Спевы на Каляды

Пачынаецца Калядаванне ўвечары напярэдадні Раства Хрыстова і працягваецца традыцыйна да Вадохрышча. Калядаваць, або шчадраваць, раней было прынята ў кожнай беларускай вёсцы, а зараз і ў гарадах маладыя людзі пераапранаюцца ў кажухі навыварат, хаваюць твары пад маскамі і ходзяць па кватэрах сяброў. Сёння Sputnik прапануе вам пазнаёміцца з традыцыйнымі спевамі, якія гучалі не адно стагоддзе па ўсёй беларускай зямлі.

Мы захавалі асаблівасці беларускіх гаворак, распаўсюджаных на той ці іншай тэрыторыі, каб вы ўбачылі калядкі ў тым выглядзе, у якім іх, магчыма, і зараз спяваюць у розных мясцінах нашай краіны.

Прыехала Каляда / У вазочку...

Прыехала Каляда
У вазочку
Да на сівенькім
Канёчку.

Прыехала Каляда
Увечары,
Прывезла дудак
Рэшата.

Паставіла дудкі
На стаўпе,
А сама села
На куце.

Зайграйце, дудкі,
Тоненька,
Скачыце, дзяўчаткі,
Хорашанька.

А вы, хлопчыкі,
Пазірайце,
Сабе дзевачак
Выбірайце.

А вы, дзевачкі,
Гуляйце,
Залаты персцень
Пускайце…

Прынесла ж Каляда / Рэшата бліноў, / Каляда, Каляда!

Як пайшла Каляда
Упярод Ражаства,
Каляда, Каляда!

Прынесла ж Каляда
Рэшата бліноў,
Каляда, Каляда!

Рэшата бліноў,
Берасцень мёду.
Каляда, Каляда!

Дзеткі блінамі
У мёд макалі,
Каляда, Каляда!

У мёд макалі,
Каляду ўспаміналі.
Каляда, Каляда!

Прыйшлі Калядкі / Ўвечары, / Прынеслі кілбаскі / Ў рэшаце...

Прыйшлі Калядкі
Ўвечары,
Ўвечары,

Прынеслі кілбаскі
Ў рэшаце,
Ў рэшаце.

Паставілі рэшата
На стаўпе,
На стаўпе,

Самі селі за сталом
На куце,
На куце.

А вы, музыкі,
Іграйце,
Іграйце,

А вы, дзеванькі,
Гуляйце,
Гуляйце.

А вы, кілбаскі,
З стоўпа далоў,
З стоўпа далоў.

А вы, дзеванькі,
К чорту дамоў,
К чорту дамоў.

А ты, красуня,
Астанься,
Астанься

I са мною
Звянчайся,
Звянчайся.

Я каза-страказа, / Паўбока луплена...

Я каза-страказа,
Паўбока луплена,
За тры грошы
Куплена.

Тупу, тупу
Нагамы,
Скалю тобе
Рогамы.

Хвостыкам
Замяту,
Капытком
Затапчу.

Тут тобе
Й край.
А чы не –
Кілбаскі давай!

А Калядачкі, / А хадзіце к нам, / А мы рады вам...

А Калядачкі,
А хадзіце к нам,
Ой, рана, рана,
А хадзіце к нам.

А хадзіце к нам,
А мы рады вам,
Ой, рана, рана,
А мы рады вам.

Нашы праснічкі
Паламаліся,
Ой, рана, рана,
Паламаліся.

Верацёначкі
Пагубляліся,
Ой, рана, рана,
Пагубляліся.

Нашы пальчыкі
Паспрадаліся,
Ой, рана, рана,
Паспрадаліся.

I пярсцёначкі
Пасціраліся,
Ой, рана, рана,
Пасціраліся.

Каб вас, Калядак,
Нядзель дзесятак,
Ой, рана, рана,
Нядзель дзесятак.

Мы бы, дзевачкі,
Нагуляліся,
Ой, рана, рана,
Нагуляліся.

I Калядак
Наўспаміналіся,
Ой, рана, рана,
Наўспаміналіся.

А дай жа, божа, / Пану гаспадару... / Ой, жыці-быці, / Піва варыці...

За сяньмі, сяньмі
Там за новымі,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Стаіць святліца
Нова зрублёна.
Шчодры вечар,
Добры вечар!

У той святліцы
Чатыры акенцы:
Шчодры вечар,
Добры вечар!

У першым акенцы –
Да яснае сонца,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

У другім акенцы –
Да ясны месяц,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

У трэцім акенцы –
Да дробныя звёзды,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

У чацвёртым акенцы –
Да цёмная хмарка.
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Яснае сонца –
То жонка яго,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Ясны месяц –
То сам гаспадар,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Што дробныя звёзды –
То дзеткі яго,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Што цёмная хмарка –
То жыта яго,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

А з карэньчыка –
Караністае,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

А з саломінкі –
Сцяблістае,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

А з каласочка –
Каласістае.
Шчодры вечар,
Добры вечар!

А дай жа, божа,
Пану гаспадару,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Ой, жыці-быці,
Піва варыці,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Піва варыці –
Сыны жаніці,
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Гарэлку гнаці –
Дочкі замуж даваці.
Шчодры вечар,
Добры вечар!

Ой, ладачкі ладкі, / Надышлі калядкі...