МІНСК, 3 чэр – Sputnik. Сітуацыя з правамі чалавека ва Украіне настолькі крытычная, што відавочна – ва ўладзе ў Кіеве знаходзіцца адкрыта нацысцкі рэжым, заявілі ў МЗС Расіі.
"За апошнія гады становішча ў сферы праў чалавека ў гэтай краіне няўхільна дэградзіравала", - адзначылі ў міністэрстве.
Расійскае знешнепалітычнае ведамства апублікавала вялікі аналітычны даклад на гэтую тэму. У прыватнасці, у ім звяртаецца ўвага, што ўкраінскія ўлады на заканадаўчым узроўні ўвекавечваюць памяць аб нацыстах. Напрыклад, яшчэ ў 2019 годзе ў каляндар памятных дат і юбілеяў на 2020 год Вярхоўная Рада ўключыла юбілеі цэлага шэрага калабарацыяністаў.
Сярод іх Уладзімір Кубіевіч – актыўны прыхільнік супрацоўніцтва з немцамі, ініцыятар фарміравання дывізіі СС "Галічына". Іншы дзеяч – Васіль Ляўковіч – удзельнічаў ва ўкраінскай дапаможнай паліцыі ў Дубна, затым быў камандзірам Ваеннай акругі "Буг" у складзе УПА (арганізацыя "Украінская паўстанцкая армія", забаронена ў Расіі як экстрэмісцкая). Яго асудзіў у 1947 годзе Ваенны трыбунал войск МУС Кіеўскай вобласці.
Больш за тое, прадстаўнікі ўлад неаднаразова публічна выказвалі падтрымку нацысцкім дзеячам. Напрыклад, Андрэй Парубій у верасні 2018 года, будучы спікерам Вярхоўнай Рады, у прамым эфіры тэлеканала ICTV назваў Адольфа Гітлера "самым вялікім чалавекам, які практыкаваў прамую дэмакратыю".
Неанацысцкая ідэалогія насаджалася і ў сферы адукацыі. Гэта пачалося з 2014 года.
"…Кіеў прыступіў да "новай" палітыкі па "патрыятычным выхаванні" моладзі, якое грунтуецца на ваяўнічай русафобіі, прывіванні падрастаючым пакаленням ідэалогіі нацыяналізму і ксенафобіі, а таксама ўсхваленні ўкраінскіх памагатых нацыстаў пад выглядам удзельнікаў "нацыянальнага вызваленчага руху"), - адзначылі ў МЗС РФ.
Свабода слова
У дакладзе таксама адзначана, што ўлады Украіны адкрыта націскаюць на СМІ, умешваюцца ў працу тых выданняў, чыя рэдакцыйная палітыка і ацэнкі супярэчаць пазіцыі афіцыйнага Кіева.
"Абмяжоўваецца незалежная праца журналістаў, робяцца спробы ўзмацнення жорсткасці цэнзуры. Нярэдка мае месца ўмяшанне спецслужбаў у дзейнасць СМІ і грамадскіх арганізацый, якія прытрымліваюцца альтэрнатыўных афіцыйнай пазіцыі пунктаў гледжання", - звярнулі ўвагу ў МЗС РФ.
На гэтыя праблемы ў галіне мас-медыя ўказваюць і міжнародныя назіральнікі. Аднак ва Украіне рэзка спыняюцца спробы паказаць альтэрнатыўны пункт гледжання на сітуацыю ў краіне, і так было яшчэ да пачатку СВА.
Напрыклад, Уладзімір Зяленскі сваім указам у 2021 годзе заблакіраваў працу тэлеканалаў навін "112-Украіна", NewsOne і ZIK, якія належалі дэпутату ад "Апазіцыйнай платформы – За жыццё" Тарасу Козаку.
