Развіваем таленты: як выхаваць дзіцяці творчай асобай

© Sputnik / Виктор ТолочкоУрок выяўленчага мастацтва ў малодшай школе
Урок выяўленчага мастацтва ў малодшай школе - Sputnik Беларусь
Падпісацца
Як развіць у дзіцяці творчыя здольнасці і што трэба рабіць, каб захаваць яркасць ўспрымання, чытайце ў аглядзе Sputnik.

Людміла Буткевіч, спецыяльна для Sputnik

Творчыя здольнасці дзяцей замілоўваюць і здзіўляюць навакольных. Мы дзівімся іх непасрэднасці, уменню па-свойму бачыць незвычайнае ў самых штодзённых рэчах, фантазіяваць і прыдумляць такое, што любому даросламу і ў галаву не прыйдзе. У раннім дзяцінстве дзеці не саромеюцца, не баяцца выказваць свае меркаванні, фантазіі. Аднак, сталеючы, хлопцы заціскаюцца, баяцца вылучыцца, быць незразуметымі і імкнуцца жыць па прынцыпе "быць як усе". І толькі не шмат у каго атрымліваецца захаваць і развіць сваю творчую індывідуальнасць. Таму развіццё прыроджаных талентаў дзіцяці — задача дарослых. Таленты трэба культываваць, падобна таму, як добры садоўнік даглядае за пладовым дрэвам.
Развіваючы здольнасці дзіцяці, можна ператварыць іх у таленты. Але не заўважыўшы, не развіваючы талентаў, можна страціць і здольнасці.
Дзіцячая пляцоўка - Sputnik Беларусь
Ва што гуляюць нашыя дзеці
Навукоўцамі даказана, што ў творча развітых дзяцей нашмат радзей сустракаюцца праблемы з псіхічнымі засмучэннямі. Яны радзей ўпадаюць у і дэпрэсію і ладзяць істэрыкі. Адным з найважнейшых сродкаў рэлаксацыі, прывядзення ў норму нервовай сістэмы з'яўляецца мастацкая творчасць.
Вось некалькі канкрэтных саветаў для развіцця ўяўлення.
Творчыя здольнасці дзіцяці тым ярчэй, чым больш актыўна ён даследуе навакольны свет: капаецца ў зямлі, будуе замкі з пяску, збірае кветкі, ягады, грыбы, каштаны, жалуды, назірае за раслінамі, жывёламі. На жаль, гэта адна з самых нялюбых бакоў дзіцячага развіцця для дарослых: брудная вопратка і рукі пасля прагулак, у хаце — банкі з жукамі, чарвякамі, камянямі, разбітыя насы і калені. Але гэта трэба перажыць, перацярпець і даць дзіцяці магчымасць вывучаць свет. Бо часам на вельмі простыя пытанні (Вы бачылі квітнеючыя сады? Як пахне чаромха? На якім дрэве растуць жалуды? Як выглядае сініца? І г.д.) дашкольнікі, ды і навучэнцы малодшых класаў, не могуць даць зразумелы адказ.

