ЗША змагаюцца за суверэнізацыю інтэрнэту. І перамагаюць

© Pixabay / PexelsМужчына працуе за камп'ютарам, архіўнае фота
Мужчына працуе за камп'ютарам, архіўнае фота - Sputnik Беларусь
Падпісацца
Суверэнізацыяй уласнай інтэрнэт-зоны цяпер займаюцца многія краіны, у тым ліку "патэнтаваныя дэмакратычныя". Калумніст РІА "Новости" Ірына Алксніс разбіраецца ў сітуацыі, якая склалася вакол расійскай інтэрнет-прасторы.

На думку ФБР, абсалютна ўсе распрацаваныя ў Расіі мабільныя прылажэнні могуць несці "патэнцыйную контрвыведніцкую пагрозу". Падставай для заявы стаў зварот лідара дэмакратаў у амерыканскім сенаце Чака Шумера, які яшчэ некалькі месяцаў таму выказаў занепакоенасць з-за вельмі папулярнага ў гэтым годзе прылажэння-фотарэдактара FaceApp, створанага расійскай Wireless Lab.

Да такой высновы ФБР прыйшло, грунтуючыся на тыпе дадзеных, якія збіраюцца прылажэннем, пагадненні карыстальніка і "законных механізмах, даступных расійскім уладам для атрымання адпаведнай інфармацыі на тэрыторыі Расіі".

Зразумела, ніякія клятвенныя запэўніванні прадстаўнікоў кампаніі, што асабістыя дадзеныя карыстальнікаў, якія збіраюцца, нікуды далей не перадаюцца, апрацоўка фатаграфій ідзе па большай частцы ў "воблаку", адкуль яны выдаляюцца праз 48 гадзін, у разлік амерыканцамі не прымаюцца. Не хапала яшчэ верыць рускім.

У той жа час у той, што вядзецца Штатамі і ўсё больш набірае абароты лічбавай і інтэрнэт-вайне, расійскі "фронт" далёка не прыярытэтнае. У параўнанні з іх накатам на Кітай і Huawei атакі на айчынны IT-сектар выглядаюць адносна мяккімі.

Нават з французамі сітуацыя ў дадзены момант больш вострая. У апублікаванай два дні таму заяве гандлёвага прадстаўніка ЗША канстатуецца, што Парыж праводзіць дыскрымінацыйную палітыку ў дачыненні да амерыканскіх лічбавых кампаній. У адказ на гэта Вашынгтон можа ўвесці пошліны па стаўцы 100 адсоткаў на французскія тавары аб'ёмам да 2,4 мільярда долараў. Каменем перапоны выступае так званы падатак на Google, закон аб якім парламент Францыі прыняў летам.

Дарэчы, аналагічныя расследаванні амерыканцы ініцыявалі ў дачыненні да яшчэ трох краін - Аўстрыі, Італіі і Турцыі.

Улады Францыі не засталіся ў даўгу. Міністр эканомікі і фінансаў заявіў, што праект амэрыканскіх санкцыяў недапушчальны і запэўніў у гатоўнасці ЕС даць "моцны адказ" у выпадку іх увядзення.

Звяртае на сябе ўвагу тое, што Парыж, будучы адным з лідараў Еўрасаюза, мае намер выкарыстоўваць яго моц для абароны сваіх нацыянальных інтарэсаў у магчымай гандлёвай вайне з Вашынгтонам. Цікава: а маглі б, напрыклад, Лісабон, Браціслава або іншыя сталіцы "другога эшалона" ў ЕС разлічваць на аналагічны падыход, калі б рызыкнулі кінуць выклік Штатам? У гэтым, вядома, ёсць сур'ёзныя сумневы.

Тым не менш нават гатоўнасць вядучых дзяржаў Еўропы да супрацьстаяння з ЗША ў такой спэцыфічнай сфэры, як IT, можна лічыць вельмі сур'ёзным званочкам.

