Антон Клімко, Sputnik.
Змагар Ібрагім Саідаў, які заваяваў для Беларусі адзін з чатырох алімпійскіх бронзавых медалёў, хутка можа змяніць ложка-месца ў інтэрнаце на крэдытную кватэру і перавезці да сябе жонку і траіх дзяцей. Спартсмена ўнеслі ў спісы маючых патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў праз некалькі дзён пасля заканчэння Алімпіяды.
Спартовец у Гродна, сям'я — у Дагестане
З Ібрагімам Саідавым сустрэліся ў гарадзенскім парку ў цэнтры Гродна. На ім — алімпійка, з-пад якой выглядае майка з нацыянальным арнаментам. У сумцы — алімпійскі медаль. У апошнія дні апранаць яго даводзіцца часта. Прыхільнікі раз-пораз просяць зрабіць агульнае фота або сэлфі.
"Гэта праўда, што прызёр Алімпіяды жыве ў інтэрнаце?" — пацікавіўся Sputnik у Ібрагіма, які пакуль яшчэ прызвычайваецца да такой раптоўнай увагі.
"Прапісаны ў інтэрнаце ў Гродна з 2013 года. На днях прынялі дакументы і паставілі ў чаргу на паляпшэнне жыллёвых умоў у раённай адміністрацыі", — распавёў ён апошнія навіны.
На пытанне пра тое, чаму раней не мог гэта зрабіць, патлумачыў: "Не было падстаў. А зараз — прызёр Алімпіяды".
У госці да сябе дадому спартсмен не запрашае. Яго гродзенскі трэнер Жуматай Шуба на просьбу паглядзець умовы жыцця яго падапечнага просіць: "Не варта, усе і так ведаюць, што ў яго не вырашана жыллёвае пытанне".
Менавіта таму апошнія тры гады Ібрагім жыве практычна на дзве краіны. Жонка і трое маленькіх дзяцей засталіся ў невялікім дагестанскім сяле Какрэк Хасавюртаўскага раёна Дагестана і жывуць у адным доме з мамай спартсмена. Сам Ібрагім большую частку часу праводзіць у Беларусі і на розных трэніровачных зборах.
"Першага верасьня старэйшы сын пойдзе ў першы клас, сярэдняй дачцы — два гады, малодшай нядаўна споўніўся год", — з гонарам распавёў Ібрагім, удакладняючы, што па дагестанскіх мерках сям'я ў яго невялікая.
Ён яшчэ не ведае, ці зможа адзначыць з першынцам пачатак навучальнага года. Графік алімпійскага прызёра зараз даволі шчыльны — розныя віншаванні і ўшанавання на афіцыйным узроўні адбываюцца практычна штодзень. На пабыўку ў Дагестан зможа выправіцца, калі дазволіць трэнер. Жартуе, што "ва ўсіх беларусаў слова жонкі — закон, а ў нас, спартсменаў — каманда трэнера".
Як дагестанскі спартсмен трапіў у зборную Беларусі
У Беларусь Ібрагім Саідаў прыехаў тры гады таму па запрашэнні Беларускай федэрацыі барацьбы. Да таго часу ён быў сфарміраваным спартсменам. За плячыма былі перамога на чэмпіянаце Расіі (2010 год), першыя і прызавыя месцы на розных расійскіх турнірах і кубках.
З'яўленне даволі моцнага змагара ў рэспубліцы дапамагло ўмацаваць унутраную канкурэнцыю — каб дзеючыя лідэры вольнай барацьбы не расслабляліся. Для самога Ібрагіма пераход у беларускую зборную даў шанец выступаць на міжнародных спаборніцтвах — на радзіме гэта не атрымлівалася праз шэраг прычын. Змагар прыняў беларускае грамадзянства і зараз лічыць нашу краіну сваёй другой радзімай.
Цікава, што ў Рыа Ібрагім Саідаў быў "цёмным конікам" — стаўкі на спартсмена асабліва ніхто не рабіў. Ды і на Алімпіяду ён трапіў па шчаслівай выпадковасці. Першапачаткова алімпійскую ліцэнзію для Беларусі на выступ у катэгорыі да 125 кг атрымаў Юсуп Джаліль, але ў яго выявілі допінг. Ібрагіма Саідава за некалькі гадзін сабралі і адправілі на апошні ліцэнзійны тур.
У чым сакрэт перамогі?
Для самога Ібрагіма выступ у Рыа задаў новую планку. Ён выступаў не ў сваёй звычайнай вагавой катэгорыі (да 97 кг), а ў больш высокай — да 125 кг. Для гэтага яму давялося набраць працоўную вагу да 104 кг, але яго супернікі былі на 15-20 кг цяжэйшымі. І трэнер, і сам Ібрагім ведалі пра гэта, але штучна павялічваць масу цела не сталі.
"Гэта была б не якасная вага. Калі б набраў больш, то павялічылася б нагрузка на сэрца, суставы, знізілася б рухомасць і хуткасць. А значыць — і шанцы на перамогу", — патлумачыў суразмоўца.
