Дзень Перамогі сёлета выдаўся сонечным, але даволі халодным. Нягледзячы на гэта, з самай раніцы да мінскай плошчы Перамогі прыйшло мноства людзей: як прадстаўнікоў дзяржведамстваў, грамадскіх арганізацый і прадпрыемстваў, так і звычайных грамадзян.
Многія былі з кветкамі і партрэтамі сваякоў, якія ваявалі на франтах Вялікай Айчыннай вайны. Акцыі "Беларусь памятае" і "Бессмертный полк" сталі ўжо неад’емнай часткай свята.
Пачаліся ўрачыстасці са знакавага і сімвалічнага дзеяння – салдаты роты ганаровай варты ўсклаў да манумента Перамогі вянок ад імя прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі.
Затым да помніка прайшлі вышэйшыя службовыя асобы, сярод якіх былі прэм’ер-міністр Аляксандр Турчын, кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта Дзмітрый Крутой, старшыня Савета Рэспублікі Наталля Качанава, старшыня Палаты прадстаўнікоў Ігар Сяргеенка і іншыя.
Дзед прапаў без вестак
Быў сярод іх і генэральны пракурор Андрэй Швед, які падзяліўся з журналістамі асабістай гісторыяй.
"У кожнай, напэўна, сям’і ёсць свая гісторыя. У мяне таксама ваявалі. Мой родны дзядуля, Сямён Рамановіч, прайшоў вайну. Забіваў немцаў ужо з першых дзён акупацыі. Другі дзядуля знік без вестак. Прызываўся ў ліпені 1941 года. І таму, калі я сам прысутнічаю на раскопках, кожны раз лаўлю сябе на думцы, што раптам знойдзецца медальён майго дзеда, і я нешта даведаюся…", - распавёў ён.
Генпракурор курыруе расследаванне справы аб генацыдзе беларускага народа ў гады вайны, таму ўвесь час даведваецца пра новыя факты аб злачынствах акупантаў. На яго думку, у будучыні відавочна выявіцца яшчэ нешта.
Акцыя "Беларусь памятае" ў Мінску
© Sputnik / Виктор Толочко
Гэтым зоймуцца гісторыкі і следчыя, але, вядома, памяць будзе жывая не толькі дзякуючы ім, а ўсяму народу, пакуль ён прыходзіць да манументаў.
"У нас ёсць галоўны крытэрый, які сёння, напэўна, вызначае, чалавек ты ці не. Вось тыя, хто прыйшлі сёння, тыя, хто прыйдзе да помнікаў па ўсёй рэспубліцы, тыя, хто прыйдзе да ваенных помнікаў па ўсёй Еўропе, ва ўсім свеце… Гэта тыя людзі, якія сапраўды разумеюць, наколькі важна, каб быў мір для таго, каб не паўтарылася тое, што было 80 гадоў таму", - лічыць міністр інфармацыі Марат Маркаў.
На яго думку, як толькі людзі пачнуць забываць пра вайну і мільённыя ахвяры, гэта зноў паўторыцца.
"Павінна быць разуменне на ўзроўні ўнутраным, на ўзроўні адчуванняў у кожнага. Асабліва ў маладых людзей, якія думаюць, што сёння яны гаджэты ўключылі, і ўсё – змянілася абстаноўка. Не, так не будзе. Будзем прыходзіць да помнікаў – будзе мір", - падкрэсліў міністр.
Прыняў удар у Беларусі
Сярод мінчан, якія прыйшлі на плошчу, было не проста шмат людзей з партрэтамі сваякоў. Некаторыя неслі копіі ўзнагародных лістоў і нават узнагароды на падушачках. Сярод іх – Пётр Фадзееў, які беражліва захаваў усе ўзнагароды бацькі, у тым ліку ордэн Айчыннай вайны.
Святкаванне Дня Перамогі ў Мінску
© Sputnik / Виктор Толочко
Яго бацька прайшоў усе знакавыя бітвы – ваяваў кулямётчыкам пад Сталінградам і на Курскай Дузе. У 1941-м пайшоў на фронт добраахвотнікам. Атрымаў сур’ёзнае раненне, але выжыў. Выхаваў сына і дачку. Цяпер яны кожны год прыходзяць на свята ў Дзень Перамогі.
