Прадухіліць катастрофу: мінчан запрасілі абмеркаваць межы зялёных зон

© Sputnik / Виктор ТолочкоКаштаны гінуць у цэнтры Мінска
Каштаны гінуць у цэнтры Мінска - Sputnik Беларусь
Падпісацца
Да 25 ліпеня ў гараджан ёсць магчымасць выказацца і ўнесці свае прапановы наконт прапанаванай горадам "Схемы азелянення тэрыторый агульнага карыстання", у якой, дарэчы, знайшлося нямала падводных камянёў.

МІНСК, 9 ліп — Sputnik. З забяспечанасцю Мінска зеленню ўжо катастрофа, кажа каардынатар грамадскай кампаніі "Горад для гараджан" Дзяніс Кобрусеў. Зялёных праспектаў ужо не стала, а дэкаратыўныя туі, расстаўленыя на некаторых вуліцах, відавочна не спраўляюцца з нагрузкамі вялікага горада. "Працоўных", здольных чысціць паветра дрэў становіцца менш, а аўтамабіляў — больш.

Асмалоўка - Sputnik Беларусь
За захаванне Асмалоўкі выказаліся амаль пяць тысяч мінчан

"Безумоўна, гэта катастрофа, тым больш што мы не маем цяпер магчымасці вырасціць здаровае дрэва на тым жа праспекце Незалежнасці. Трэба марнаваць велізарныя грошы. Хоць у свой час трэба было проста добра даглядаць — мінімізаваць рэагенты, якія выкарыстоўваюцца зімой, і зрабіць нармальную сістэму падсілкоўвання. А ўлічваючы, што зараз вельмі актыўна пры горадабудаўніцтве ідзе знішчэнне дрэваў, сітуацыя будзе толькі пагаршацца", — кажа Кобрусеў.

© Sputnik / Виктор ТолочкоЗялёныя туі ў кадках выглядаюць прыгожа, але з нагрузкамі вялікага горада відавочна не спраўляюцца
Зеленые туи в кадках выглядят красиво, но с нагрузками большого города явно не справляются - Sputnik Беларусь
Зялёныя туі ў кадках выглядаюць прыгожа, але з нагрузкамі вялікага горада відавочна не спраўляюцца

"Схема азелянення тэрыторый агульнага карыстання, у тым ліку аб'ектаў азелянення, якія падлягаюць ахове ў адпаведнасці з законам Рэспублікі Беларусь "Аб ахове навакольнага асяроддзя", якую цяпер упершыню прапануюць абмеркаваць мінчанам, у нейкай ступені павінна пазначыць межы — у тым ліку для чыноўнікаў і забудоўшчыкаў. Каб яны памяталі: унутры так званых "зялёных ліній" секчы і будаваць проста так нельга.

Ідэя добрая, згаджаюцца актывісты. Аднак яны ўважліва вывучылі дакумент і кажуць, што, калі мінчане хочуць жыць у камфортным горадзе, мае сэнс далучыцца да абмеркавання.

Што бянтэжыць

"Схему азелянення тэрыторый агульнага карыстання" распрацоўвалі ў развіццё Генплана і з аглядкай на закон "Аб ахове навакольнага асяроддзя", які прадугледжвае, што любая зялёная тэрыторыя ў 0,1 гектара (умоўна 10 на 10 метраў) павінна быць уключана ў схему.

"Але праблема заключаецца ў тым, што гэта схема зялёных тэрыторый агульнага карыстання. І органы, якія яе распрацоўваюць у Мінску, — гэта "Мінскграда" па замове Камітэта архітэктуры і горадабудаўніцтва Мінгарвыканкама — вызначаюць, што тэрыторыі агульнага карыстання — гэта толькі паркі, бульвары, скверы і лесапаркі. Адпаведна, усе зялёныя насаджэнні ўнутры дваровай тэрыторыі альбо ўздоўж дарог, калі гэта не бульвары, у гэтую схему не ўключаюцца", — тлумачыць Кобрусеў.

© Sputnik / Виктор ТолочкоКалісьці зялёныя праспекты сталіцы месцамі выглядаюць сумна
Некогда зеленые проспекты столицы местами выглядят печально - Sputnik Беларусь
Калісьці зялёныя праспекты сталіцы месцамі выглядаюць сумна

Іншымі словамі, дрэвы ўздоўж дарог і ў дварах застануцца па-за зялёнымі ахоўнымі лініямі. Але нават з бульварамі і скверамі не ўсё ясна, дакладней, з тым, па якіх крытэрах складальнікі схем надавалі статус адным зялёным участках і пазбаўлялі яго іншых.

