МІНСК, 16 лют — Sputnik. Амерыканскія біяінжынеры стварылі і паспяхова выпрабавалі своеасаблівы 3D-біяпрынтэр, які дазваляе "друкаваць" паўнавартасныя копіі асобных костак цела рук, вушэй і храсткоў пры дапамозе ствалавых клетак і спецыяльных палімерных шаблонаў, гаворыцца ў артыкуле, апублікаванай у часопісе Nature Biotechnology.
"Гэтая тэхніка друку тканін і органаў з'яўляецца важным і вельмі сур'ёзным крокам на шляху да стварэння тэхналогіі, якая дазваляе вырабляць органы-"запчасткі" для нашых пацыентаў. Цяпер у нас ёсць магчымасць друкаваць паўнавартасныя чалавечыя органы, якія захоўваюць стабільнасць. У далейшым, гэтая тэхналогія дапаможа нам "друкаваць" тканіны і органы прыдатныя для імплантацыі", — заявіў Энтані Атала з Інстытута рэгенератыўнай медыцыны ў Уэйк-Форэст, ЗША.
Як адзначаюць Атала і яго калегі, адной з галоўных перашкод на шляху вырошчвання органаў са ствалавых ці "дарослых" клетак з'яўляецца тое, што іх "друк" магчымая толькі тонкім пластом. Па словах навукоўцаў, калі таўшчыня "пірага" з клетак перавышае 200 мікраметраў, тканіна пачынае гінуць, бо пажыўныя рэчывы і кісларод не могуць пракрасціся на такую глыбіню без наяўнасці крывяносных сасудаў.
Аўтары артыкула вырашылі гэтую праблему, стварыўшы асаблівы палімер, які дазваляў навукоўцам ўкладваць клеткі пластамі і пры гэтым захоўваць невялікі прасвет паміж імі. Гэта дазволіла клеткам будучых костак, цягліц або храстка расці ў фактычна неабмежаваных маштабах, не выпрабоўваючы праблем з доступам да ежы і кіслароду.
Пасля таго, як орган "надрукаваны", навукоўцы змяшчаюць яго ў арганізм мышы або нават чалавека, дзе ён паступова "зарастае" крывяноснымі сасудамі, а палімер паступова раскладаецца, саступаючы ім месца. У канчатковым выніку на месцы нарыхтоўкі ўзнікае паўнавартасны орган, які валодае патрэбнай трохмернай формай.
У якасці дэманстрацыі біёлагі выгадавалі костку ніжняй сківіцы чалавека, выкарыстоўваючы ствалавыя клеткі, а таксама "надрукавалі" паўнавартасную ракавіну вуха, выкарыстоўваючы МРТ-здымак аднаго з добраахвотнікаў у якасці шаблону для друку. Абодва органа былі змешчаныя ў цела грызуна і паспяхова прыжыліся ў ім, цалкам пакрыўшыся знутры сасудамі.
Пакуль гэтая тэхналогія не зусім гатовая для медыцынскага выкарыстання — яе яшчэ трэба будзе праверыць у клінічных выпрабаваннях, аднак Атала і яго калегі ўпэўненыя, што ім удасца хутка вывесці яе ў медыцынскую практыку.
