https://bel.sputnik.by/20200919/Kukhnya-nashykh-prodka-vuchymsya-vybrats--gatavats-garbuz-1045692566.html

Кухня нашых продкаў: вучымся выбіраць і гатаваць гарбуз

Кухня нашых продкаў: вучымся выбіраць і гатаваць гарбуз

Sputnik Беларусь

Этнограф Ларыса Мятлеўская распавядае, чаму бутэлька з гарбузовым алеем у даўніну каштавала як залаты пярсцёнак і вучыць гатаваць пірог, бліны і аладкі. 19.09.2020, Sputnik Беларусь

2020-09-19T12:25+0300

2020-09-19T12:25+0300

2020-09-16T10:24+0300

прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі

у беларусі

цiкавосткi

спадчына

ларыса мятлеўская

беларуская кухня

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/104304/28/1043042828_0:0:3072:1738_1920x0_80_0_0_0884b892d742b1157f65b3d5518f4562.jpg

Восеньскі каляндар імкліва гартае старонкі дзён і вось ужо час спажываць і нарыхтоўваць  багаты ўраджай разнастайнай агародніны. Вандруючы па Беларусі ў верасні, не магчыма не заўважыць на вясковых агародах жоўтыя гарбузы. Асабліва шмат іх вырошчваюць на поўдні краіны, дзе мяккі клімат спрыяе росту гэтай ураджайнай цеплалюбівай культуры.Спелыя гарбузы пачынаюць прыбіраць з поля, каб паспець зрабіць гэта да маразоў. Гаспадары ўхвальна аглядаюць гэты скарб і сочаць за надвор’ем, каб не прапусціць першыя прымаразкі, якія маглі б пашкодзіць гародніну. У сухіх, добра праветрываемых памяшканнях гарбузы могуць захоўвацца да новага ўраджаю. Гэта акалічнасць робіць гарбузы, поўныя каштоўных вітамінаў і мікраэлементаў, незаменнымі ў сістэме харчавання не толькі людзей, але і хатніх жывёл.У народзе гарбузы заўсёды атаясамліваліся з пачуццём сытасці і здароўя. Можа таму з нейкай асаблівай умільнасцю гарбуз параўноўваюць дагледжанымі, сытымі дзецьмі: "Адзін радзіўся Юзік, і той — як гарбузік ", "Вырасці, бы гарбуз на агародзе". Каб хата поўнілася здаровымі, "кругленькімі" дзеткамі маладым на вяселлі зычылі: "Дару гузікі, каб дзеці былі, як гарбузікі". Пра нешта круглае і вялікае ў народзе казалі— круглае, як гарбуз: свіння, як гарбуз, картопля, як гарбуз, жывот, галава як гарбуз і іншае. Пра чалавека з вялікім жыватом і шырокім тварам насмешліва заўважалі: "Жывот, як гарбуз, а морда, як рэшата".Як правільна выбраць гарбуз   Пра выбары гарбуза варта арыентавацца на форму, памер, колер звонку і колер мякаці, вагу, смак. Калі патрэбны семкі, то выбіраюць вялікі і круглы гарбуз ярка аранжавага колеру. Такія гарбузы лічыцца кармавымі. Для выкарыстання ў кулінарыі выбіраюць доўгія і яркія плады, ў якіх мала насення, а мякаць больш далікатнаяі салодкая. Галоўнае гарбуз павінен быць пругкім і цяжкім. Калі гарбуз не выспеў ён будзе без смаку, а мякаць пераспелага будзе валакністай. Хвосцік спелага гарбуза цёмны і сухі.Добры гарбуз павінен быць ярка аранжавага колеру Чым гарбуз меньшы, тым ён саладзейшы і менш валакністы, таму лепш купляць гарбуз ад трох да пяці кілаграмаў.         Мякаць павінна быць пругкая, плотная, мясістая, ярка аранжавага колеру з далікатным і салодкім смакам. Самы смачны гарбуз – малады. У такога скурку можна не абразаць. Каб праверыць "узрост" гарбуза дастаткова падрапаць паверхню гарбуза пазногцем. Калі на скурцы застанецца след, а пад пазногцем не баліць, то гарбуз малады.Пажадана, каб колер у гарбуза быў раўнамерны, без зялёных плям.Больш за ўсё мякаці ў мускатным гарбузе. Самы салодкі гарбуз – арэхавы, ён падобны да вялікай ігрушы.Як выкарыстоўваць гарбузГарбузы выкарыстоўваюць не толькі для прыгатавання смачных страў.  Са старажытнасці вядома, што сокам, семкамі, мякаццю гарбуза і асабліва алеем можна эфектыўна лячыцца.Захоўваць і набываць такі алей варта толькі ў бутэльках з цёмнага шкла, а падчас выкарыстання яго трэба трымаць у халадзільніку не больш за месяц.На гарбузовым алеі нельга смажыць. Яго выкарыстоўваюць толькі для запраўкі страў.У народзе лічаць, што той, хто рэгулярна ўжывае ў ежу гарбуз, доўгі час захоўвае маладосць, здароўе, актыўнасць і даўгалецце. Стравы з гарбуза паляпшаюць абмен рэчываў, умацоўваюць імунітэт, лечаць хваробы сэрца і сасудаў, хваробы страўніка, нырак і моча-палавой сістэмы. Гарбузом у народнай медыцыне лечаць прастуды, хворыя суставы, варыкоз, цукровы дыябет і іншыя хваробы. Прыгажуні выкарыстоўваюць гарбуз для пахудзення і касметычных працэдур.Трэба ведаць, што пры ўжыванні сырога гарбуза і сока з яго існуюць пэўныя супрацьпаказанні: гастрыт з паніжанай кіслотнасцю, язва страўніка і дванаццаціперстнай кішкі, цяжкая форма дыябету.Што прыгатаваць з гарбузаУ беларускай народнай кухні назапашана немала цікавых рэцэптаў страў з гарбуза. Вось некалькі рэцэптаў сабраных у вёсках Капыльскага раёну Мінскай вобласці.Бліны з гарбузаІнгрыдыенты:Як гатаваць:Нацерці на тарку бульбу і гарбуз, дадаць яйцо, соду, соль і манку, перамяшаць і выпякаць бліны на патэльні.Вось такія вялізныя гарбузы вырошчваюць на поўдні Беларусі Аладкі з гарбуза па-СемежаўскуІнгрыдыенты:Як гатаваць:Гарбуз абабраць і ачысціць ад семак, мякаць старкаваць на бульбяную тарку, у  старкаваную масу дадаць яйкі, соль, муку ў такой колькасці, каб цеста павольна сцякала з лыжкі, і добра перамяшаць. Разагрэць на патэльні тлушч і выпякаць аладкі з абодвух бакоў да ўтварэння залацістай скарынкі. Прыгатаваныя аладкі перакласці ў талерку і пасыпаць цукрам. Ядуць з салодкім малаком або вяршкамі.Выкарыстоўваюць гарбузы і для стварэння восеньскіх кампазіцый Гарбузовы пірог па-ЛоцвінскуІнгрыдыенты:Як гатаваць:Узбіць яйкі з цукрам, дадаць туды смятану, буйна пацёрты гарбуз, соду, соль па смаку, муку. Перамяшаць і выліць у форму, змазаную маслам. Выпякаць пры тэмпературы 180 градусаў 20-30 хвілін.

https://bel.sputnik.by/20201031/Nash-adkaz-Khelonu-fotapadborka-belaruskkh-kavuno-1038441498.html

2020

Навіны

ru_BY

прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі, у беларусі, цiкавосткi, спадчына, ларыса мятлеўская, беларуская кухня