МІНСК, 12 кас — Sputnik. Прапраўнучка паэта Адама Міцкевіча Алексія Гарэцкі-Міцкевіч праз суд забяспечыла сабе права пісаць у пашпарце прозвішча з літарай w — Alexia Gorecki-Mickiewicz, паведамляе Еўрапейскі фонд правоў чалавека.
Бацька Алексіі — грамадзянін Францыі Раман Гарэцкі-Міцкевіч, яго непаўнагадовая дачка — грамадзянка Літвы. Алексія ўжо 11 год пражывае ў Літве і ва ўсіх рэгістрах, школах, лячэбных установах ідэнтыфікуецца па . Літоўскія дакументы — пасведчанне аб нараджэнні і пашпарт — таксама былі з напісанымі імем і прозвішчам праз літары x і w, аднак Упраўленне па міграцыі паліцыі Вільнюса вырашыла не выдаваць Алексіі новы пашпарт на падставе гэтых дакументаў без літуанізаванных імя і прозвішчы.
Віленскі акруговы суд прыняў рашэнне на карысць прапраўнучкі паэта Міцкевіча, і Упраўленне па міграцыі паліцыі Вільнюса павінна ёй выдаць дакументы, дзе імя Алексія будзе напісана праз літару x, а прозвішча Міцкевіч (як і ў прапрадзеда) — праз літару w.
Юрыдычны аспект правапісу
Згодна з дзейным заканадаўствам Літвы, у дакументах грамадзян Літвы імёны і прозвішчы запісваюцца літоўскімі літарамі. Пытанне аб арыгінальным напісанні імя і прозвішча часта падымаюць пражываючыя ў Літве палякі і варшаўскія палітыкі.
Сейм Літвы некаторы час таму прыняў да разгляду два альтэрнатыўных праекты: адзін дазволіў бы выкарыстаць у дакументах літары лацінскага алфавіту x, w, q, іншы ўзаконіў бы арыгінальнае напісанне імёнаў і прозвішчаў на дадатковай старонцы пашпарта. Слуханні гэтых праектаў пакуль не адноўленыя.
Прыхільнікі першых паправак адзначаюць, што яны былі б вельмі важныя і для грамадзянак Літвы, якія ўзялі шлюбы з іншаземцамі. Крытыкі сцвярджаюць, што гэта прынізіць канстытуцыйны статус дзяржаўнай літоўскай мовы і што могуць узнікнуць праблемы пры чытанні нелітоўскіх прозвішчаў.
Еўрапейскі фонд правоў чалавека (ЕФПЧ) прадстаўляе ў судах тых, хто дамагаецца арыгінальнага напісання імёнаў і прозвішчаў у дакументах. У цяперашні час ЕФПЧ адстойвае інтарэсы грамадзян Літвы больш чым у 20 справах, у якіх яны дамагаюцца арыгінальнага напісання іх імёнаў і прозвішчаў.
