Дзмітрыеўская субота: праваслаўныя сёння памінаюць продкаў

Праваслаўныя сёння прыйдуць у храмы, каб памаліцца за памерлых сваякоў – на 1 лістапада сёлета прыпадае Дзмітрыеўская бацькоўская субота. Раніцай ва ўсіх праваслаўных храмах краіны здзяйсняецца памінальная служба, падчас якой узносяцца малітвы за памерлых сваякоў, блізкіх.

Дзмітрыеўская бацькоўская субота кожны год выпадае на розную дату, але заўсёды адзначаецца ў суботу перад днём памяці велікамучаніка Дзмітрыя Салунскага (па новым стылі 8 лістапада).

Традыцыі ўзгадваць продкаў напярэдадні гэтай даты ўжо больш за 600 гадоў.

Як тлумачаць свяшчэннікі, не трэба блытаць дадзеную дату з каталіцкай. У каталікоў таксама ўжо некалькі стагоддзяў існуе традыцыя памінаць продкаў 1 і 2 лістапада. У адрозненне ад праваслаўнай Дзмітрыеўскай суботы, у каталікоў даты не зрушваюцца: заўсёды 1 лістапада адзначаецца Дзень Усіх Святых, а 2 лістапада – Дзяды.

І ў пятніцу, і ў суботу, усе трапары, спевы, якія выконваюцца ў праваслаўным храме, прысвечаны малітвам за памерлых. Непасрэдна падчас памінальнай суботы ў храмах служыцца Боская літургія.

Таксама напярэдадні Дзмітрыеўскай суботы ў храмах падаюць "запісачкі", у якіх указваюць імёны памерлых продкаў. Напярэдадні такіх вялікіх памінальных дзён заказваюць саракавуст або літургію.

Варта пры гэтым памятаць, што царква не памінае самазабойцаў.

У праваслаўнай традыцыі любая субота лічыцца памінальным днём. Усяго ў праваслаўных ёсць некалькі "вялікіх" памінальных субот, але з іх толькі дзве Усяленскія бацькоўскія суботы: гэта Мясапустая (напярэдадні Вялікага посту) і Траецкая бацькоўская субота.

У такія дні прынята памінаць не толькі памерлых сваякоў, але і ўсіх праваслаўных, якія памерлі за Айчыну.

З Дзмітрыеўскай памінальнай суботай звязаны і народныя традыцыі. Акрамя храмаў, людзі ходзяць на могілкі – прыносяць кветкі, памінаюць сваякоў. Напярэдадні гэтага дня таксама прынята прыбіраць на могілках. У многіх прыходах, дзе царква стаіць на могілках, прыхаджане наводзяць парадак усе разам.

У народзе на гэты дзень – Дзмітрыеўскую памінальную суботу – існаваў шэраг забарон. Так, нельга ладзіць шумныя застоллі, катэгарычна забаронена ўспамінаць памерлага худым словам, адмаўляць тым, хто ходзіць па міласці.