Дзмітрый Босак, Sputnik.
"Гэта жылы дом, гэта не офіс. Тут мы жывем і працуем. Знялі ўсе разам яго. Плацім за арэнду, за камунальныя. Звычайны стары дом. У летні перыяд у двары праходзяць мерапрыемствы", — падзяліўся адзін з аўтараў ідэі, тэлевядучы і музыкант Ігар Пашэчка.
Яркая жоўта-зялёная трохкватэрная пабудова знаходзіцца па адрасе Будзёнага, 33. Побач з ёй — будынак былога польскага буржуазнага суда, які за рэвалюцыйную дзейнасць прысудзіў да шасці гадоў катаргі Веру Харужую. Па суседстве — кварталы, дзе кожны будынак — гісторыка-культурная каштоўнасць. Але сам 33-і, не зважаючы на ўзрост, помнікам архітэктуры не з'яўляецца. Тым не менш, атмасфера ля месца адмысловая.
"Гэта камернае месца, яно павінна быць гламурным. Такім вось старым, утульным, чымсці падобным на піянерскі лагер", — распавёў гаспадар дома.
Сёння тут жыве сам Пашэчка, акцёрская кампанія "Наадварот", удзельнікі гуртоў "Muzzart", "Plum Bum" і фотавідэакампанія "One Day".
Дом на працягу ўсёй сваёй гісторыі быў жылым. Цяперашні ўладальнік будынка і сябар творчых берасцейцаў бізнэсмэн Андрэй Бурнос статус будынка захаваў — з жыллёвага фонду не выводзіў. Гарвыканкаму ідэя спадабалася, і ўлады далі дабро на правядзенне ў двары культурных мерапрыемстваў. Усе арт-праекты падтрымлівае Брэсцкая абласная філармонія. Так дом ператварыўся ў творчы цэнтр.
"Днём тут рэпетырую, уначы сплю"
Ідэя стварэння пляцоўкі з'явілася ў музыкаў яшчэ ў 2012 годзе. Тады хлопцы адпачывалі на фестывалі ў Крыме, дзе і ўбачылі нешта падобнае.
"Мы былі на джаз-фестывалі ў Кактэбелі. Там ёсць дом-музей Максіміліяна Валошына. У двары тады праходзілі лекцыі, маленькія джазавыя канцэрты. Хто сядзеў на крэсле, хто валяўся на траве. Нам вельмі спадабалася атмасфера, і мы падумалі: крута. Але дзе гэта ў Брэсце рабіць, наогул незразумела. А тут вось гэты дом", — распавёў Пашэчка.
Жыхары заехалі на Будзёнага, 33 увосені 2014 года, а мерапрыемствы пачаліся толькі летам 2015 года. За гэты час дом падрыхтавалі для жыцця, а двор — для гасцей.
Інтэр'ер новыя гаспадары афармлялі пад сябе, зрабілі касметычны рамонт. Адзін пакой перафарбавалі ў белы, каб было зручна фатаграфавацца, іншы — прыстасаваны пад грымёрку. Кухня — месца для мазгавых штурмаў.
"Памяшканні адаптаваныя пад нейкія патрэбы, але пры гэтым яны не перастаюць быць жылымі. Тут праходзяць рэпетыцыі, але ў той жа час я прыходжу і сплю тут", — паказвае на раскладзеную канапу ў сваім пакоі музыкант.
У двары жыхары паставілі новы плот. У чаканні канцэрта суседзі косяць траву, кладуць паддоны, ставяць канапы і крэслы, упрыгожваюць сцэну — рыхтуюцца ўсім домам.
"Думаў, прасяджу гадзіну, а сяджу тры"
Пакуль мы размаўлялі з Ігарам, у кватэры зверху пачаў рэпеціраваць "Plum Bum". Цікаўлюся, як творчыя суседзі ужываюцца пад адным дахам.
"Перыядычна мы ходзім адзін да аднаго ў госці. Сядзім, размаўляем. Сустракаемся ў двары, калі хтосці выходзіць на перакур. Часам я пішу, прыходзіць Воўка Плюмбум, і мы ідзем піць каву. Думаў, што прасяджу тут гадзіну, а сяджу тры, вельмі здорава пасля фестывалю, калі ўсе сышлі. Цемра такая. Мы сядзім на кухні, п'ем гарбату, размаўляем. Усе стаміліся, але задаволеныя. Гэта вельмі добрае месца. Яно такое цёплае", — адказаў суразмоўца Sputnik.
Нядаўна да дома прыбілася кошка. Яе прытулілі і назвалі Жыжка. Цяпер яна жыве па суседстве — ва ўласнай будцы ў дзвярах, яна ловіць пацукоў і ганяе вожыкаў.
Дом па-за часам
У доме на Будзёнага жылі зусім розныя людзі. Але ў яго гісторыю новыя жыхары пакуль не ўнікалі.
"Я ведаю дакладна, што тут усякае бывала. І добрае, і дрэннае. Але гэта ўсё чуткі, што тут была нейкая злодзейская маліна, нейкія здымныя хаты. Пацверджанняў ніякіх няма. Ёсць нават знаёмыя, якія жылі тут калісьці, але яны не маюць дачынення да музыкі", — падзяліўся Ігар Пашэчка.
Дом, паводле слоў музыкі, мог бы з'явіцца 20 гадоў таму і быць не менш папулярным. Сапраўды, гэтак сама ён можа быць паспяховым і праз гады.
"Гэта тая атмасфера, якая, мне здаецца, наўрад ці страціцца. Хіба могуць страціць актуальнасць вячоркі ў двары? Летнім вечарам пагутарыць, паслухаць музыку і самім паспяваць… Тым больш, у цэнтры горада такі аазіс, нікуды не трэба ехаць — усё ў гэтым маленькім свеціку. Дай бог, каб ён выстаяў", — выказаў надзеі гаспадар.
Фестываль сваімі рукамі
Сёлета жыхары вырашылі паспрабаваць арганізаваць фестываль. Яго так і назвалі — "Вар'яцкі дом". Двор запоўнілі амаль 130 чалавек.
"У фестываля нулявы бюджэт. Ён робіцца без спонсараў, сіламі жыхароў дома. Усё, што зарабляецца, ідзе на арэнду, камунальныя паслугі", — растлумачыў Пашэчка.
7 жніўня плануецца правесці другі "Дурдом", як з іроніяй празвалі мерапрыемства арганізатары. Ён пачнецца дзіцячым спектаклем "Марскія апавяданні". Потым пад джазавае суправаджэнне будзе ісці майстар-клас па маляванні. Затым гасцей навучаць танцаваць бачата, правядуць паэтычны вечар. У фінале пройдзе два акустычных канцэрты: ад гуртоў "Plum Bum" і "Zolki Band". У 9 гадзін вечара сцэна вызваліцца і зможа выступіць любы жадаючы.
"Не скажу, што патэнцыял гэтага месца выкарыстоўваецца на сто адсоткаў. Таму што ва ўсіх свае праекты, свае справы. Тут можна многае рабіць. Хоць, можа, я не маю рацыі. Магчыма, гэта і ёсць яго сто адсоткаў і больш ён не вытрымае. у кожнага месца ёсць свая энергетыка, свая сіла. І не трэба яго гвалтаваць. Можа, яго патэнцыял і ёсць у такіх кропкавых мерапрыемствах", — падсумаваў музыкант.