"Асобныя насаджэнні ўздоўж вуліцы вызначаны як скверы, а такія ж зоны, але на іншых участках, да гэтага сквера не аднесены. Як, напрыклад, на праспекце Ракасоўскага: калі стаць спіной да Чыжэўскага вадасховішча, парку Грэкавай і ісці ўверх у цэнтр горада, то паміж вуліцай Малініна і Пляханава левая частка праспекта Ракасоўскага пазначаная як бульвар, а правы, такі ж бок не пазначаны, хоць дрэў там не менш. Некаторыя тэрыторыі ўнутры кварталаў у Серабранцы пазначаныя як скверы, а іншыя падобныя зялёныя зоны ў той жа Серабранцы наогул ніяк не пазначаныя. Узнікае пытанне: чаму, якім крытэрыем яны кіраваліся?" — пытаецца гарадскі актывіст.

На думку Кобрусева, такая выбіральнасць можа быць звязаная з тым, што не ўключаныя ў схему зялёныя зоны, хутчэй за ўсё, асуджаныя на забудову. Але гараджане яшчэ могуць паспрабаваць іх адстаяць, калі праявяць актыўнасць і цікавасць: збяруць подпісы і да канца тэрміну абмеркавання схемы унясуць прапанову пазначыць "страчаную" зялёную зону як сквер.

Але галоўнае — разгледзець усе нюансы пакуль не атрымліваецца. Схему на абмеркаванне вынеслі ў 9 частках — асобна для кожнага раёна горада. Але выкладзены на сайтах маштаб не дазваляе выразна зразумець мяжы зялёнай зоны на мясцовасці.

© Sputnik / Виктор ТолочкоЛя Грушэўскага сквера, па назіраннях актывістаў, знікла паўгектара зямлі
У Грушевского сквера, по наблюдениям активистов, исчезло полгектара земли - Sputnik Беларусь
Ля Грушэўскага сквера, па назіраннях актывістаў, знікла паўгектара зямлі

"Пры гэтым у "Мінскграда" ёсць альбомы ў маштабе 1:500, гэта значыць досыць падрабязныя, каб бачыць межы. Некаторыя раёны выклалі схему ў добрай якасці, але некаторыя — не. І тут, вядома, магчымыя маніпуляцыі, таму што асобныя зоны можна не ўключыць, а некаторыя — падрэзаць. На схеме гэтага можна не ўбачыць, а ў рэальнасці на краі парку або сквера потым могуць нешта пабудаваць і спаслацца на зацверджаныя схему і межы", — кажа каардынатар грамадскай кампаніі "Горад для гараджан".

Магчымыя маніпуляцыі

Прынамсі, адно падазрэнне на маніпуляцыю ў актывістаў ужо ўзнікла. Гаворка пра Грушаўскі сквер каля плошчы Дзяржынскага, які зараз займае плошчу 2,1 гектара.

"І на схемах ён пазначаны быццам бы як трэба — тыя ж 2,1 гектара, але ў тэкставай частцы яго тэрыторыя — ужо 1,6 гектара. Гэта значыць, прапала паўгектара зямлі. Калі накласці на карту гэтыя 1,6, то мы атрымліваем адзін добраўпарадкаваны кавалачак у 1,6 і неўладкаваны кавалачак, які відавочна будзе аддадзены пад забудову. Хоць па дзейсным з дэталёвым планам ён усё роўна з'яўляецца скверам. Гэта прыклад таго, як гарадскія ўлады маніпулююць. Гэта значыць, нават візуальна будзе здавацца, што ўсё нармальна, але, гледзячы на лічбы і аб'ёмы, відаць, што кавалкі падразаюцца", — тлумачыць Кобрусеў.

© Sputnik / Виктор ТолочкоПа генплане, на аднаго чалавека ў Менску павінен прыходзіцца 21 квадратны метр зялёных тэрыторый
По генплану, на одного человека в Минске должен приходиться 21 квадратный метр зеленых территорий, но даже с учетом лесного массива у Минского моря этот показатель не смог достигнуть 18 - Sputnik Беларусь
Па генплане, на аднаго чалавека ў Менску павінен прыходзіцца 21 квадратны метр зялёных тэрыторый

І гэта пры тым, што ўзровень азелянення тэрыторый агульнага карыстання не дацягвае да патрэбных нормаў, нагадвае ён. Згодна з зацверджаным генпланам на аднаго чалавека ў Мінску павінен прыходзіцца 21 квадратны метр зялёных тэрыторый. Але нават з улікам уключанага ў рысу Мінска ляснога масіва ля Мінскага мора гэты паказчык не змог дасягнуць 18.

"А гэта сведчыць аб тым, што фактычна паказчык у 21 квадратны метр не будзе дасягнуты ніколі. Таму што калі сёння мы не знаходзім перспектыўныя скверы і паркі, то праз 5 гадоў, а схема дзейнічае пяць гадоў, новых зялёных зон не з'явіцца. Хутчэй з'явіцца новая забудова. Гэта сумны варыянт", — кажа каардынатар кампаніі "Генплан для мінчан".

Абгрунтоўваючы будаўніцтва і ўшчыльненне, улады кажуць пра эканоміку — новае жыллё, новыя падаткі. Але актывісты, абараняючы дрэвы і зялёныя зоны, таксама апелююць да грашовых сум.