"Мой дэвіз — старайся перамагчы, але не бойся прайграць. Гэта словы трохразовага алімпійскага чэмпіёна Бувайсара Сайціева", — падзяліўся Ібрагім.
"Бачыў, што на Алімпіядзе ў Рыа нават чэмпіёны прайгравалі першую схватку, таму што ў іх быў занадта вялікі страх пройгрышу", — дадаў ён.
Ішоў да алімпійскага медаля 14 гадоў
Саідаў распавёў, што яго падрыхтоўка да Алімпіяды пачалася яшчэ 14 гадоў таму, калі толькі прыйшоў у вольную барацьбу.
"Тады мне было 17 гадоў, вучыўся ў 10-м класе, старэйшы брат запісаўся на секцыю барацьбы ў горадзе Хасавюрт. Я сказаў бацьку, што таксама буду туды хадзіць, і пачаў трэніравацца", — згадвае Ібрагім.
Ён з сярэбраным медалём скончыў школу, з адзнакай — юрыдычны факультэт дагестанскага дзяржуніверсітэта. Але выбраў не кар'еру юрыста, а прафесійны спорт.
Першая ўпэўненасць прыйшла праз пяць гадоў, калі ў 2007 годзе ён на чэмпіянаце Расіі практычна выйграў у дзейнага чэмпіёна свету, алімпійскага чэмпіёна Хаджымурата Гацалава.
У Беларусі трэніроўкі змагара праходзілі ў асноўным у алімпійскім спартыўным комплексе "Стайкі" пад Мінскам. Таксама перыядычна ездзіў на зборы ў Азербайджан па запрашэнню і за кошт мясцовай федэрацыі вольнай барацьбы. Як патлумачыў спартсмен, там ёсць магчымасць змагацца з моцнымі спарынг-партнёрамі.
Пра ідэальную жонку
Ібрагім Саідаў удзячны беларускім трэнерам, якія рыхтавалі яго да Алімпіяды і дапамаглі дабіцца высокага выніку. Але асобна хоча вылучыць падтрымку родных. Прызнаецца, што без жонкі, мамы і бліжэйшых сваякоў давялося б вельмі цяжка.
"Самая галоўная дапамога — не перашкаджаць, — растлумачыў змагар. — Бываюць жонкі, якія пастаянна скардзяцца, што ім муж мала надае ўвагі, часта з'яжджаючы на зборы. Гэта галоўная праблема ў сем'ях прафесійных спартсменаў. Мая жонка разумела, як важна для мяне атрымаць Алімпійскі медаль, часта сама казала: "Патрывай, засталося няшмат".
Вольная барацьба для Ібрагіма — сапраўды справа ўсяго жыцця. У коле яго інтарэсаў — толькі трэніроўкі, а пасля жаніцьбы — яшчэ і сям'я. Нават за тры гады жыцця ў Беларусі ён не паспеў толкам даведацца краіну, а з традыцыйных нацыянальных страў змог успомніць толькі дранікі.
"Трэніруешся ў дзень па 4-5 гадзін. Выходны — нядзеля, але ў гэты дзень да абеду не можаш устаць ад стомы. Аўтаматычна запрашэнні на дні нараджэння, вяселлі, сустрэчы са сваякамі і на розныя ўрачыстасці даводзіцца адмяняць. Многія ўжо ведаюць і разумеюць, што ў мяне няма магчымасці ім надаць час, таму не крыўдзяцца", — распавёў змагар.
Сустракалі з аркестрам, уручылі пасведчанне і далі сцяг у рукі
Медаль Ібрагіма Саідава па вольнай барацьбе — першы ў гісторыі гродзенскага спорту. Так як змагар з'яўляецца сябрам абласнога прадстаўніцтва БФСТ "Дынама" (адным з заснавальнікаў якога з'яўляецца МУС), кіраўніцтва мясцовага УУС наладзіла прыём у яго гонар. Сустракалі спартсмена з аркестрам і караваем. Падчас урачыстай часткі яго віншаваў начальнік УУС Гродзенскага аблвыканкама, які ўручыў падзячны ліст, сувенір, знак "За адзнаку", членскі білет, а таксама сцяг "Дынама". Кватэрнае пытанне падчас сустрэчы не абмяркоўвалася.
У бліжэйшых планах спартсмена — перавезці сям'ю ў Гродна (натуральна, толькі пасля таго, як будзе вырашана пытанне з жыллём), заваяваць золата на наступнай летняй Алімпіядзе ў Токіа, а таксама стаць дзіцячым трэнерам па вольнай барацьбе ў абласным цэнтры.
"Зараз шмат тытулаў, ёсць імя. Хачу звязаць жыццё толькі са спортам — падзяліцца сваім досведам і майстэрствам з дзеткамі, якія абралі для сябе гэты шлях", — сказаў алімпійскі прызёр.