МІНСК, 1 сне — Sputnik. Сёлета ў кастрычніку Саўмін прыняў пастанову рабіць больш жорсткімі патрабаванні да арганізацыі безбар'ернага асяроддзя ў жылых дамах-новабудоўлях. У адпаведнасці з ёй, калі ў новым доме няма пандусаў ці яны зроблены так, што карыстацца імі немагчыма, прыёмачная камісія не павінна прымаць яго ў эксплуатацыю. Пастанова ўступае ў сілу ў красавіку 2017 года.
Будучыя змены ў парадку прыёмкі шматкватэрных жылых дамоў у мультымедыйным прэс-цэнтры Sputnik абмеркавалі прадстаўнікі грамадскіх арганізацый інвалідаў і Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва Беларусі.
Нормы ёсць, але як прымусіць іх працаваць
"Хацелася б, каб была забяспечана свабода перамяшчэння для любога чалавека, незалежна ад ступені яго мабільнасці", — выказаў агульныя пажаданні старшыня цэнтральнага праўлення грамадскага аб'яднання "Беларускае таварыства інвалідаў" Уладзімір Патапенка.
Паводле яго слоў, патрабаванні па безбар'ернаму будаўніцтву былі ўведзеныя яшчэ ў СССР у 1987 года. З 1991 года ўведзены нацыянальныя будаўнічыя нормы, паводле якіх было забаронена будаўніцтва, якое не прадугледжвае свабоднага доступу для асоб з абмежаванымі магчымасцямі. А з 2000 года былі забароненыя ўсякія будаўнічыя работы і ўвод аб'ектаў у эксплуатацыю без уліку дапаўненняў, прынятых Саветам міністраў аб безбар'ерным асяроддзі.
"Але ўсе гэтыя нормы паволі сышлі на нішто. Нават пры тым, што дзяржава ўкладвае вялікія фінансавыя сродкі ў стварэнне так званага безбар'ернага асяродка — у нас яго фактычна няма", — канстатаваў Патапенка.
Паводле яго слоў, чалавеку, які перасоўваецца на калясцы, да гэтага часу праблемна без старонняй дапамогі патрапіць у жылы дом, у грамадскую ўстанову, ды і проста перасоўвацца па горадзе.
Зрэшты, нават тыя аб'екты, якія абсталяваны адпаведнай інфраструктурай, далёка не заўжды адпавядаюць нормам бяспекі.
"Нярэдка пандус зроблены так, што інвалід проста фізічна не ў стане на яго заехаць, а каб скарыстацца прыбіральняй у іншых грамадскіх установах, напрыклад у "Мінск-арэне" або ў "Чыжоўка-арэне", неабходна быць сапраўдным гімнастам — настолькі далёка знаходзяцца дапаможныя поручні. Нібыта і зроблена — а карыстацца немагчыма", — падзяліўся набалелым Патапенка.
Дзве пафарбаваныя прыступкі — не дапамога людзям са слабым зрокам
"Традыцыйна, калі мы гаворым аб стварэнні безбар'ернага асяроддзя для інвалідаў, маюцца на ўвазе калясачнікі. Але ж у людзей з аслабленным слыхам таксама ёсць шэраг бытавых складанасцяў. Тыя ж дамафонныя сістэмы або пажарныя апавяшчальнікі распрацаваны для людзей з нармальным слыхам. Іх пераўтварэнне ў светлавыя не прадугледжана — гэта могуць зрабіць толькі людзі самі, за свае сродкі", — заявіў начальнік арганізацыйна-масавага аддзела Цэнтральнага праўлення ГА "БелТГ" Міхаіл Кузьмянкоў.
Што ж тычыцца людзей з аслабленым зрокам, то для стварэння безбар'ернага асяроддзя ім патрэбныя некалькі кампанентаў.
"Тактыльныя элементы, якія дапамагаюць чалавеку арыентавацца ў прасторы, аўдыяльная інфармацыя, так званыя моўныя інфарматары і шырокае выкарыстанне шрыфта Брайля", — патлумачыла начальнік арганізацыйнага аддзела Цэнтральнага праўлення ГА "БелТІЗ" Ірына Сухоцкая.
Але што да безбар'ернага асяроддзя па-за жылых памяшканняў, па словах Сухоцкай, збольшага яна ўжо пачала працаваць — у горадзе ўсё больш з'яўляецца пакрыццяў, пліткі з тактыльнымі элементамі для людзей са слабым зрокам, гукавыя святлафоры.
"Але што тычыцца жылых дамоў, то няма ніякіх нарматыўных дакументаў, якія б вызначалі, якія элементы безбар'ернага асяроддзя патрэбныя людзям са слабым зрокам людзям. У нашых дамах афарбоўваецца першая і апошняя прыступка жоўтай фарбай — нібыта для людзей са слабым зрокам. Але яны гэтай разметкі проста не бачаць", — лічыць Сухоцкая.
Не толькі прыняць пандус, але і пратэставаць
На думку намесніка начальніка галоўнага ўпраўлення горадабудаўніцтва, праектнай, навукова-тэхнічнай і інавацыйнай палітыкі Мінбудархітэктуры Арцёма Юшкевіча, новая пастанова Саўміна павінна змяніць сітуацыю.
"Прыёмачная камісія, якая прызначаецца заказчыкам, акрамя ўсяго іншага павінна правяраць на аб'екце стварэнне безбар'ернага асяроддзя з улікам нарматыўна-технічных актаў і праектнай дакументацыі", — падкрэсліў ён.
У пастанове гэтае патрабаванне вынесена самастойным пунктам для таго, каб павысіць адказнасць усіх зацікаўленых асоб. Неабходна не толькі прыняць факт наяўнасці безбар'ернага асяроддзя, але і вырабіць кантрольныя вымярэнні, выпрабаванні над гэтымі аб'ектамі інфраструктуры.
"Нормы ёсць, і іх дастаткова, — па іх у людзей з фізічнымі абмежаваннямі не павінна быць ніякіх цяжкасцяў. Але ў працэсе будаўніцтва той жа падрадчык зробіць ухіл крыху менш, не пакладзе дзесьці швелеры — у выніку ўсё не працуе. Паколькі прамога ўказання на функцыянальнасць арганізацыі безбар'ернага асяроддзя пры прыёмцы будынкаў не было, нярэдка гэта прымалася фармальна. Мы спадзяемся, што новая пастанова Саўміна дасць магчымасць урэгуляваць гэтае пытанне, падняць яго на больш сур'ёзны ўзровень", — выказаў упэўненасць Арцём Юшкевіч.
