Дзмітрый Босак, Sputnik.
"Мне надакучыла жыць у вялікім горадзе. Я хацеў жыць у такім спакойным месцы. Хацеў, каб мае дзеці не сумавалі па таце. Калі б мы жылі ў горадзе, я б знікаў на працы. Тут я сам сабе гаспадар. Захачу — пакіну працу і буду гуляць са сваімі дзецьмі. У вёсцы я вольны", — распавядае Экрэм Сайлык. Чатыры гады таму ён кінуў бізнэс у Стамбуле і пераехаў у вёску Сігневічы Бярозаўскага раёна дзеля сваёй каханай.
З будучай жонкай Аленай Экрэм пазнаёміўся ў Мінску. Закахаўся, прапанаваў выйсці замуж. Некалькі месяцаў маладыя маталіся то ў Турцыю, то ў Беларусь і, у рэшце рэшт, вырашылі застацца тут, у вёсцы — бліжэй да бацькоў Алены.
Гамеапат у Стамбуле — траўнік у Сігневічах
У Турцыі Экрэм быў гамеапатам, ці па-простаму — траўнікам. Вучыўся ў Амерыцы і Аўстраліі. На радзіме ў яго быў фармацэўтычны бізнэс — займаўся продажам траў і лекаў з натуральных інгрэдыентаў. У вёсцы ў 15-ці кіламетрах ад Бярозы мясцовыя дагэтуль глядзяць на яго, "як на марсіяніна", — здзіўляюцца, навошта прыехаў.
"Усім цікава. Хтосьці ацэньвае, хтосьці зайздросціць. Для іх было дзіўна — адсюль наадварот з'язджаюць у іншыя краіны для заробку, а гэты чалавек прыехаў сюды. Але я не прыехаў сюды грошы зарабляць. Я прыехаў сюды дзеля кахання, дзеля сям'і", — тлумачыць былы жыхар Стамбула.
Што выгадаваў, тое і з'еў
Жыццё ў спакойным месцы для турка заўсёды была марай. У Сігневічах Экрэм забыўся пра стрэс, шум і дым, завёў карову і пачаў весці сваю гаспадарку.
"У мяне шэсць пародзістых кароў. Адна парода — высокая тлустасць. Другая — у іх малако шчыльнае. Трэцяя — больш малака дае. Тры пароды на дадзены момант. Каровы дарагія, але яны хутка сябе акупляюць. Калі мы малако здаем, атрымліваем прэмію ад тлустасці. Калі тлустасць 6-7 адсоткаў, то з 25-ці літраў малака атрымаеце грошы, як за 45 літраў. Праца аднолькавая, а прыбытак больш. Таму я выбраў пародзістых кароў", — тлумачыць суразмоўца Sputnik.
Каровы — асноўныя карміцелькі. Сямейны бюджэт папаўняецца ў асноўным дзякуючы ім. Акрамя грошай ад здачы малака, Экрэм з жонкай робяць сыр, тварог, малако, згушчонку, смятану. Астатняя жыўнасць — птушкі, авечкі і козы — дае яйкі і мяса. Па словах мужчыны, 90 адсоткаў ежы — уласнай вытворчасці. У краме купляюць толькі садавіну, якую нельга вырасціць у нашых умовах.
Першы час разбірацца ў сельскай гаспадарцы турку дапамагалі яго сваякі і цешча.
Перспектывы — у зямлі
Калі Экрэм прыехаў у Беларусь, яго ўразіла колькасць добрай, але пустой, неапрацаванай зямлі. У гэтай пустаце ён убачыў перспектывы для беларускай эканомікі.
"І месца хапае, і зямлі хапае. Можна яшчэ шмат чаго новага тут зрабіць. Галоўнае, каб людзі хацелі. Тут трэба абудзіць народ. Не чакаць усяго ад дзяржавы. Самому нешта зрабіць. Вось я прыехаў сюды — я не ў сваёй дзяржаве, тут няма маіх сваякоў, няма знаёмых. У мяне не было вялікіх грошай. Купіў карову, мотаблок, апарат — і ўсё. Калі я чужы, не ведаючы мову, нікога не ведаючы, змог гэта зрабіць за чатыры гады, то чаму мясцовыя не могуць?" — задаецца пытаннем грамадзянін Турцыі.
Адно з тлумачэнняў, па словах Экрэма — алкаголь. Ён разбурае сем'і і тармозіць развіццё дзяржавы.
"Калі ты будзеш сядзець на бутэльках, нічога не атрымаецца. Мяне спыталі, як за такі кароткі час атрымалася гэта ўсё зрабіць? Я сказаў: ты быў п'яны, таму не заўважыў. А я заўсёды быў цвярозы. Пакуль ты спіш, я шмат чаго зраблю. Раніцай пачаў куратнік рабіць, вечарам скончыў", — дзеліцца мужчына.
Беларусы не ведаюць, што яны разумныя
Экрэм упэўнены, што беларусы — разумны народ, але лянуюцца або самі не ведаюць, што яны такія. Турак не бачыць тут такога хуткага тэмпу жыцця, як у яго роднай краіне. Але гэта фермера не бянтэжыць, ён лічыць, што ёсць нямала магчымасцяў для развіцця бізнесу тут.
"У апошні час адносіны паміж Беларуссю і Турцыяй умацоўваюцца. Пачалі сябраваць. Трэба яшчэ больш сябраваць. Беларусь — добрая краіна, ціхая, спакойная. Мірныя людзі тут жывуць. Тут ёсць чаму вучыцца і ёсць чаму вучыць. Таму што ў нас розныя культуры, кухні розныя, менталітэт таксама. Можна адзін ад аднаго нешта атрымаць, даведацца і нешта новае стварыць. Было б добра, калі б наш прэзідэнт часцей сюды прыязджаў", — лічыць Экрэм.
Усходнія прысмакі для беларусаў
Зараз турак рыхтуецца да таго, каб пачаць тут уласны бізнэс. Ён запрасіў знаёмых з Турцыі падумаць, што новае можна прапанаваць на беларускім рынку.
Турэцкія прысмакі шукаю і сумую. Добра, што я сам умею іх рабіць. Мы збіраемся адкрываць краму, каб народ таксама паспрабаваў турэцкія прысмакі. Крама турэцкай кухні", — падзяліўся планамі Экрэм.
