Анрэй Качура, Sputnik
Адзіны дзень зніжак паспяхова прайшоў у Беларусі. Задаволеныя і пакупнікі, і прадаўцы.
Міністэрства гандлю некалькі разоў цешыла беларусаў зніжкамі напярэдадні Новага года, у Мінску апошні адзіны дзень зніжак прайшоў зусім нядаўна: 28 снежня 2014-га — тады гандлёвыя аб'екты сталіцы прапаноўвалі пакупнікам зніжкі ў памеры 15-20%.
Задуманая тады як спроба разгрузіць склады, забітыя айчынным неліквідам, акцыя прыжылася. Палітычны складнік з яе даўно сышоў, а гандаль атрымаў магутную "зброю" ў барацьбе за пакупніка. Прычым беларусы, якія не надта мілуюць замежныя тэрміны, з задавальненнем прынялі новы: ганарлівае "Sale" красуецца на кожнай другой вітрыне.
Акцыя — рэспубліканская, удзел у ёй абяцалі прыняць найбуйнейшыя універмагі краіны. Як выглядаюць распродажы ў Маскве, Празе і Берліне, я ўжо ўяўляў. Мінск, які традыцыйна лічыцца апошняй апорай савецкай гандлю, па адчуваннях не павінен быў моцна здзівіць.
Гандлёвы дом "На Нямізе" з раніцы стракацеў абъявамі ад 17-працэнтнай зніжцы на ўсе тавары даражэй за 10 тысяч беларускіх рублёў. Бліжэй да ўваходу ў краму асобныя вытворцы пагражалі і зусім 70% запаветнай эканоміі.
Прыемна парадавала рашэнне галоўнай праблемы для ўсёй Нямігі. Калі яна і прэтэндавала на званне галоўнай гандлёвай вуліцы беларускай сталіцы, то ўсё патугі разбіваліся аб практычную адсутнасць паркоўкі. Трэба прызнаць, што скрыжаванне Камсамольскай і Нямігі — у цяперашнім варыянце, зрабіла гэты раён для пакупнікоў надзвычай прывабным. Да двух існуючым стаянак дадаўся новы падземны паркінг насупраць універмага. Праўда ён настолькі хутка адкрыўся, што аўтамат аплаты яшчэ "глючыць", а выхады ў гандлёвы цэнтр адміністрацыя вырашыла і зусім не адчыняць.
Калісьці мінчане казалі пра гэты універмаг як пра найбуйнейшы. Цяпер, пасля ўсеагульнай рэканструкцыі крамаў і з'яўлення гіпермаркетаў, першае, што кідаецца ў вочы: не такі ён ужо і вялікі, гэты гандлёвы дом. Але, удала ўпісаны ў агульную гандлёвую архітэктуру Нямігі, па-ранейшаму не губляецца. І пакупнікоў у ім было дастаткова.
Праз паўгадзіны высветлілася, што нам вельмі неабходна набыць некалькі бюстгальтараў, піжаму, начную кашулю, сумачку для тэатра і рюкзачок для сына. Сёе-тое па дробязях для бабуль, некалькі касметычных набораў перад 8-м сакавіка і маечкі вядомага беларускага брэнда, якім "зносу няма".
Наступныя паўгадзіны я меў зносіны з сябрамі ў Фэйсбуку, пакуль другая палова прымярала, дакладней — бракавала — паліто. Дзякуй богу, што натуральныя футры, якія віселі ў тым жа аддзеле, не цікавілі нават кансультантаў, сумуючых каля іх. І толькі зрэдку наводзілі жах на твары мужчын, якія выпадкова кідалі погляды на цэннік. Тут ніякая зніжка дакладна не дапаможа. Такую пакупку сярэднестатыстычны муж можа ўхваліць толькі пад катаваннямі.
Апоўдні я быў узнагароджаны за чаканне: новая кашуля і гальштук паднялі мне настрой да прымальнага. Я нават звярнуў увагу прадаўцоў, што лагічней дакладную інфармацыю пра зніжкі адразу размяшчаць калі не на канкрэтным цэнніку рэчы, то хаця б на групе тавараў. А так, наша цана ў беларускіх рублях, якая сыходзіць за межы экрана калькулятара, мінус "надцать" (а ўсюды па-рознаму) працэнтаў. Увогуле, ідзеш у касу, як у бюро "Спортлато" — у розуме пералічваючы грошы.
Вопытны касір быў як ніколі ветлівы. Ўпакоўваючы тавар, ён патлумачыў: "Наш народ цяпер вельмі добра ў зніжках разбіраецца. Іншы раз калі зніжкі няма — гатовы пачакаць. Вось сёння да абеду, бачыце, народу ў некалькі разоў больш, чым звычайна. А зніжкі ўвесь час мяняюцца, так што ўсім прасцей на касе яе палічыць. Так што акцыя дзейнічае, і яшчэ як". Чаргу ў касу да гэтага моманту вырасла да добрага дзясятка метраў. Мае капрызы — "горача", "доўга", "душна" — сустракала адкрытую пагарду жаночай частцы чаргі. Яны, нават ужо выбраўшы тавар для пакупкі, працягвалі нешта выбіраць і "прыкідаць" адна на другую.
А першай гадзіне аналізаваць цэны я ўжо не мог. Я перамяшчаўся ад уваходу аднаго аддзела да іншага і служыў ахоўнікам сумленна набытага дабра. Да гэтага моманту мой гардэроб папоўніўся спарціўным касцюмам — "для падтрымання формы". Я пакляўся заняцца спортам прама зараз і ухапіў адзіна даступны мне спартыўны інвентар — шахматы. Амаль за паўмільёна беларускіх рублёў. Мы з жонкай моўчкі саплі, спрабуючы вырваць адзін у аднаго з рук запаветную скрынку, але самец-такі перамог. У мяне засталіся шахматы, а жонка, пералічваючы грашовую наяўнасць, помсліва вынесла прысуд: "Гэта табе з сынам на мінулае 23 лютага ад ўсіх нашых жанчын". Барацьба нас канчаткова знясіліла.
Па дарозе назад мы шчасліва абмінулі ювелірны аддзел, толькі злёгку зачапіўшы аддзел з посудам, які быў перапоўнены ўсхваляванай публікай. Яшчэ праз некалькі гадзін я ў новым спартыўным касцюме гуляў з сынам у шахматы на канапе. З спальні даносілася нейкае задаволенае буркатанне. Дыктар у тэлевізары дакладваў пра перавыкананне плану продажаў, сабекошту і спраўджаную прагнозных паказчыках. Усе былі шчаслівыя… Вячэрні сямейны бухулік паказаў: зэканоміць сапраўды ўдалося. Як мінімум на 15-20%. Не падманулі чыноўнікі. А вось распарадзіліся зніжкамі мы па-рознаму. Я купіў тое, пра што марыў. Жонка — тое, што было выгадна. Аднак да той маштабнай распродажы, якая стыхійна паўстала перад Новым годам у перыяд падзення рубля, ніякая акцыя зніжак пакуль не дацягвае.
