздараўленчых, ахоўных, эксплуатацыйных і гэтак далей. Тым не менш, жадаючыя незаконна прынесці ёлку дадому знаходзяцца.
Для таго каб абараніць лес, напярэдадні свят арганізуюцца рэйды, накіраваныя на прадухіленне, выяўленне і спыненне фактаў незаконнай высечкі. Гэтую работу скаардынавана вядуць падраздзяленні МУС, Мінпрыроды і Мінлясгаса.
Акрамя таго, выстаўляюцца фотапасткі, пасты, у тым ліку ў начны час. Тым, хто перавозіць набытае дрэва дадому, пры сабе неабходна мець квітанцыю і чэк аб аплаце. Іх выдаюць ва ўсіх лясніцтвах.

Ёлачныя кірмашы

Асноўнымі месцамі продажу навагодніх дрэў застаюцца ёлачныя кірмашы. Адзін з буйных знаходзіцца ў Валожыне, куды і адправіўся Sрutnik.
Пляцоўка размяшчаецца ў цэнтры горада, цэны прымальныя. Кошт навагодніх дрэў – дэмакратычны, леснікі кажуць, застаўся леташні.
Так, ёлка і сасна абыдуцца пакупнікам:
да 1 м – 14 рублёў;
ад 1,1 да 2 м – 16 рублёў;
ад 2,1 да 3 м – 20 рублёў;
ад 3,1 да 4 м – 45 рублёў;
ад 4,1 да 5 м – 200 рублёў;
ёлка калючая ў кадцы – 50 рублёў;
ёлка еўрапейская ў кадцы – 35 рублёў;
навагодні букет – 6 рублёў;
навагодні вянок з ёлкі звычайнай – 6 рублёў;
навагодні вянок з ёлкі калючай – 10 рублёў.
Недахопу ў ёлак няма, калі яны заканчваюцца, новыя тут жа падвозяць леснікі. Яны імкнуцца выбудаваць лагістыку такім чынам, каб стаялі свежассечаныя дрэвы. Прадаўцы прызнаюцца: купляюць дрэвы людзі ў асноўным у другой палове дня пасля працы, пік продажу прыпадае на выхадныя.

Прадаюць і ў Мінску

Варта адзначыць, што Валожынскі лясгас адкрыў дзевяць кропак па продажы навагодніх дрэў.
У тым ліку з 22 снежня яго ёлачны базар пачаў працаваць і ў Мінску ў раёне станцыі метро "Каменная горка".
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"
Пераднавагодні настрой у зімовых вершах: "Дзеда лепім мы са снегу!"