https://bel.sputnik.by/20210505/Naradzsya--kantslagery-yuny-vyazen---pra-ls-rodnykh--zhytsts-paslya-vayny-1047551258.html
Нарадзіўся ў канцлагеры: юны вязень - пра лёс родных і жыццё пасля вайны
Нарадзіўся ў канцлагеры: юны вязень - пра лёс родных і жыццё пасля вайны
Sputnik Беларусь
Іван Сцяпанавіч Дзячэнка нарадзіўся ў 1944 годзе ў канцлагеры пад Мюнхенам, у які фашысты ператварылі адзін з мясцовых заводаў і куды на працу ў пачатку вайны... 05.05.2021, Sputnik Беларусь
2021-05-05T16:12+0300
2021-05-05T16:12+0300
2021-05-05T10:27+0300
радыё
у беларусі
грамадства
канцлагер
вязень
вайна
відэа
мультымедыя
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/07e5/05/04/1047545712_0:74:2312:1382_1920x0_80_0_0_9647e1a451fac538505f62f7514f031f.jpg
Напярэдадні 76-й гадавіны Перамогі ў Вялікай айчыннай вайне Дзячэнкі ў студыі радыё Sputnik дзеляцца асабістымі ўспамінамі з пасляваеннага дзяцінства і распавядаюць аб тым, што казалі пра вайну іх родныя, што засталіся ў жывых."У 1941 году мама прыехала ў Краснадон ў Луганскую вобласьць. Яны капалі акопы, там шмат дзяўчат было. Немцы акружылі, забралі іх, пагрузілі на эшалоны, павезлі ў Германію. Прывезлі іх у Мюнхен, і там размеркавалі. Адправілі на завод. Там было два лагеры. Дзяўчаты ў левым, а ў правым мужчыны. Мужчыны працавалі на станках, запчасткі рабілі, а жанчыны прыбіралі стружку. Працавалі па 12 гадзін, потым іх вярталі. І ў гэтым лагеры мама сустрэлася з бацькам ", - распавядае Іван Сцяпанавіч.Як бацькам удавалася сустракацца, Іван Сцяпанавіч не ведае да гэтага часу. "У канцлагеры я і нарадзіўся. Паўтара гады сядзеў на нарах там. Што я мог там запомніць? Маці, калі зацяжарыла, хавала, таму што маглі расстраляць. І таму яна зацягвала жывот, каб не западозрылі. І калі мяне нарадзіла, я быў вельмі маленькі і слабы. Нямецкі лекар тады сказаў "афіцэр". Выходзілі мяне, а так мог памерці - слабы і раней часу нарадзіўся", - распавядае суразмоўца Sputnik.Паводле слоў Івана Сцяпанавіча, яго маці "пашанцавала ў тым, што яна рабіла працу добрасумленна - уначы трэба было прыбраць, а потым ужо прыходзілі працаваць". Тых, хто не спраўляўся, расстрэльвалі. Перыядычна паставяць чалавек пяць-шэсць, расстраляюць на вачах астатніх, каб баяліся, так ўспамінала яго маці пасля вызвалення.Жыццё пасля вызваленняВызвалялі лагер амерыканцы, і бацька павёз маці ў Францыю ў горад Бардо, аказалася, што дзед па лініі бацькі яшчэ ў рэвалюцыю асеў там, ажаніўшыся на францужанцы."Дзядуля прыняў добра. Там жа і хрысцілі - я да гэтага часу не ведаю, ці каталік я, ці праваслаўны. Хросны быў з Запарожжа - таксама вязень Сцяпан Дзячэнка. Мама ўжо тады думала, як можа вярнуцца на радзіму. Бацька з'ехаў кудысьці працаваць . І хросны ўгаварыў маці, і яна ўцякла ", - успамінае Іван Сцяпанавіч.Маці вярнулася да пакінутага ў жывых дзядзьку ў Луганскую вобласьць, адкуль яе і зганялі на працу ў Германію. Стрыечны дзед, убачыўшы замежнае пасведчанне аб нараджэнні, спалохаўся: "І цябе, і тваё дзіцяці проста расстраляюць, каго ты прывезла", кінуў усе дакументы ў печку і спаліў."І выпісалі ўжо новыя дакументы, што нарадзіўся я ў горадзе Краснадон, прозвішча маё Дзячэнка Іван Сцяпанавіч. Хоць бацькі клікалі Андрэй, мама чамусьці запісала бацькам хроснага", - распавядае Іван Сцяпанавіч.У поўнай версіі гутаркі - што маці Івана Сцяпанавіча Дзячэнка імкнулася ніколі не ўзгадваць аб знаходжанні ў лагеры ў Германіі, пра што ў савецкія часы было не прынята казаць услых пад пагрозай расстрэлу, што расказвалі пра блакаду Ленінграда родныя Раісы Іванаўны і ці атрымалася суразмоўцу Sputnik знайсці бацьку, які застаўся ў Францыі.Чытайце таксама:
https://bel.sputnik.by/20210406/Paspets-us-da-100-gado-veteran-VAV-vyprabovae-vaennuyu-tekhnku--vdea-1047304393.html
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Навіны
ru_BY
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Родился в концлагере: юный узник ― о судьбе родных и жизни после войны
Sputnik Беларусь
Иван Степанович Дьяченко родился в 1944 году в концлагере под Мюнхеном, в который фашисты превратили один из местных заводов и куда на работы в начале войны угнали его мать; супруга Раиса Ивановна ―из семьи ленинградцев, оставшихся в городе во время блокады.