Гандлёвы прадстаўнік Расіі ў Беларусі Юрый Залатароў таксама вырашыў паўдзельнічаць у акцыі. Партрэты яго дзядоў засталіся ў Маскве, але на свята ён не мог не прыйсці.
"Любы неабыякавы чалавек, любы чалавек, у якога прысутнічае пачуццё патрыятызму, не можа застацца абыякавым. І абавязкова ён павінен падзяліць гэтае вельмі светлае свята для кожнага расіяніна, для кожнага беларуса", - лічыць Залатароў.
Адзін з яго дзядоў быў сярод тых, хто першымі прыняў удар у Беларусі ў 1941-м. Ён з рызыкай для жыцця здолеў захаваць сцяг дывізіі, за гэта атрымаў ордэн Чырвонага Сцяга.
Сустрэў сына на вайне
Сярод удзельнікаў вылучалася сям’я – муж Дзяніс, жонка Аліна і сын Давід. Яны неслі партрэты двух падобных байцоў у пілотках. Адзін зусім юны, а другі – сталы мужчына з вусамі. Аказалася, гэта бацька і сын.
Пад канец вайны бацька сустракаў новае папаўненне. Хацелася даведацца, раптам хтосьці ёсць з родных краёў. Хадзіў і пытаўся навічкоў, ці ёсць людзі з-пад Слуцка. Раптам выходзіць зусім юны баец, хлопчык і кажа: "Добры дзень, тата!"
Святкаванне Дня Перамогі ў Мінску
© Sputnik / Виктор Толочко
А хутка яны пайшлі ў бой, і бацьку, на жаль, сур’ёзна параніла. Ён доўга ляжаў у шпіталі, а сын дайшоў да Берліна. Пасля вайны малодшы баец пражыў адносна нядоўга – памёр у 40 гадоў, бацька дажыў да 87. Дзеці і ўнукі працягваюць іх памятаць і адзначаюць кожны год Дзень Перамогі.
Дырэктар краінавага офіса расійскай дзяржкарпарацыі "Росатом" Станіслаў Лявіцкі таксама прыйшоў з партрэтам свайго дзеда, які нарадзіўся ў Беларусі, але пасля вайны жыў у Маскве, працаваў у станкабудаванні. Цяпер яго ўнук працуе ў Мінску і ўзгадвае дзеда, які быў прызваны ў армію яшчэ да вайны – у лютым 1941-га.
"Першы Беларускі фронт, ён быў камандзірам аддзялення станковага кулямёта, кулямётнай роты… Быў паранены пад Віслай у 1944 годзе і сустрэў Перамогу ўжо, на жаль, у шпіталі, але, тым не менш, нягледзячы на найцяжкія раненні, у яго звыш 40 ран было, здолеў вырасціць цудоўную сям’ю, выхаваць шмат выдатных дзяцей", - распавёў Лявіцкі.
Святкаванне Дня Перамогі ў Мінску
© Sputnik / Виктор Толочко
Агульная Перамога
Некаторыя расіяне ўдзельнічаюць у акцыі ў Мінску, бо працуюць ці жывуць тут. Але ёсць і тыя, хто спецыяльна прыязджае з Расіі. Сярод іх Сафія з Бранска, якая ўжо другі раз у сталіцы Беларусі святкуе Дзень Перамогі.
На гэты раз прыехала з партрэтам прадзеда. Ён не вызваляў Беларусь, але для яе асабліва важна, каб продак "прайшоўся" па Мінску. А сама яна жадае пабываць у Хатыні.
"Мне ён тут вельмі спадабалася… Людзі дружалюбныя", - падзялілася Сафія.
Святкаванне Дня Перамогі ў Мінску
© Sputnik / Виктор Толочко
Як адзначыў на свяце старшыня Палаты прадстаўнікоў Беларусі Ігар Сяргеенка, у 1945-м Перамогу атрымаў менавіта ўвесь савецкі народ.
"Мы гэта падкрэсліваем, таму што без таго маналітнага адзінства, напэўна, не было той Перамогі. Мы не дзялілі яе на рускіх, беларусаў, украінцаў, казахаў і гэтак далей. Адзіны народ атрымаў Перамогу на фронце і ў тыле", - падвёў вынік ён.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"