"Ёсць такое паняцце, як экасістэмныя паслугі. Дык вось, дрэвы Асмалоўкі, якія не ўлічаны ў схемы, якія абмяркоўваюцца цяпер, аказваюць гораду экасістэмных паслуг на 200 тысяч долараў у год. Гэта дадзеныя інстытута эксперыментальнай батанікі НАН. Гэта і паглынанне вуглякіслага газу, і выпрацоўка кіслароду, і абіванні пылу. У двух кварталах Асмалоўкі расце 1790 дрэў — іх шчыльнасць вышэй, чым шчыльнасць ў скверы Парыжскай камуны ля Опернага тэатра, які ўлічаны. А Асмалоўка не ўлічаная", — распавядае Кобрусеў.

© Sputnik / Марина СеребряковаУ двух кварталах Асмалоўкі расце 1790 дрэў - іх шчыльнасць вышэй, чым шчыльнасць у скверы Парыжскай камуны ля Опернага тэатра
Минский микрорайон Осмоловка - Sputnik Беларусь
У двух кварталах Асмалоўкі расце 1790 дрэў - іх шчыльнасць вышэй, чым шчыльнасць у скверы Парыжскай камуны ля Опернага тэатра

Скаргі і прапановы

Некалькі скаргаў на арганізацыю абмеркавання Схемы азелянення актывісты ўжо напісалі, у тым ліку ў пракуратуру Мінска. На іх думку, было б лагічней, калі б гарадскія ўлады апавясцілі гараджан аб пачатку распрацоўкі схем загадзя, каб яны на стадыі падрыхтоўкі дакумента ўносілі свае прапановы. Тым больш што закон гэта абавязвае рабіць.

"Гэта важны момант. І гэта вельмі дрэнная практыка. Таму што цяпер атрымліваецца: схемы распрацавалі, грошы патрацілі, і цяпер гараджане ва ўжо распрацаваны дакумент будуць спрабаваць унесці заўвагі і прапановы. А мы ведаем, што чыноўнікі не вельмі любяць мяняць тое, што яны у сваёй галаве ўжо спланавалі", — заўважае актывіст.

Тым не менш, яны будуць спрабаваць мяняць. Кобрусеў распавядае, што ва ўсе раёны Мінска пададзены заявы ад гараджан з просьбай правесці сходы па абмеркаванні праектаў. На гэтыя сустрэчы павінны прыйсці распрацоўшчыкі раённых схем, прынесці падрабязныя макеты і быць гатовымі адказаць на пытанні.

© Sputnik / Виктор ТолочкоСквер ля Курапатаў пакуль не трапіў за зялёную ахоўную лінію - гараджане збіраюць подпісы, каб яго туды ўнеслі
Сквер возле Куропат пока не попал за зеленую защитную линию - горожане собирают подписи, чтобы его туда внесли - Sputnik Беларусь
Сквер ля Курапатаў пакуль не трапіў за зялёную ахоўную лінію - гараджане збіраюць подпісы, каб яго туды ўнеслі

Ідзе збор подпісаў. Людзі ў розных раёнах Мінска маюць намер патрабаваць надаць статус сквераў зялёным тэрыторыям, якія пакуль не патрапілі за ахоўную зялёную лінію.

"Ведаю, што ў Савецкім раёне ініцыятыўная група грамадзян збірае подпісы, каб у схему быў уключаны ўчастак ля Курапатаў, які гады два таму спрабавалі забудаваць. Дарэчы, потым гэты кавалачак "Мінскзеленбуд" акуратна засадзіў дрэвамі. Цяпер ён у схему не ўключаны, а значыць, гэта патэнцыйнае месца для новай сустрэчы з якім-небудзь забудоўшчыкам", — распавядае Кобрусеў.

Свае прапановы, па яго дадзеных, рыхтуюць жыхары і ў Маскоўскім, і ў Кастрычніцкім раёнах. Актывісты "Гарады для гараджан", "Зялёнай сеткі" і іншых грамадскіх ініцыятыў па магчымасці кансультуюць і дапамагаюць. Прэзентацыі павінны прайсці з 10 па 25 ліпеня. Да канца абмеркавання Схемы два тыдні, за якія можна паспець яшчэ неяк паўплываць на сітуацыю.

"Час ёсць, і гэтым трэба скарыстацца. І лепш гэта зрабіць цяпер, каб потым не абурацца, калі на зялёнай зоне ўжо будзе стаяць будаўнічы плот. Калі гэтыя месцы цяпер будуць уключаны ў схему, з'явіцца не стоадсоткавая гарантыя, але шанец, што гэтая тэрыторыя не будзе забудавана. Альбо, калі яе збяруцца забудаваць, будзе яшчэ адзін аргумент, чаму гэтага рабіць нельга. Таму цяпер у гараджан практычна ўнікальны шанец ацаніць патэнцыял зялёных тэрыторый і праціскаць гэтыя рашэнні. Іншага выйсця няма", — падсумаваў каардынатар "Горада для гараджан".

Стужка навiн
0