https://bel.sputnik.by/20160618/1023389003.html
"Закусачку паелі, па дарозе запелі" – традыцыі Зялёных святак
"Закусачку паелі, па дарозе запелі" – традыцыі Зялёных святак
Sputnik Беларусь
Пачатак лета ў мяне заўсёды выклікае лёгкае хваляванне. Моцна ў лес цягне, у жыце схавацца хочацца... Мой стан лёгка зразумець, калі памятаеш: хутка Сёмуха і... 18.06.2016, Sputnik Беларусь
2016-06-18T10:30+0300
2016-06-18T10:30+0300
2022-04-14T15:48+0300
спадчына
беларусь
ларыса мятлеўская
нацыянальныя традыцыі
самая чароўная пара ў годзе - купалле
беларуская кухня
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/101604/14/1016041468_0:125:2500:1538_1920x0_80_0_0_aab8c124848f8314236d4099005e3745.jpg
Ларыса Мятлеўская, SputnikЧары ў тым, што ў лясных нетрах схавалася папараць-кветка ў чаканні купальскай ночы, набіраецца сілы гаючае зелле і, хто ведае, магчыма рыбакам часам чуецца рогат русалак у зарасніках чароту. Старажытнае каляндарнае свята Сёмуха святкуецца праз сем тыдняў пасля Вялікадня. Менавіта адсюль яго назва. Увогуле ў славянскіх народаў гэта свята мае розныя найменні: Зялёныя святкі, Май, Тройца (бо супадае з праваслаўным царкоўным святам, якое гэты год прыпадае на 19 чэрвеня), Русаллі, Зелянец, Гранная нядзеля, Дух.Асноўны сэнс гэтага свята — ушанаванне расліннасці, зеляніны, кветак, дрэў. Калі надыходзіў час свята, бабуля казала: "Трэба "маю" наламаць" і ішла па галінкі клёну, які рос у двары. Іх затыкалі за абразы ў хаце, за партрэты памерлых продкаў, каля парогу, пад страху ў хлеве і абавязкова каля варот. Падлогу ў хаце засцілалі аерам, які меў прыемны пах і абараняў ад пяшчаных блох.Завіваем вянкі на шчасцеАсабліва ў пашане была бяроза. У другой палове дня дзяўчаты ішлі ў лес "завіваць бярозку". Па дарозе вадзілі карагоды і спявалі. Месца для завівання выбіралі каля жыта, каб абрадавымі дзеяннямі зберагчы яго ад шкоднага ўздзеяння русалак. Знайшоўшы групу бярозак, спляталі голле дзвюх з іх, якія стаялі побач. Атрымлівалася нібыта брама, якую абавязкова ўпрыгожвалі стужкамі. Праз яе дзяўчаты праходзілі парамі, куміліся, абменьваючыся хусткамі і стужкамі. Яшчэ вілі вянкі з кветак, вешалі на бярозу і прасілі ў Бога шчаслівай долі, кахання, замужжа.На дзявічнік хлопцы не дапускаюцца!