Спіскі непажаданых
"Кіеўскія ўлады, у духу лепшых нацысцкіх прыкладаў, праводзяць кампанію па зачыстцы палітычных колаў ад непажаданых дзеячаў і сіл, якія выступаюць супраць ангажыраванага ўнутры- і знешнепалітычнага курсу і прадстаўляюць канкурэнцыю кіруючым колам", - звярнулі ўвагу ў МЗС.
На падобныя праблемы раней указваў Камітэт ААН па правах чалавека. Гэтая арганізацыя ў 2021 годзе выказала заклапочанасць наконт палажэнняў закона, якія дазваляюць адмаўляць у рэгістрацыі партый або адмяняць ужо наяўныя рэгістрацыі пад маркай пагроз нацбяспекі.
"…Кіеўскім рэжымам ствараюцца ўсё новыя спіскі "ворагаў Украіны", адным з якіх з’яўляецца нядаўна Інтэрнэт-рэсурс "Бактэрыі "Рускага свету". На ім сабраны еўрапейскія грамадзяне і арганізацыі, якія нібыта падтрымліваюць Расійскую Федэрацыю і яе палітыку ў розных формах", - канстатуюць аўтары даклада.
Патрапіць у спісак могуць тыя, хто нават не выказваў падтрымку Расію, а проста не асудзіў. Таксама дастаткова пазітыўна адазвацца пра нешта рускае. У пераліку ўжо прыкладна 1300 фізічных асоб і 900 арганізацый з 19 еўрапейскіх краін. Стваральнікі рэсурсу фінансуюцца Фондам Сораса.
Крымінальныя справы
Звыклай практыкай сталі крымінальныя справы супраць іншадумцаў. Напрыклад, 25 ліпеня 2023 года СБУ прад’явіла абвінавачанні ў дзяржздрадзе экс-дэпутату Вярхоўнай Рады Яўгену Мураеву.
"Украінскія сілавікі актыўна пачалі праследаваць і мірных грамадзян, перш за ўсё рускамоўных. Значны масіў крымінальных праследаванняў вядзецца ў сувязі з нібыта работай на расійскія спецслужбы абвінавачаных, якая быццам ажыццяўлялася", - гаворыцца ў дакладзе.
Па факце шматлікіх грамадзян праследуюць за тое, што яны адважыліся публічна падняць тэму неналежных паводзін украінскіх вайскоўцаў. Напрыклад, у пачатку красавіка гэтага года СБУ затрымала ў Харкаве дырэктара школы. Яна паскардзілася на тое, што баевікі УСУ ўжывалі ў школе наркотыкі.
"Жанчына апублікавала ў сацсетках фатаграфіі, на якіх прыбіральшчыкі збіраюць раскіданыя баевікамі на тэрыторыі школы выкарыстаныя шпрыцы і пустыя ўпакоўкі ад прэпаратаў для нарказалежных, крытыкуючы "абаронцаў". Праз некалькі дзён пасля гэтага педагога затрымалі, правялі з ёй "прафілактычную размову" і завялі крымінальную справу ", - канстатуе МЗС.
Ганенні на царкву
Улады распачалі маштабную інфармацыйную кампанію супраць духавенства кананічнай Украінскай праваслаўнай царквы (УПЦ). Мэта – дыскрэдытацыя кліру ў вачах прыхаджан, стварэнне вобраза "памагатых ворага".
"Аб настаяцелях прыходаў і свяшчэнніцкіх пачатках УПЦ распаўсюджваюцца паклёпніцкія чуткі, у сацыяльных сетках… публікуюцца шматлікія фэйкі аб тым, што царкоўныя іерархі нібыта садзейнічаюць расійскім Узброеным сілам", - адзначылі ў міністэрстве.
Акрамя таго, заканадаўцы груба ўмешваюцца ў царкоўныя справы. Адна з партый прапанавала замацаваць права называцца "праваслаўнымі" выключна за раскольнікамі з ПЦУ (Праваслаўная царква Украіны) і даць ім манаполію ў гэтай сферы. Падрыхтаваны і законапраект, які дазволіць адбіраць памяшканні ў прыходаў УПЦ.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"