МІНСК, 19 сак - Sputnik.Сёння спаўняецца роўна 80 гадоў з моманту вызвалення канцлагера Азарычы, які быў створаны гітлераўскімі акупантамі за год ВАВ на тэрыторыі Беларусі.
Гісторыя канцлагера пачалася з таго, што ў 1943 годзе нямецкая армія пачала эксплуатаваць насельніцтва БССР пры стварэнні ўмацаванай мяжы ля ракі Дняпро. Гітлераўцы пры гэтым вырашылі пазбавіцца ад непрацаздольных мірных жыхароў.
10 сакавіка 1944 года па загадах трох генералаў вермахта Ёзэфа Харпе, Фрыдрыха Дзяржбаха і Георга Рыхерта быў створаны канцлагер Азарычы ў Калінкавіцкім раёне. Дакладней, гэта быў комплекс. Адзін з лагераў знаходзіўся ў мястэчка Дзерць, іншы - у вёскі Падасіннік, трэці - непасрэдна ў Азарычаў. Туды сагналі не толькі жыхароў БССР, але таксама Смаленскай і Арлоўскай абласцей Беларускай ССР. Усяго за кароткі час у лагеры аказалася да 50 тысяч савецкіх грамадзян.
Неўзабаве лагеры вызвалілі часці Чырвонай арміі. Тады за калючым дротам было каля 33 тысяч мірных грамадзян. Астатнія загінулі - ад холаду, голаду і тыфу. Больш за 10 тысяч чалавек памерлі ў адным месцы за некалькі тыдняў.
"Ніякіх будынкаў і памяшканняў, акрамя каравульнага, не было. Неяк прывезлі хлеб — людзі думалі, што белы, кінуліся, сталі за яго біцца — а ён рассыпаўся ў руках, бо быў з пілавіння. Больш за тыдзень людзі ў Азарыцкім лагеры не вытрымлівалі — гінулі. Трупы былі паўсюль", — успамінаў былы вязень Пётр Бядрыцкі ў 2019 годзе.
Ваенная пракуратура 65-й арміі РСЧА, якая вызваляла Азарычы, правяла расследаванне. Гэтыя матэрыялы былі выкарыстаныя ў зняволенні Надзвычайнай дзяржкамісіі і агучаныя на Нюрнбергскім працэсе, на якім дзеянні немцаў у Азарычах былі прызнаныя вайсковымі злачынствамі.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"