Маляванне

Гэта лепшы спосаб развіць у дзецях пачуццё прыгожага. Дарослыя павінны даць магчымасць дзіцяці самому прыдумаць, што і як яму маляваць. Варта толькі паказаць, якія тэхнікі малявання існуюць. Вось некаторыя з іх (ад 4 гадоў).
Маляванне "пальчыкамі"
Дзіця апускае ў гуаш пальчыкі і наносіць кропкі, плямкі на паперу. На кожны пальчык набіраецца фарба рознага колеру. Затым плямкі можна ператварыць, дамаляваць у любыя прадметы. Пальчыкавыя фарбы стымулююць развіцце дробнай маторыкі рукі і тактыльных адчуванняў. Дзіця будзе здзіўлена таму, што пальцы — цудоўны і самы зручны інструмент для малявання. Пасля працы пальчыкі выціраюцца сурвэткай, затым гуаш лёгка змываецца.
Маляванне далонькай (з пяці гадоў)
Дзіця апускае далоньку ў гуаш (увесь пэндзаль) або афарбоўвае яе з дапамогай пэндзля і робіць адбітак на паперы. Малююць і правай і левай рукамі,  рознымі колерамі.
Васковая крэйда ці свечка+ акварэль
Гэта тэхніка малявання васковымі крэйдамі або свечкай на паперы, якую затым зафарбоўваюць акварэллю ў адзін або некалькі колераў. Контур малюнка застаецца не закрашаным. Вельмі прыгожа і арыгінальна атрымліваецца зімовы лес.
Кляксаграфія
Дзіця зачэрпвае гуаш пластыкавай лыжкай і вылівае на паперу. У выніку атрымліваюцца плямы ў адвольным парадку. Затым ліст накрываецца іншым лістом і прыціскаецца (можна сагнуць зыходні ліст напалову, на адну палову капнуць туш, а другой яго прыкрыць). Далей верхні ліст здымаецца. Малюнак абавязкова павінен нешта нагадаць — адсутнічаючы дэталі можна дамаляваць.
Кляксаграфія з трубачкай
Фарбу гэтак жа выліваюць на ліст, робячы невялікую пляму (кропельку). Затым на гэтую пляму дзьмуць з трубачкі так, каб яе канец не дакранаўся ні плямы, ні паперы. Пры неабходнасці працэдура паўтараецца. Адсутнічаюць дэталі дамалёўваюцца.
"Калючая паверхня, фон для малюнка"
Дзіця апускае ў гуаш пэндзаль і ўдарае ім па паперы, трымаючы вертыкальна. Пры маляванні пэндзаль у ваду не апускаецца. Такім чынам запаўняецца ўвесь ліст, контур або шаблон. Атрымліваецца імітацыя пухнатай ці калючай паверхні.
"Неіснуючая жывёліна"
Папрасіце дзіцяці намаляваць неіснуючую жывёліну, якая будзе спалучаць у сабе як мага больш прыкмет ўсіх вядомых яму звяроў. Напрыклад, лісу з рыбінай луской або даўгашыяга зайца з капытамі. Гэта дапаможа развіць фантазію дзіцяці.
"Рознакаляровыя каменьчыкі"
Прапануйце дзіцяці размаляваць каменьчыкі. Малыя могуць зрабіць нешта простае, —  напрыклад, божых каровак. А дзеці старэйшыя — вочы, твары, узоры.
"Малюем пейзажы"
Адным з любімых заняткаў старшых дзяцей з'яўляецца маляванне сезонных пейзажаў. Рабяты малююць восень, зіму, абапіраючыся на асабістыя назіранні за прыродай.
урок выяўленчага мастацтва ў малодшай школе
Лепка
Лепшым сродкам для лепкі будзе спецыяльная маса для лепкі або салёнае цеста, якое можна прыгатаваць самім. Гэтыя матэрыялы, у адрозненне ад пластыліну, мяккія і эластычныя, не прыстаюць да рук. Як прыгатаваць салёнае цеста? Вам спатрэбяцца: 1 шклянку мукі, 1 шклянка дробнай солі ("Экстра"), 1 ст. лыжка расліннай алеі, 1/2 шклянкі вады. Замясіце масу ў вялікай місцы. Ваду можна замяніць кісялем з крухмалу (на 1/2 шклянкі вады 1 ст. лыжка крухмалу), надасць тэсту вялікую эластычнасць.
Пачынайце з самага простага: калабок, кветачка, елачныя цацкі, садавіна, гародніна. Затым ўскладняйце: жывёлы, птушкі, казачныя персанажы. Пасля таго, як гатовая фігурка высахне, яе можна размаляваць фарбамі.
Выставы работ
Рэгулярна арганізоўвайце хатнія выставы работ вашага мастака і скульптара. Для гэтага спатрэбіцца звычайная драўляная дошка, кніжная паліца або паверхня халадзільніка (на яго можна прымацоўваць дзіцячыя малюнкі з дапамогай магнітаў). Усе, што дзіця творыць сам (ці вы творыце разам), павінна быць на вачах. Дзіця павінна адчуваць, што прызнаны ў коле блізкіх людзей, якія надаюць вялікае значэнне яго творчасці.
Вядома, не ў нашых сілах зрабіць дзяцей прафесійнымі мастакамі: толькі адзінкі прысвецяць свае жыцце мастацтву. Але мы можам падарыць ім радасць творчасці, даць магчымасць адчуць сябе сапраўдным, ўсемагутным чараўніком, праявіць ўяўленне і фантазію.
Літаратурная творчасць
Папрасіце дзіцяці расказаць пра сябе так, як калі б вы не былі знаёмыя. Для развіцця прамовы і фантазіі вельмі добра практыкаваць вусныя сачыненні на розныя тэмы: скласці казку, прыдумаць працяг аповеду або іншы канец і г. д.
Паспрабуйце скласці просты верш або песню. Не прыдзірайцеся, калі дзіця не вельмі ладзіць з рыфмай, галоўнае — яго жаданне.
Гульня ў "інтэрв'ю". Папрасіце дзіцяці ўявіць, што ён журналіст і павінен ўзяць у вас інтэрв'ю. Потым памяняйцеся ролямі і вазьміце інтэрв'ю ў дзіцяці, як быццам ён вядомая асоба.
Не забывайце пра добрую музыку, якая развівае ў дзіцяці пачуццё рытму або супакойвае перад сном. А таксама пра "будаўнічыя матэрыялы",— кубікі, канструктары — яны развіваюць тэхнічныя здольнасці ў творчасці.
Кожнаму чалавеку з нараджэння прырода дорыць велізарны творчы патэнцыял. Толькі дзіця можа бачыць вялізную колькасць фарбаў ў шэрых буднях. Хай ён не стане вялікім мастаком або вядомым музыкам, але дзякуючы вашай падтрымцы творчая жылка ў ім не згасне.
Стужка навiн
0