На дыскусіі "Як прадаць Беларусь" у рамках 34 media day спецыялісты і неабыякавыя абмеркавалі, што можна зрабіць з Беларуссю, каб апошняя пазбавілася ў вачах турыстаў ад іміджу "бюджэтнай КНДР" — там пабывала карэспандэнт Sputnik Алена Васільева.
Гэта не прадаецца
Беларусь не прадаецца. Мінспорту і турызму хоць і дэкларуе, што за мінулы год да нас прыехала амаль чатыры мільёны турыстаў, большасць з іх — транзітныя, і пакідаць грошы ў Беларусі не плануюць. Прычым добрая частка турыстаў, якія да нас едуць — расейцы (амаль мільён), іншыя тэставаць terra Belarus incognita на прыдатнасць для жыцця і адпачынку не рвуцца.
"Спачатку міністэрства лічыла турыстамі толькі тых, хто едзе на экскурсію — купляе тур у агенцтве, спыняецца ў гатэлі. Затым пачалі ўлічваць і іншых, цяпер прынята лічыць турыстам любога, які ўехаў — няважна, на бізнес-сустрэчу ён прыехаў або заплаціў за паўнавартасны тур", — растлумачылі ў Міністэрстве спорту і турызму.
Дарэчы, у суседняй Грузіі, у якой вырашаць пытанні іміджу атрымоўваецца асабліва добра, лічбы такія ж — чатыры мільёны. Але там гаворка ідзе пра паўнавартасных турыстаў, якія едуць вывучаць прыгажосці Грузіі мэтанакіравана. Транзіт не ўлічваецца, выпадковыя заезджыя — ня мэтавая аўдыторыя.
Беларускі мастак, архітэктар і пісьменнік Артур Клінаў лічыць, што методыка падліку турыстаў, дзякуючы якім налічылі чатыры мільёны, выклікае сумнеў.
"Што такое "турысты ёсць" я ведаю па вопыту падарожжаў у Еўропу. Ад Беларусі адчуванні іншыя: турыстаў тут няма. Нават падчас Чэмпіянату свету па хакеі мы адчулі, што такое "турысты ёсць", — упэўнены пісьменнік.
"Белстат" рэгулярна публікуе дадзеныя, у адпаведнасці з якімі колькасць турыстаў у Беларусі ледзь дасягае паўмільёна. У міністэрстве растлумачылі: чатырыста тысяч — гэта менавіта тыя турысты, якія купілі пуцёўку ў Беларусь.
Манетызуй мінулае
Клінаў упэўнены, што галоўны аб'ект, які павінен прыцягнуць замежных турыстаў — горад Сонца, канцэпцыі якога ён прысвяціў цэлую кнігу. У рамках дыскусіі аўтар канцэпцыі паспрабаваў коратка растлумачыць, што манетызаваць і чым прыцягваць замежніка.
"Горад Сонца — помнік савецкай эпохі, гэта тое, што будавалася на тэрыторыі былога Савецкага Саюза ў ледзь ці не кожным горадзе. Будаваўся ідэальны горад, але нідзе ён не быў рэалізаваны так суцэльна, як у Мінску. Фрагменты можна знайсці ў Маскве і іншых гарадах, але толькі ў нас яго можна прапанаваць турысту як скончаны праект. На ім можна будаваць турыстычную індустрыю, замкі — гэта добра, але ў еўрапейцаў ёсць свае. Тая беларуская ўнікальнасць, якой у іх няма — менавіта горад Сонца, гэта той брэнд, які можна раскруціць", — растлумачыў Клінаў.
Ці гучаць у калідорах Мінспорту і турызму размовы пра горад Сонца або па-ранейшаму будзем прыцягваць турыстаў казіно і дранікамі?
Не белая пляма?
Для краін Захаду іміджавая праблематыка набыла асаблівую актуальнасць у пачатку 1990-х. У Беларусі ў гэты час трансфармавалася сістэма, і пытаннямі краінавых брэндаў цікавіліся ў апошнюю чаргу. Калі, нарэшце, усё атрымалася, беларусы выявілі, што на карце свету яны не кляновы лісток, як меркавалася, а "апошняя дыктатура" і "крывавы рэжым".
Гэта не выклікала б асаблівых ускладненняў, калі б на іміджы дзяржавы не былі завязаныя інвестыцыі і іншыя рашуча матэрыяльныя паняцці. Урад зразумеў, што пралічыўся, у 2008 годзе — тады ж звярнуліся ў Bell Pottinger, піяр-агенцтва знакамітага іміджмэйкера Цімаці Бэла. Перш чым узяцца за імідж Беларусі, Бэл працаваў з кампаніяй "Дысней" і з Маргарэт Тэтчар, якая па ўказанні піяршчыка нават мяняла прычоску.
У апошні час размовы пра імідж Беларусі зноў актывізаваліся.
Гэта Беларусь, дзетка
Беларускі Марта Чарнова і Марыя Чэракова стаміліся адказваць на пытанні аб тым, як знайсці сваю краіну на мапе і выдалі нашумелую кнігу "Гэта Беларусь, дзетка". У кнізе сабраны і сатырычна аформленыя стэрэатыпы пра беларусаў. Кнігу раскупляюць не толькі замежнікі, але і самі беларусы — першыя, каб спасцігнуць тонкасці натуры беларуса, другія — каб пасмяяцца над сабой і ў падарунак замежным сябрам.
"Калі такія словы, як "дача", "лазня" і "ссабойка" чапаюць ваша сэрца і вы ведаеце дзесяць розных спосабаў, як растлумачыць замежніку, дзе знаходзіцца Беларусь, хутчэй за ўсё вы беларус, і вы, напэўна, гучна засмяецеся, калі пазнаеце ў гэтай кнізе сябе і сваіх землякоў", — тлумачаць аўтары сутнасць кнігі.
А вось калі паглядзець на Беларусь вачыма замежніка, будзе не да смеху.
Так, напрыклад, дызайнер з Чыкага Джына Біб стварыла серыю лялек — прадстаўніц дзевяці самых бедных і няшчасных краінаў свету. Сярод іх — беларуска. Што дрэнна — сярод іншых бедных краін — Эфіопія, Індыя, Лаос, і такое суседства іміджу Беларусі не на руку. Што добра — даляр ад продажу кожнай лялькі ідзе на падтрымку беларускіх дзяцей.
Тут успомнім нашумелае некалькі гадоў таму фэнтэзі амерыканскай пісьменніцы "Беларусь", у якім гэтым імем названа планета ў глыбокім космасе. Планету засяляюць монстры. Ці варта пасля гэтага разважаць, ці мае патрэбу імідж Беларусі ў перапрацоўцы?
