Алексіевіч: у нобелеўскай прамове аўтар павінен казаць сваё крэда
14:40 05.12.2015 (абноўлена: 19:01 18.04.2023)
© Sputnik / Виктор Толочко
Падпісацца
У аэрапорце перад стойкай рэгістрацыі на рэйс "Мінск-Стакгольм" карэспандэнт Sputnik пагутарыла з нобелеўскім лаўрэатам аб народнай любові, абыякавасць уладаў і касцюме для цырымоніі ўручэння прэміі.
Алена Васільева, Sputnik.
Нобелеўскага лаўрэата Святлану Алексіевіч праводзілі ў Стакгольм без пырскаў шампанскага, сціпла, але душэўна: у аэрапорце сабраліся сваякі і сябры, некаторыя з іх ляцяць разам з ёй.
"Каралева наша!" — вітае Святлану Алексіевіч яе сяброўка, культуролаг Юлія Чарняўская. Яна прыбыла ў аэрапорт за некалькі хвілін да самай пісьменніцы разам з мужам Юрыем Зісерам. Алексіевіч прыехала крыху пазней — з пляменніцай Наталляй і яе маленькай дачкой Янай.
"Ну, трымаеце за мяне кулачкі!" — кажа Алексіевіч маленькай Яне, а вакол ужо збiраюцца фатограф і журналісты.
Аб той папулярнасці, якую атрымліваюць, адбываючы ў чарговую еўрапейскую краіну з чарговай нетрывіяльнай песенькай ўдзельнікі "Еўрабачання", нобелеўскі лаўрэат можа толькі марыць. Зрэшты, Алексіевіч кажа, што няўвагай да сябе афіцыйнай прэсы не не здзіўленая.
Юлія Чарняўская і Святлана Алексіевіч
© Sputnik / Виктор Толочко
"Са мной мая Наташка, Яночка — мае сваякі Нобелеўскаму лаўрэату можна паклікаць з сабой толькі чатырнаццаць чалавек, з Беларусі, на жаль, зусім мала людзей, у асноўным гэта мае заходнія выдаўцы", — Алексіевіч атрымлівае пасадачны талон. За ёй здаюць багаж бізнесмен Юрый Зісер з жонкай.
"Якія ў вас велізарныя чамаданы", — смяецца Алексіевіч і падвозiць да стужкі транспорцера свой лаканічны чамаданчык.
Алексіевіч распавядае, што падрыхтоўка да паездкі выйшла "шалёнай": нобелеўскаму лаўрэату неабходна падрыхтаваць дзве лекцыі, адну — для выступу на ўрачыстай вячэры, іншую — для непасрэднай цырымоніі ўручэння прэміі.
"Прыйшлося адказваць на вялікую колькасць лістоў, чамадан пачала збіраць толькі ў дзве гадзіны ночы — заканчвала справы", — падзялілася з карэспандэнтам Sputnik Алексіевіч.
Нобелеўскі лаўрэат па літаратуры 2015 года Святлана Алексіевіч
© Sputnik / Виктор Толочко
Тыя, хто праваджае Алексiевiч, непакоiлiся, што яна не захоча весці доўгія гутаркі, і планавалі абмежавацца кароткім нетрывіяльным пытаннем аб настроі і планах, але нобелеўскі лаўрэат ахвотна гутарыла аб катэгорыях свабоды, няўвагi на вышэйшым узроўні і нават распавяла аб сваім касцюме для цырымоніі — "не, гэта будзе ня сукенка, а бручны касцюм".
Пісьменніца тлумачыць, што тэмы, якімі яна займалася — Чарнобыль, вайна ў Афганістане — занадта жорсткі матэрыял, каб распавядаць пра яго можна было, апрануўшыся ў сукенку з дэкальтэ.
Да адмовы Белтэлерадыёкампаніі трансляваць выступ нобелеўскага лаўрэата ад Беларусі Алексіевіч паставілася філасофскі.
"Але мяне радуе, што людзі рыхтуюцца слухаць маю прамову ў інтэрнэце, трансляваць яе. Вось гэта дорага…", — сказала пісьменніца.
Карэспандэнт Sputnik пытаецца Святлану Алексіевіч аб настроі, з якім яна ляціць за Нобелеўскай прэміяй па літаратуры
© Sputnik / Виктор Толочко
Пасажыры, якія ляцяць тым жа рэйсам, пазнаюць Алексіевіч, але падысці не вырашаюцца. Пазней у гутарцы з карэспандэнтам Спадарожнік некалькі пасажыраў рэйса "Мінск-Стакгольм" распавядаюць, што па прылёце ў Швецыю абавязкова ўгавораць сяброў уключыць тэлевізары падчас выступу беларускага лаўрэата Нобеля. Да навіны пра тое, што ў адным самалёце з беларусамі паляціць Алексіевіч, пасажыры рэагуюць прадказальна — "да вы што!"
Падтрымкі з боку афіцыйнага Мінска пісьменніца не просіць, кажа, што нашмат больш шануе народную любоў, якой досыць.
"Аднойчы ў Варшаве да мяне падышлі дзяўчынкі, студэнткі, амаль са слязамі на вачах сказалі — вы разумееце, што мы зараз ёсць дзякуючы вам? Мы ёсць на карце свету. Вось гэта важна...", — распавяла пісьменніца, пакуль супрацоўніцы "Белавія" праводзiлi яе ў віп-залю. Кампанія загадзя даведалася пра тое, што іх самалётам паляціць нобелеўскі лаўрэат, для Алексіевіч і яе сяброў падрыхтавалі столік у асобнай зале.
У аэрапорт Святлана Алексіевіч прыехала з пляменніцай Наталляй і яе дачкой Янай
© Sputnik / Виктор Толочко
"Калі ў кагосьці з сяброў Святланы Аляксандраўны набыты квіток у эканом-клас, мы перасадзім гэтых людзей у бізнес-клас да самай Алексіевіч. Выдаткі возьме на сябе кампанія", — распавялі Sputnik супрацоўніцы "Белавія", яны дзяжураць ля стойкі рэгістрацыі ў страху прапусціць прыход Алексіевіч з самай раніцы. Да самалёта пісьменніцу і яе спадарожнікаў падвязуць на асобным аўтобусе — яшчэ адзін нечаканы знак увагі і павагі ад нацыянальнага перавозчыка.
Святлана Алексіевіч праходзіць на рэйс "Мінск-Стакгольм"
© Sputnik / Виктор Толочко
Перад тым, як схавацца за дзвярамі, якія вялі да мытнага кантролю, Алексіевіч паспявае праанансаваць дзве свае гаворкі. У вялікай нобелеўскай лекцыі яна раскажа пра працу, якой аддала вялікую частку жыцця, а ў банкетнай выкажацца пра Беларусь і яе месцы ў свеце.
"У галоўнай прамове аўтар павінен казаць сваё крэда, а ў банкетнай — што ён думае аб свеце", — патлумачыла пісьменніца Нобелеўскі пратакол для журналістаў. Памахаўшы на развітанне рукой прысутным і развітаўшыся з сям'ёй, Алексіевіч адпраўляецца ў Стакгольм.
