МІНСК, 23 кас – Sputnik. Агульнага стандарту лічбавых праў чалавека ў свеце пакуль не існуе, заявіла ўпаўнаважаны па правах чалавека ў РФ Таццяна Маскалькова на ІХ Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі па праблемах абароны праў чалавека ў Маскве.
Маскалькова патлумачыла, што гаворка можа ісці аб правах на забыццё інфармацыі аб самім сабе, на атрыманне ў спадчыну лічбавых аб’ектаў і іншых.
"У свеце сёння сфарміраваны чатыры геапалітычныя падыходы да разумення лічбавых праў", - звярнула ўвагу амбудсмен.
Ёсць пазіцыя ААН, у якой лічбавыя правы разглядаюцца як форма звычайных праў чалавека. У ЕС гавораць аб правах новага пакалення, якія адлучаюцца ад натуральных праў чалавека.
У СНД вядуць гаворку аб праве чалавека распараджацца лічбавымі аб’ектамі: кантэнтам, актывам і гэтак далей. Ёсць і мультымадальны падыход БРІКС. Ён абвяшчае, што падыходы да лічбавых праў мяняюцца ў залежнасці ад тэхналагічных і культурных асаблівасцей дзяржавы.
На што скардзяцца людзі
На думку Маскальковай, навукоўцы павінны падрабязна разгледзець гэтую тэму, абапіраючыся на скаргі, якія атрымліваюць амбудсмены.
У першую чаргу, людзі скардзяцца на лічбавую залежнасць ці лічбавае рабства, якія могуць разбурыць асобу чалавека.
"Часам сама дзяржава навязвае электроннае ўзаемадзеянне. З’яўляюцца законы, якія прадугледжваюць выключна электронны спосаб зносін", - адзначыла Маскалькова.
Яна звярнула ўвагу, што жыхары некаторых раёнаў хацелі б атрымліваць інфармацыю не праз лічбавыя каналы, а з газет, як раней.
Раней было вырашана пакінуць толькі электронную форму ўзаемадзеяння судовых і правапрымяняльных органаў у сферы адміністрацыйных правапарушэнняў. Маскалькова патлумачыла, што пасля заканадавец па просьбе Упаўнаважанага па правах чалавека ўсё ж вярнуў опцыю папяровага дакументазвароту.
Ёсць і скаргі на абыходжанне з персанальнымі данымі. Амбудсмен папрасіла дзяржорганы ўзмацніць абарону ад уцечак канфідэнцыйнай інфармацыі.
Іншая тэма – лічбавая няроўнасць. Многія людзі хацелі б карыстацца электроннымі сэрвісамі, але не заўсёды маюць тэхнічныя магчымасці для гэтага.
Для вырашэння праблемы ў Расіі запусцяць федэральны праект. У тым ліку, да 2030 года хуткасным мабільным інтэрнэтам плануецца забяспечыць нават тыя населеныя пункты, дзе пражываюць не больш за 100 чалавек.
Карысць ШІ
Маскалькова таксама адзначыла плюсы, якія нясе ШІ. Яна нагадала, што на базе новых тэхналогій створаны сэрвісы "Госуслуг", якімі штодня карыстаюцца каля 10 млн чалавек.
Таксама ў Расіі ёсць лічбавы сэрвіс і ў сферы праў чалавека. Асаблівая федэральная інфасістэма амбудсменаў працуе з красавіка гэтага года. Грамадзяне могуць падаць зварот анлайн і пракантраляваць яго статус праз асабісты акаўнт.
Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь, чытайце нас у Дзэн, а таксама сачыце за намі ў сацсетках "Одноклассники" і "ВКонтакте"