Віталь Чуясаў, Sputnik
Мінадукацыі рэкамендуе абітурыентам арыентавацца на расцэнкі, устаноўленыя беларускімі ВНУ летам-восенню 2014 года.
Як растлумачылі Sputnik ў Міністэрстве адукацыі, кошты на навучанне ў дзяржаўных ВНУ фарміруюцца не раней ліпеня. Такім чынам, абітурыенты пры выбары вышэйшай адукацыі могуць арыентавацца толькі на тарыфы, па якіх плацяць студэнты цяперашніх першых курсаў.
Маніторынг Sputnik прапаноў асноўных ВНУ паказаў, што ў навучальным годзе 2014/2015 навучанне для беларускіх студэнтаў-платнікаў абыходзілася ў суму ад 16 да 23 мільёнаў рублёў.
Дзяржаўныя ВНУ
Адзінай цэнавай палітыкі па платным навучанні ў беларускіх ВНУ на новы навучальны год няма, кожны фармуе яе самастойна, у залежнасці ад выдаткаў, а затым сцвярджае іх абгрунтаванасць у Мінадукацыі.
У Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь Sputnik паведамілі, што не плануюць змяняць памер платы за навучанне. Для беларускіх студэнтаў яна склалася на ўзроўні 18,4 млн рублёў у год.
Прэс-сакратар Беларускага дзяржаўнага універсітэта інфарматыкі і радыёэлектронікі Алена Сакалоўская патлумачыла Sputnik, што памер платы за навучанне фарміруецца ў залежнасці ад тэндэнцый у беларускай эканоміцы: інфляцыйных працэсаў, змены ўзроўню аплаты працы ў бюджэтнай сферы і г.д. БДУІР пакуль кошт на чарговы навучальны год не пераглядаў. Зараз яго студэнты-першакурснікі плацяць ад 16,7 да 20,7 млн беларускіх рублёў на дзённым аддзяленні.
У Беларускім нацыянальным тэхнічным універсітэце не змаглі адказаць на пытанне аб магчымым змене кошту навучання. Абітурыентаў заклікалі пакуль арыентавацца на існуючыя цэны, якія для першага курса дзённага аддзялення на грамадзянскія спецыяльнасці склаліся на ўзроўні ад 16 да 18,4 млн рублёў.
Прыватныя ВНУ
Прыватныя беларускія ўстановы вышэйшай адукацыі па асобных спецыяльнасцях прапаноўвалі ў гэтым навучальным годзе аплату ад 12 млн рублёў. Па найбольш папулярным спецыяльнасцях іх прапановы былі параўнальныя з расцэнкамі буйных дзяржаўных ВНУ.
Некаторыя прыватныя ВНУ, каб не пераглядаць штогод тарыфы, прывязалі іх да валюты і прымаюць аплату ў рублях па афіцыйным курсе. Прарэктар па ідэалагічнай і выхаваўчай рабоце Міжнароднага гуманітарна-эканамічнага інстытута Вольга Лявіцкая паведаміла Sputnik, што цэны ў іх ВНУ не мяняюцца ўжо некалькі гадоў, і на новы навучальны год іх змена таксама не прагназуецца. Кошт дзённага навучання складае каля 1,3 тыс. долараў ЗША па курсе Нацбанка, грошы пералічваюцца чатырма плацяжамі на працягу года.
Замежныя ВНУ
Магчымай альтэрнатывай для абітурыентаў з'яўляюцца расійскія ВНУ, а таксама размешчаны ў Вільні Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, арыентаваны на беларускіх студэнтаў.
Бліжэйшы да Беларусі Смаленскі дзяржаўны універсітэт прапануе навучанне па большасці праграм у межах 70 тысяч расійскіх рублёў, што ў пераліку па афіцыйным курсе Нацбанка прыкладна адпавядае ўзроўню прапаноў беларускіх ВНУ для беларускіх студэнтаў.
У адміністрацыі ЕГУ Sputnik паведамілі, што кошт навучання для тых, хто паступае ў 2015 годзе не змяніўся з мінулага года. Для беларускіх студэнтаў сярэдні кошт складае 1,1 тыс. еўра. Пры гэтым варта ўлічваць, што ў дадзеным ВНУ плата за адукацыю залежыць ад рэйтынгу паспяховасці студэнта. Так, для лепшых з групы аплата можа складаць 800 еўра, а студэнтам, якія замыкаюць спіс паспяховасці, давядзецца плаціць больш за 2,5 тыс. еўра ў год.
Льготы і крэдыты на адукацыю
Беларусы, якія жадаюць атрымаць адукацыю, могуць разлічваць на дзяржаўную падтрымку. Для студэнтаў, якія атрымліваюць першую вышэйшую адукацыю ў рэспубліцы, прадугледжаны падатковы вылік: на адпаведную суму выдаткаў памяншаецца падатковая база падаходнага падатку тым, хто пералічвае грошы ВНУ.
"Беларусбанк" выдае льготныя крэдыты на атрыманне вышэйшай адукацыі грамадзянам Беларусі пад 1/2 стаўкі рэфінансавання Нацбанка — 12,5% гадавых на бягучы момант. Большасць беларускіх сем'яў падпадаюць пад крытэрый доступу да гэтых крэдытаў: на кожнага члена сям'і даход не павінен перавышаць 5,2 млн рублёў пры цяперашнім памеры бюджэту пражытковага мінімуму. Льготны крэдыт можа пакрываць да 70% кошту навучання. Падчас навучання трэба пагашаць толькі працэнты, а сам крэдыт вяртаецца на працягу 5 гадоў пасля заканчэння ВНУ.
Інфляцыйныя працэсы апошніх гадоў дазвалялі студэнтам, якія звярталіся да крэдытных сродкаў для аплаты вышэйшай адукацыі, вяртаць іх датэрмінова.
