Лепшыя фільмы пра Вялікую Айчынную: “Вуліца малодшага сына”
13:12 29.05.2015 (абноўлена: 14:02 23.02.2023)

© Sputnik / РИА Новости
/ Падпісацца
Экранізацыя паводле аднаіменнага твора Льва Касіля была пастаўлена рэжысёрам Львом Голубам і выйшла на экраны ў 1962 годзе.
Юлія Хвошч, Sputnik.
У прыморскім горадзе Керчы жыве хлопчык Валодзя. На ўроках вельмі любіць чытаць кнігі пра Чкалава і робіць маленкія копіі самалётаў, якія лятаюць далей, чым у яго сяброў. З бацькам-капітанам, калі той вяртаецца з плавання, ездзіць на рыбалку.
Бацька часта распавядаў сыну пра тое, як у гады грамадзянскай вайны ў каменаломнях, у якіх любіў іграць Валодзя з іншымі дзецьмі, хаваліся партызаны.
Калі пачынаецца Вялікая Айчынная вайна, бацька ідзе на фронт, а Валодзя дамагаецца, каб яго ўзялі ў партызанскі атрад, які знаходзіцца ў каменаломнях, пра якія распавядаў яму бацька. Дзейнасць партызан турбуе фашыстаў, яны ўзрываюць асноўны ўваход у каменаломні.

Кадр з фільму "Вуліца малодшага сына"
© Sputnik / РИА Новости
/ Партызанам не хапае вады і ежы. Валодзю і яго сябра пасылаюць наверх у разведку. Хлопцы даведваюцца, дзе немцы капаюць праход у каменаломню і адбіваюць атаку фашыстаў. Падчас наступнай разведкі Валодзя даведаецца, што немцы збіраюцца затапіць катакомбы, але партызаны паспяваюць выратавацца.
У хуткім часе пасля дзеянняў на катакомбах хлопчык сустракае атрад марскога дэсанту і ідзе з імі да месца, дзе знаходзіўся лаз фашыстаў. Раптоўна чуецца выбух. Валодзя падарваўся на міне.
Саша Корнеў і Валодзя Дубінін
Сын маскоўскага шафёра Саша Корнеў у ролі Валодзі Дубініна з першых кадраў паўстае перад гледачом у значнай ступені сталай асобай. Ужо ў першых эпізодах можна пазнаць тыя рысы характару, якія дапамогуць яму здзяйсняць гераічныя ўчынкі — мужнасць, мэтанакіраванасць, сумленнасць, патрыятычнасць.
© Sputnik / РИА Новости / Перайсці ў медыябанкСаша Корнеў у ролі Валодзі Дубініна ў фільме Л. Голуба "Вуліца малодшага сына"

Саша Корнеў у ролі Валодзі Дубініна ў фільме Л. Голуба "Вуліца малодшага сына"
© Sputnik / РИА Новости
/ "Галоўная заслуга стваральнікаў фільма ў тым, што яны здолелі паказаць пераемнасць ідэалаў і адзінства пакаленняў, духоўную блізкасць дзяцей і бацькоў", — піша крытык У. Губарэў у сваім артыкуле "Хлопчык з вуліцы герояў".
Сродкамі кінематографа
Фільм не пазбаўлены як агульнай шаблоннасці, характэрнай для твораў ваеннай тэматыкі савецкага перыяду, так і тыпова Голубеўскіх штампаў. Не гледзячы на гэта карціна мае шмат рэжысёрскімі знаходкамі і метафарамі.
"Амаль усё, што захапляе дарослых гледачоў, зусім не зразумела для маленькіх, не хвалюе і не кранае іх. Аднак рэжысёр захаваў адданасць сваім творчым прынцыпам і змяніў пры гэтым мастацкай і гістарычнай праўды", — лічыць крытык А. Семічаў.
Цудоўная музыка Алоўнікава не зусім карэктна ўжытая ў кульмінацыйным эпізодзе. Так, момант выбуху міны, ад якой гіне герой, які суправаджаецца адпаведным па-бутафорскі магутным гукавым эфектам. Моцная гульня Дехцяровай (маці Валодзі Дубініна) пасля пачутага дакладна кажа гледачу пра трагедыю, якая толькі што здарылася. Экспрэсіі ў эпізодзе досыць і без гэтага магутнага музычнага напору.
Вобразы галоўнага героя раскрывае галоўную для савецкага дзіцяці, рысу характару — адвагу, заснаваную на глыбокім пачуцці патрыятызму, выхаванага ў ім бацькам і шчырым жаданнем стаць героем, дапамагчы Савецкай радзіме ў барацьбе з ворагам. Падобны матыў прасочваецца ў Галубоўскай карціне "Дзеці партызана".

Кадр з фільму "Вуліца малодшага сына"
© Sputnik / РИА Новости
/ Ігра Корнева дзівіць натуральнасцю і праўдападобнасцю, але толькі ў тых эпізодах, дзе яму не трэба падпарадкоўвацца савецкай плакатнай, падкрэслена гуляць героя, у тых, дзе юнаму герою сапраўды цікава.
З якім натхненнем і хваляваннем Дубінін зачытвае ўрывак з кнігі пра Чкалава перад класам, як непасрэдная яго дзіцячая крыўда на спаборніцтвах па самалётным мадэляванні! І як сухі і невыразителен Корнеў у ролі дарослага. Карціна ілюструе зборны вобраз савецкага беларуса праз героя- дзіцяці, уздзейнічае на юнага гледача магутнай выхаваўчай функцыяй.
Дзіцячы фільм для дарослых
Фільм сведчыць аб жывучасці старых на той момант і няслушных уяўленняў аб задачах і ролі літаратуры і мастацтва для дзяцей. Аўтары не пайшлі поп шляху стварэння новага, пабудаванага па законах кінематографа творы, а толькі добрасумленна праілюстравалі аповесць. У літаратурным сцэнары, а затым і ў фільме ўся гісторыя юнага крымскага партызана звялася да каб пераказалi яго подзвігаў, а не да раскрыцця яго характару і перадачы эмацыйнага стану і перажыванняў.
Менавіта таму, на думку крытыкаў, фільм так любяць дарослыя і не зусім разумеюць дзеці.
Здымачная група:
- Сцэнарыст — Л. Касіль, М. Паляноўскі
- Рэжысёр — Л. Голуб
- Аператар — І. Пікман
- Кампазітары — У. Алоўнікаў, Ю. Бельзацкі
- Гукааператар — М. Вяндзееў
У ролях:
- А. Корнеў — Вова Дубінін
- Я. Бандарэнка — Ваня
- З. Дзехцярова — маці Дубініна
- Б. Біцюкоў — Зябраў
- І. Шаціра — камісар Катло
Фільм адзначаны ўзнагародамі: