Ганна Няфёдава, Sputnik
Больш за 320 відаў птушак зарэгістравана ў Беларусі, некаторыя з іх знаходзяцца на мяжы знікнення, ёсць птушкі, якіх у Беларусі засталося па адной пары, а колькасць некаторых птушак перавышае колькасць насельніцтва краіны, паведамілі Sputnik у грамадскай арганізацыі "Ахова птушак Бацькаўшчыны" ў Міжнародны Дзень птушак.
"У Чырвоную кнігу Беларусі занесена амаль 50 рэдкіх птушак Беларусі, сярод якіх бугай, чорны бусел, грыф, белая курапатка, шэры журавель. Але самымі рэдкімі ў Беларусі, паводле ацэнак арнітолагаў, з'яўляюцца чырвоны каршун і сіпуха — гэтых птушак у краіне засталося па пары", — паведаміў Sputnik у пятніцу дырэктар АПБ Аляксандр Вінчэўскі.
Паводле яго слоў, трохі лепш становішча ў беркутаў — гэтых птушак на Беларусі налічваецца па дзве-тры пары.
Вінчэўскі таксама распавёў, што на Беларусі ёсць птушкі — рэкардсмены па колькасці.
Паводле яго слоў, берасцянкі не толькі адны з самых гучных птушак, якія гняздуюцца ў Беларусі, але і самы шматлікі выгляд. "Берасцянак на Беларусі больш, чым людзей", — сказаў ён.
З-за яркага голасу берасцянак ловяць, трымаюць у якасці пявучых птушак. Рэпертуар аднаго самца можа ўключаць да 10 варыянтаў песні.
Вераломная чарацянка
Арнітолагі адзначылі, што ёсць шмат даследаванняў, якія паказваюць, што птушкі валодаюць рознымі "чалавечымі" якасцямі — яны могуць вернымі, вераломнымі, клапатлівымі або безадказнымі бацькамі.
У якасці прыкладу хітрай птушкі суразмоўцы агенцтва прывялі паводзіны чарацянкі — маленькай непрыкметнай птушачкі, якая можа імітаваць галасы іншых птушак. Асабліва гэта выяўляецца ноччу і ў шлюбны перыяд, удакладнілі навукоўцы.
Арнітолагі распавялі, што песні чарацянак доўгія і вельмі зменлівыя, самец ў шлюбны перыяд спявае на розныя галасы, устаўляючы ў сваю песню фрагменты з пошчакаў іншых птушак.
Птушка, якая ўмее рохкаць і курапатка-рэкардсмен
Навукоўцы адзначаюць, што самыя "дзёрзкія" якасці ў птушак праяўляюцца ў шлюбны перыяд, да прыкладу, птушка пастушок, якая залятае на гнездаванне на беларускія вадаёмы, у гэты перыяд пачынае рохкаць.
"Голас у пастушка ў шлюбны перыяд "гіёп-гіёп-гіёп", але звычайна яго песня нагадвае віск парася — "квіііі", або "уі-уі-уііі", а таксама іншыя разнастайныя віды свісту, віску і рохкання", — адзначылі арнітолагі.
Яны распавялі яшчэ пра адну цікавую птушку, якая выседжвае рэкордную колькасць яек. "Гэта шэрая курапатка, адна самачка якой можа выседзець да 24 яек", — адзначылі арнітолагі.
Хто б мог падумаць!
Арнітолагі, якія вывучаюць ролевыя гульні птушак, назвалі самай "цікавай" з пункту гледжання паводзінаў птушку з роду бекасовых — турухтана.
"Самцы турухтанаў дэманструюць сваю перавагу адзін для аднаго, а не для самак, і такім чынам усталёўваюць іерархію. Гэта рэдка сустракаецца сярод птушак", — распавялі арнітолагі.
Паводле іх слоў, у турухтанаў ёсць тры тыпу самцоў, якія адрозніваюцца як знешне, так і паводзінамі.
У турухтанаў ёсць тэрытарыяльныя самцы, якія хоць і самыя агрэсіўныя і занятыя баямі з іншымі самцамі, але з пункту гледжання паводніцкіх пераваг — самыя звычайныя.
Другі від — гэта падначаленыя самцы, яны больш слабыя і ў іх няма сваёй тэрыторыі, распавялі арнітолагі. "Гэтыя самцы большую частку жыцця знаходзяцца на ўладаннях тэрытарыяльных самцоў. Дзе цішком размаўляюць з самкамі", — распавялі навукоўцы.
Але самы дзіўны — трэці від самцоў турухтанаў, якія вонкава падобныя на самак.
"Навукоўцы высветлілі, што самкападобныя самцы ўпотай маюць зносіны з самкамі, але з радасцю дазваляюць іншым самцам спарвацца з сабой, займаючы ў такіх выпадках пазіцыю самкі", — распавялі арнітолагі.
Паводле іх слоў, самкападобныя самцы турухтанаў звычайна праводзяць лета з самкамі, а зіму з самцамі.
"Самкі турухтанаў ж надзвычай распусныя і гатовыя спарвацца з любым даступным самцом", — распавялі арнітолагі.
1 красавіка ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны Дзень птушак. Птушкай 2016 года ў Беларусі аб'яўлены гогаль звычайны.