Гэта быў сапраўдны дзявічнік. Хлопцы, мужыкі і дзеці на яго не дапушчаліся. Выпраўляючыся ўпотай у лес, дзяўчаты бралі з сабой старэнькую бабулю, якая павінна была лупцаваць усіх крапівой, адганяючы такім чынам злых духаў.Развіванне вянкоўПраз тыдзень зноў збіраліся і ішлі на тое самае месца да бярозак — вянкі развіваць. У Хоцімскім раёне Магілёўскай вобласці існавала прыкмета, што калі не развіць вянка, то будзе ўвесь год моцна балець галава. Далей дзяўчаты частаваліся прынесенымі стравамі і адыходзілі, спяваючы:А мы вяночкі развілі і гарелачку папілі, І закусачку паелі, пайшлі дворачку — запелі.Святочны вянок
А вось чым частаваліся дзяўчаты пад бярозкамі, мы з вамі зараз і даведаемся.Закусачка была такой: яйкі, сала, кілбасы, салодкая гарэлка, прыгатаваная яечня, бліны.Яечня вясковая8 яек, 0,5 шклянкі малака, 80 г сала, 1 цыбуліна, соль.Сала нарэзаць маленькімі кубікамі, падскварыць разам з нашаткаванай цыбуляй. Яйкі ўзбіць з малаком, пасаліць і заліць гэтым сала з цыбуляй. Пасыпаць зверху зялёным кропам. Запячы ў духоўцы або печы.Яечня кухарчына6-8 яек, шчопаць кропу альбо пятрушкі, соль, 1 ст. лыжка масла, 0,5 ст. лыжкі мукі, 1 ст лыжка цукру, 1,5 шклянкі смятаны, 3 жаўткі, карыца.Прыхапіўшы такую закуску, дадаўшы да яе таго-сяго і ўзяўшы чарачку салодкай гарэлкі, можна добра адпачыць з сяброўкамі пад бярозкамі!Бліны на закуску
Салодкая гарэлка паненская (дзялюся фамільным сакрэтам упершыню!)Узяць 0,5 літра моцнай гарэлкі, усыпаць туды стограмовую чарку насення кропу і паставіць на некалькі тыдняў у цёмнае месца пры пакаёвай тэмпературы. Як добра настаіцца, працадзіць, дадаць па смаку мёд, разведзены ў 150 г гатаванай вады.
беларусь
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2016
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Навіны
ru_BY
Sputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdnn11.img.sputnik.by/img/101604/14/1016041468_0:46:2500:1617_1920x0_80_0_0_bb93a7ead6624396ccf910f61da0d903.jpgSputnik Беларусь
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
спадчына, беларусь, ларыса мятлеўская, нацыянальныя традыцыі, самая чароўная пара ў годзе - купалле, беларуская кухня
спадчына, беларусь, ларыса мятлеўская, нацыянальныя традыцыі, самая чароўная пара ў годзе - купалле, беларуская кухня
"Закусачку паелі, па дарозе запелі" – традыцыі Зялёных святак
10:30 18.06.2016 (абноўлена: 15:48 14.04.2022) Пачатак лета ў мяне заўсёды выклікае лёгкае хваляванне. Моцна ў лес цягне, у жыце схавацца хочацца... Мой стан лёгка зразумець, калі памятаеш: хутка Сёмуха і Граная нядзеля, а там неўзабаве і Купалле – самая чароўная пара ў годзе.
Ларыса Мятлеўская, Sputnik
Чары ў тым, што ў лясных нетрах схавалася папараць-кветка ў чаканні купальскай ночы, набіраецца сілы гаючае зелле і, хто ведае, магчыма рыбакам часам чуецца рогат русалак у зарасніках чароту.
Старажытнае каляндарнае свята Сёмуха святкуецца праз сем тыдняў пасля Вялікадня. Менавіта адсюль яго назва. Увогуле ў славянскіх народаў гэта свята мае розныя найменні: Зялёныя святкі, Май, Тройца (бо супадае з праваслаўным царкоўным святам, якое гэты год прыпадае на 19 чэрвеня), Русаллі, Зелянец, Гранная нядзеля, Дух.
Асноўны сэнс гэтага свята — ушанаванне расліннасці, зеляніны, кветак, дрэў. Калі надыходзіў час свята, бабуля казала: "Трэба "маю" наламаць" і ішла па галінкі клёну, які рос у двары. Іх затыкалі за абразы ў хаце, за партрэты памерлых продкаў, каля парогу, пад страху ў хлеве і абавязкова каля варот. Падлогу ў хаце засцілалі аерам, які меў прыемны пах і абараняў ад пяшчаных блох.