Інтэрнэт заўсёды быў увасабленнем квінтэсенцыю Захаду як сістэмы, дзе спалучаліся палітычныя свабоды і дэмакратыя, эканамічная эфектыўнасць і дасягненні прагрэсу. На любыя абмежаванні ў інтэрнэце не толькі аўтаматычна навешваліся ярлыкі аўтарытарызму (а то і таталітарызму), яны высмейваліся як праявы глыбокай эканамічнай і тэхналагічнай адсталасці, што знайшло свой выраз у жартах пра "дваццаць восем сайтаў паўночнакарэйскага інтэрнэту".

Жарты тыя даўно страцілі актуальнасць, паколькі суверэнізацыяй уласнай інтэрнэт-зоны цяпер займаюцца многія краіны, у тым ліку "патэнтаваныя дэмакратычныя".

Прама цяпер спецыялісты ацэньваюць эфектыўнасць, плюсы і мінусы зусім свежага вопыту Ірана, дзе ў лістападзе падчас масавых беспарадкаў на працягу тыдня была адключаная глабальная сетка.

Нацыянальная эканоміка, паводле ацэнак уладаў, панесла шкоду ў 10,8 трыльёна рыалаў (каля 90 мільёнаў долараў). Грамадзяне, зразумелая справа, не прыйшлі ў захапленне ад таго, што іх пазбавілі магчымасці карыстацца звыклымі рэсурсамі, уключаючы мессенджеры. Але жыццёва важныя для функцыянавання краіны сэрвісы, у тым ліку банкаўскія, і мясцовыя сайты працягвалі працаваць.

Навіны аб суверэнізацыі Рунэту таксама прыходзяць практычна ў штодзённым рэжыме. У панядзелак Уладзімір Пуцін падпісаў законы аб узмацненні жорсткасці пакарання за парушэнне патрабаванняў захоўвання персанальных дадзеных і аб абавязковай перадусталёўцы айчыннага праграмнага забеспячэння на прадаваныя гаджэты.

Прычым Крэмль назваў дадзеныя крокі "антыманапольнай дзейнасцю" ў адказ на абвінавачванні, што Расія тым самым "адгароджваецца ў інтэрнэце".

Па сутнасці, гэта адказ амерыканцам, якія выразна размяжоўваюць асуджаючую аргументацыю палітыкі суверэнізацыі у залежнасці ад уласнага стаўлення да дзяржаўна-палітычнай сістэмы той ці іншай краіны.

На адрас Расіі (як і Кітая з Іранам) гучаць у асноўным палітычныя абвінавачванні ў недэмакратычнасці, а французам дастаецца па эканамічнай лініі, паколькі тыя пераследуюць "выдатныя амерыканскія тэхналагічныя кампаніі" (у фармулёўцы Дональда Трампа).

На думку ж Масквы, Расія не больш чым проста абараняе выдатныя айчынныя тэхналагічныя кампаніі ад нядобрасумленнай канкурэнцыі з боку замежных фірмаў.

Праблема Злучаных Штатаў у сітуацыі, якая склалася заключаецца ў тым, што яны спрабуюць адначасова вырашыць дзве задачы: утрымаць звыклыя для сябе рычагі кантролю над глабальнай сеткай і аслабіць занадта ўжо набраўшых сілу ў гэтай традыцыйнай сістэме замежных канкурэнтаў. І ўсё роўна, ці ідзе гаворка пра кітайскага IT-гіганта, расійскага распрацоўніка сістэм абароны ад кіберпагроз або забаўляльнае прылажэнне "няправільнага" паходжання.

Бяда ў тым, што гэтыя задачы супярэчаць адна адной, патрабуючы прынцыпова розных падыходаў. А іх аднамомантавае прымяненне, зразумела, зніжае агульную выніковасць. Ну а паралельнае вядзенне "баявых дзеянняў" па дзесятку напрамкаў толькі мацней распыляе сілы ЗША, забяспечваючы прама процілеглы жаданаму эфект.

Зрэшты, за суверэнітэт амерыканскай зоны інтэрнэту можна відавочна не баяцца, таму што заакіянскім уладам ёсць што запісаць сабе ў актыў.

Меркаванне аўтара можа не супадаць з пазіцыяй рэдакцыі

Арыгінал калонкі чытайце на сайце РІА "Новости"

Стужка навiн
0