Вера Дашкевіч, Sputnik.
Будаўніцтва "Камароўскага кальца" — 15 жылых высотак ў раёне мінскіх вуліц Тыражныя, Дастаеўскага, Корш-Сабліна, Гало, Верхняй і Тургенева — павінна было пачацца ў другім квартале 2015 года. Праўда, да гэтага моманту забудоўшчыку трэба было ўладзіць усе пытанні з жыхарамі прыватнага сектара. Пад знос патрапілі 119 дамоў на агульнай плошчы ў 11 гектараў.
На якіх падставах?
Жыхары Сельгаспасёлку жывуць пад пагрозай зносу каля 40 гадоў. Не могуць ні перабудоўвацца, ні рамантавацца — забаронена законам, у адваротным выпадку штраф. Нават дзіравы дах па законе латаць нельга.
"У адміністрацыі раёна мне сказалі "не, стаўце тазікі, кампенсацыю вы ўсё роўна не атрымаеце пасля таго, як адрэмантуеце", — распавядае жыхарка дома па Валачайскому праезду Вольга Дзяйнекіна.
Дзяйнекіна — сябра ініцыятыўнай групы, якая ўтварылася на Сельгаспасёлку ў пачатку года. Група вывучыла законы і зараз спрабуе дамагчыся ад уладаў, на якой падставе іх пазбаўляюць уласнасці. Як гэта называецца — канфіскацыя, адчужэнне? Аднак канфіскацыя, як высветлілі актывісты, магчыма толькі па рашэнні суда і толькі ў двух выпадках: калі зямельны ўчастак выкарыстоўваецца з парушэннем заканадаўства ці не па прызначэнні.
"Адчужэнне прыватнай маёмасці дапускаецца толькі па матывах грамадскай неабходнасці. А тут аргументуюць дзяржаўнымі патрэбамі. І ніхто нам не патлумачыў, якая розніца паміж грамадскімі інтарэсамі і дзяржаўнымі патрэбамі", — кажа яшчэ адзін член ініцыятыўнай групы па адстойванні інтарэсаў жыхароў Сельгаспасёлка пенсіянер Віктар Бялькевіч.
З гэтымі пытаннямі ініцыятыўная група хадзіла і ў гарвыканкам, і ва ўрад, і ў Адміністрацыю прэзідэнта. Пераканаўчых адказаў, па словах жыхароў прыватнага сектара, так і не пачулі.
"Нам адказвалі двума фразамі: горад павінен развівацца і гэта рэалізацыя генеральнага плана. Але наколькі гэта адпавядае Канстытуцыі, наколькі гэта адпавядае Грамадзянскаму кодэксу, наколькі гэта адпавядае Кодэксу аб зямлі — нам ніхто абгрунтавання не даў. У нас ёсць здагадка, што гэта незаконна, таму мы просім даць тлумачэнні", — тлумачыць Дзяйнекіна прычыны масавага сходу на пасёлку, якое адбылося ў аўторак.
Кампенсацыі
Прапанаваныя варыянты кампенсацый жыхароў абурылі. Можна ўзяць зямельны ўчастак, але не ў горадзе. Акрамя таго, ніхто не гарантуе наяўнасць там неабходных камунікацый.
"У цябе забіраюць добраўпарадкаваны ўчастак — вадаправод, каналізацыя, газ, гараж. Гэта ўсё знішчаецца, я застаюся ні з чым", — кажа Бялькевіч.
Кошт зносімых дамоў ацанілі з разліку 500 долараў ЗША за метр квадратны агульнай плошчы. Гэта пры тым, што кошт квадратнага метра тыпавой панэльнай "хрушчоўкі" складае каля 1200 долараў, здзіўляюцца жыхары сельгаспасёлку. Зрэшты, пытанне кампенсацыі сярод патрабаванняў, сфармуляваных ініцыятыўнай групай, няма.
"Мы хочам, каб нас пакінулі ў спакоі. Каб мы дажылі рэшту жыцця без перасялення. Каб мае дзеці і ўнукі жылі спакойна, і іх не мучылі. Хопіць над намі рабіць выпрабаванні. Мы 40 гадоў пакутавалі, і зараз у людзей лопнула цярпенне, таму яны выйшлі — паставілі пытанні", — тлумачыць Бялькевіч.
Што далей?
Жыхары сельгаспасёлку просяць захаваць жылую забудову і зняць забароны на рэканструкцыю і рамонт прыватных дамоў.
"Мы ўжо пятае пакаленне, якое жыве ў гэтым доме. Гэта наш радавое гняздо. Прычым гэта не проста маёмасць, гэта пераемнасць і выхаванне пакаленняў. Калі ў чалавека няма магчымасці абараніць свой дом, у яго ніколі не будзе жадання абараняць радзіму і краіну. Гэтыя ж паняцці ўсе фармуюцца з бацькавай хаты", — тлумачыць сваю пазіцыю і пазіцыю суседзяў Дзяйнекіна. На наступным тыдні ў сельгаспасёлку ўсё ж такі спадзяюцца пачуць адказы на ўсе пастаўленыя юрыдычныя пытанні.
На сайце забудоўшчыка "Камароўскага кальца" кампаніі "Гарызонтпраектбуд" па-ранейшаму вісіць інфармацыя аб надыходзячым будаўніцтве. У тым ліку пра тое, што першая чарга забудовы плануецца ў 2-м квартале бягучага года. Аднак казаць пра перспектывы праекта, пачатку будаўніцтва і магчымай кошту метра ў тэлефоннай размове супрацоўнікі кампаніі адмовіліся.
"Ніхто вам нічога не скажа", — сказала Sputnik супрацоўніца кампаніі.