Асабліва ў пашане была бяроза. У другой палове дня дзяўчаты ішлі ў лес "завіваць бярозку". Па дарозе вадзілі карагоды і спявалі.
Месца для завівання выбіралі каля жыта, каб абрадавымі дзеяннямі зберагчы яго ад шкоднага ўздзеяння русалак. Знайшоўшы групу бярозак, спляталі голле дзвюх з іх, якія стаялі побач. Атрымлівалася нібыта брама, якую абавязкова ўпрыгожвалі стужкамі. Праз яе дзяўчаты праходзілі парамі, куміліся, абменьваючыся хусткамі і стужкамі. Яшчэ вілі вянкі з кветак, вешалі на бярозу і прасілі ў Бога шчаслівай долі, кахання, замужжа.
На дзявічнік хлопцы не дапускаюцца!
Гэта быў сапраўдны дзявічнік. Хлопцы, мужыкі і дзеці на яго не дапушчаліся. Выпраўляючыся ўпотай у лес, дзяўчаты бралі з сабой старэнькую бабулю, якая павінна была лупцаваць усіх крапівой, адганяючы такім чынам злых духаў.
Праз тыдзень зноў збіраліся і ішлі на тое самае месца да бярозак — вянкі развіваць.
У Хоцімскім раёне Магілёўскай вобласці існавала прыкмета, што калі не развіць вянка, то будзе ўвесь год моцна балець галава. Далей дзяўчаты частаваліся прынесенымі стравамі і адыходзілі, спяваючы:
А мы вяночкі развілі і гарелачку папілі,
І закусачку паелі, пайшлі дворачку — запелі.
А вось чым частаваліся дзяўчаты пад бярозкамі, мы з вамі зараз і даведаемся.
Закусачка была такой: яйкі, сала, кілбасы, салодкая гарэлка, прыгатаваная яечня, бліны.
8 яек, 0,5 шклянкі малака, 80 г сала, 1 цыбуліна, соль.
Сала нарэзаць маленькімі кубікамі, падскварыць разам з нашаткаванай цыбуляй. Яйкі ўзбіць з малаком, пасаліць і заліць гэтым сала з цыбуляй. Пасыпаць зверху зялёным кропам. Запячы ў духоўцы або печы.
6-8 яек, шчопаць кропу альбо пятрушкі, соль, 1 ст. лыжка масла, 0,5 ст. лыжкі мукі, 1 ст лыжка цукру, 1,5 шклянкі смятаны, 3 жаўткі, карыца.
Яйкі моцна ўзбіць, змяшаць з крышанай зелянінай, пасаліць. Растапіць на вялікай патэльні паўлыжкі масла, уліць узбітыя яйкі, паставіць у печ, калі падрумяняцца, перакласці ў форму для запякання. Узяць палову сталовай лыжкі масла, столькі ж цукру і мукі, 1,5 шклянкі смятаны, 3 жаўткі і ўсё гэта моцна нагрэць, мяшаючы. Калі загусцее, заліць яечню, абсыпаць цукрам і карыцай і паставіць у духоўку або печ на 15 хвілін.
Прыхапіўшы такую закуску, дадаўшы да яе таго-сяго і ўзяўшы чарачку салодкай гарэлкі, можна добра адпачыць з сяброўкамі пад бярозкамі!
Дарэчы, салодкая гарэлка не была моцнай. Для смаку яе настойвалі на насенні кропу, анісу, кмену, дадаўшы крыху мёду. У залежнасці ад насення яе так і называлі — кропаўка, кменаўка, анісаўка.
Салодкая гарэлка паненская (дзялюся фамільным сакрэтам упершыню!)
Узяць 0,5 літра моцнай гарэлкі, усыпаць туды стограмовую чарку насення кропу і паставіць на некалькі тыдняў у цёмнае месца пры пакаёвай тэмпературы. Як добра настаіцца, працадзіць, дадаць па смаку мёд, разведзены ў 150 г гатаванай вады.