2021-05-05T16:12+0300
true
PT1S
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
у беларусі, грамадства, канцлагер, вязень, вайна, мультымедыя
у беларусі, грамадства, канцлагер, вязень, вайна, мультымедыя
Нарадзіўся ў канцлагеры: юны вязень - пра лёс родных і жыццё пасля вайны
Іван Сцяпанавіч Дзячэнка нарадзіўся ў 1944 годзе ў канцлагеры пад Мюнхенам, у які фашысты ператварылі адзін з мясцовых заводаў і куды на працу ў пачатку вайны сагналі яго маці; жонка Раіса Іванаўна - з сям'і ленінградцаў, якія засталіся ў горадзе падчас блакады.
Напярэдадні 76-й гадавіны Перамогі ў Вялікай айчыннай вайне Дзячэнкі ў студыі радыё Sputnik дзеляцца асабістымі ўспамінамі з пасляваеннага дзяцінства і распавядаюць аб тым, што казалі пра вайну іх родныя, што засталіся ў жывых.
"У 1941 году мама прыехала ў Краснадон ў Луганскую вобласьць. Яны капалі акопы, там шмат дзяўчат было. Немцы акружылі, забралі іх, пагрузілі на эшалоны, павезлі ў Германію. Прывезлі іх у Мюнхен, і там размеркавалі. Адправілі на завод. Там было два лагеры. Дзяўчаты ў левым, а ў правым мужчыны. Мужчыны працавалі на станках, запчасткі рабілі, а жанчыны прыбіралі стружку. Працавалі па 12 гадзін, потым іх вярталі. І ў гэтым лагеры мама сустрэлася з бацькам ", - распавядае Іван Сцяпанавіч.
Як бацькам удавалася сустракацца, Іван Сцяпанавіч не ведае да гэтага часу. "У канцлагеры я і нарадзіўся. Паўтара гады сядзеў на нарах там. Што я мог там запомніць? Маці, калі зацяжарыла, хавала, таму што маглі расстраляць. І таму яна зацягвала жывот, каб не западозрылі. І калі мяне нарадзіла, я быў вельмі маленькі і слабы. Нямецкі лекар тады сказаў "афіцэр". Выходзілі мяне, а так мог памерці - слабы і раней часу нарадзіўся", - распавядае суразмоўца Sputnik.
Паводле слоў Івана Сцяпанавіча, яго маці "пашанцавала ў тым, што яна рабіла працу добрасумленна - уначы трэба было прыбраць, а потым ужо прыходзілі працаваць". Тых, хто не спраўляўся, расстрэльвалі. Перыядычна паставяць чалавек пяць-шэсць, расстраляюць на вачах астатніх, каб баяліся, так ўспамінала яго маці пасля вызвалення.
Вызвалялі лагер амерыканцы, і бацька павёз маці ў Францыю ў горад Бардо, аказалася, што дзед па лініі бацькі яшчэ ў рэвалюцыю асеў там, ажаніўшыся на францужанцы.
"Дзядуля прыняў добра. Там жа і хрысцілі - я да гэтага часу не ведаю, ці каталік я, ці праваслаўны. Хросны быў з Запарожжа - таксама вязень Сцяпан Дзячэнка. Мама ўжо тады думала, як можа вярнуцца на радзіму. Бацька з'ехаў кудысьці працаваць . І хросны ўгаварыў маці, і яна ўцякла ", - успамінае Іван Сцяпанавіч.
Маці вярнулася да пакінутага ў жывых дзядзьку ў Луганскую вобласьць, адкуль яе і зганялі на працу ў Германію. Стрыечны дзед, убачыўшы замежнае пасведчанне аб нараджэнні, спалохаўся: "І цябе, і тваё дзіцяці проста расстраляюць, каго ты прывезла", кінуў усе дакументы ў печку і спаліў.
"І выпісалі ўжо новыя дакументы, што нарадзіўся я ў горадзе Краснадон, прозвішча маё Дзячэнка Іван Сцяпанавіч. Хоць бацькі клікалі Андрэй, мама чамусьці запісала бацькам хроснага", - распавядае Іван Сцяпанавіч.
У поўнай версіі гутаркі - што маці Івана Сцяпанавіча Дзячэнка імкнулася ніколі не ўзгадваць аб знаходжанні ў лагеры ў Германіі, пра што ў савецкія часы было не прынята казаць услых пад пагрозай расстрэлу, што расказвалі пра блакаду Ленінграда родныя Раісы Іванаўны і ці атрымалася суразмоўцу Sputnik знайсці бацьку, які застаўся ў Францыі.
