МІНСК, 24 сак — Sputnik. Уручэнне літаратурнай прэміі "Дэбют", заснаванай Беларускім ПЭН-цэнтрам і якая абяцае кожнаму пераможцу акрамя долі славы яшчэ і пяцьсот даляраў, абярнулася скандалам. Журы, у склад якога ўвайшлі лаўрэаты прэміі мінулых гадоў, не здолела вызначыць лепшы паэтычны зборнік і вырашыла, што прэмія не дастанецца нікому.
Беларускага паэта такі паварот абразіў, намінанты абурыліся і пачалі пісаць адкрытыя лісты, агульны пасыл якіх звёўся да таго, што журы бяздарна і папросту зайздросціць узроўню намінантаў гэтага года. У абвінавачаннях гучала краевугольнае для беларускай літаратуры / музыкі слова "тусоўка", уваходжаннем у якую альбо адхіленнем ад якой прынята тлумачыць любыя перыпетыі якія адбываюцца ў сферы культуры падзей.
"Кнігі большай частцы членаў журы выйшлі на некалькі гадоў раней за маю. Не магу паверыць, што нядаўнія дэбютанты не ўбачылі ў сёлета ніводнага зборніка, годнага прэміі — не тое са зрокам дрэнна стала, не тое зорку злавілі. Выходзіць, у іх існуе некаторая секта абраных, у якую не хочуць пусціць больш нікога. Прэмія павінна выбіраць лепшых, у якой кожны год павінна ўзнікаць новае імя — тым больш што сёлета было адзінаццаць намінантаў. А нас пазбавілі гэтага права", — кажа паэт Мікіта Найдзёнаў, чыя кніга трапіла ў шорт-ліст прэміі.
Найдзёнаў упэўнены, што справа не ў невысокім узроўні намінантаў, а ў зайздрасці журы, якое баіцца ўзгадаваць сабе канкурэнцыю.
"Той жа Алесь Плотка чытае вершы па барах, праводзіць паэтычныя вечары — хто з журы можа гэтым пахваліцца?" — кажа Найдзёнаў.
Сам Плотка апублікаваў адкрыты ліст са зваротам да арганізатараў прэміі і патрабаваннем ўсё ж вызначыць пераможцу.
"Прынятае журы рашэнне, а дакладней яго адсутнасць, прымушае задумацца аб сапраўдных матывах працы журы ў гэтай намінацыі", — піша паэт.
Член журы Уладзь Лянкевіч адмаўляе наяўнасць тайнай "тусоўкі" для абраных літаратараў.
"Паданне аб тым, быццам існуюць некаторыя сакрэтныя падвалы, у якіх мы таемна засядаюць і нікога не пускаем, наіўныя. Журы кіравалася сваім сумленнем і густамі. Нават на этапе вызначэння гэтай тройкі намінантаў у шорт-ліст у журы адзначалі, што ў гэтым годзе кнігі не настолькі добрыя, як хацелася б. У выніку было прынята рашэнне не вызначаць лепшага сярод гэтых трох намінантаў. У чым скандал і бессумленнасць — я не разумею", — рэзюмуе Лянкевіч, член журы прэміі "Дэбют".
Дарэчы, гэта ўжо не першы выпадак, калі журы не абірае пераможцу ў пэўнай намінацыі, так, аднойчы прэмія не прысуджалася ў намінацыі "Пераклад".
