МІНСК, 20 сне — Sputnik. Прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін назваў забойства расійскага амбасадара ў Анкары Андрэя Карлава подлым, падкрэсліўшы, што расследаваннем злачынства зоймецца следчая група з РФ разам з турэцкімі калегамі.
Напярэдадні вечарам у Галерэі сучаснага мастацтва, дзе праходзіла адкрыццё фотавыставы "Расія вачыма турак", адбыўся ўзброены напад.
Паводле інфармацыі МУС Турцыі, 22-гадовы былы паліцэйскі Меўлют Мерт Алтынташ уварваўся ў памяшканне і, калі Карлаў завяршаў сваю прамову, стрэліў яму ў спіну. 62-гадовага дыпламата шпіталізавалі, аднак неўзабаве ён памёр. Нападнік быў ліквідаваны сілавікамі. Расійскае знешнепалітычнае ведамства кваліфікуе тое, што адбылося, як тэракт.
Подлае забойства
"Трагічная вестка прыйшла з Турцыі, дзе подла забіты амбасадар Расіі Карлаў Андрэй Генадзевіч", — пачаў сустрэчу Пуцін з кіраўніком МЗС Сяргеем Лаўровым, дырэктарам ФСБ Аляксандрам Бортнікавым і дырэктарам СВР Сяргеем Нарышкіным. Трансляцыю вёў тэлеканал "Расія-24".
Па словах расійскага лідэра, міжведамасная рабочая група з Расіі вылеціць у Турцыю для ўдзелу ў расследаванні забойства.
"Даручана сфармаваць міжведамасную працоўную групу, якой падлягае неадкладна вылецець у Анкару для ўдзелу разам з турэцкімі партнёрамі ў расследаванні гэтага злачынства. Дамоўленасць аб гэтым дасягнута ў размове з прэзідэнтам турэцкай рэспублікі", — сказаў Пуцін, дадаўшы, што СК, які ўжо распачаў крымiнальную справу, вылеціць у Турцыю.
"Мы павінны ведаць, хто накіроўваў руку забойцы", - заявіў кіраўнік дзяржавы.
Напад на турэцкі народ
Неўзабаве пасля забойства Карлава прэзідэнт Турцыі Таіп Эрдаган выступіў з заявай. Ён паведаміў, што з нянавісцю асуджае тое, што здарылася.
"Я з нянавісцю асуджаю подлае забойства пасла Расіі Андрэя Карлавага. Мы знаходзімся цяпер у цесным кантакце з Расіяй, асабліва па пытанні Сірыі і спынення кровапраліцця ў Алепа. Гэты тэракт таксама з'яўляецца нападам і на турэцкі народ, гэта адкрытая правакацыя", — сказаў Эрдаган.
Ён назваў забойства Карлава тэрактам, накіраваным на пагаршэнне расійска-турэцкіх адносін пасля пачатку нармалізацыі. "Салідарнасць у барацьбе з тэрарызмам павінна стаць яшчэ мацней пасля гэтай трагедыі, меры бяспекі будуць узмоцненыя", — дадаў ён.
Турэцкі прэзідэнт распавёў, што ў апошні раз Карлаў прыязджаў да яго ў рэзідэнцыю разам з прэзідэнтам Татарстана Рустэма Мініханавым падчас яго візіту ў Анкару на мінулым тыдні.
"Мы гаварылі ў той дзень аб развіцці нашых адносін. Сёння мы з паважаным прэзідэнтам РФ Уладзімірам Пуціным абмеркавалі гэту горкую падзею. І я асабіста, і турэцкі прэм'ер, і кіраўнік МЗС сочым за расследаваннем. Ад свайго імя і ад усяго турэцкага народу я асабіста Пуціну, усяму расійскаму народу хачу выказаць нашы глыбокія спачуванні. Гэты тэракт будзе расследаваны з асаблівай дбайнасцю. Будзе створана двухбаковая камісія па расследаванні гэтай трагедыі", — падкрэсліў прэзідэнт Турцыі.
Забойства Карлава — спроба падарваць адносіны Расіі і Турцыі
Смерць пасла стала ключавой тэмай тэлефоннай гутаркі лідэраў дзвюх краін. Паводле інфармацыі расійскага МЗС, Эрдаган патэлефанаваў Пуціну і выказаў свае спачуванні. "Яны дамовіліся аб тым, што расследаванне гэтага зверскага злачынства будзе сумесным", — паведаміў міністр замежных спраў РФ Сяргей Лаўроў.
Кіраўнік МЗС падкрэсліў, што галоўнае — гэта зразумець, каму выгадна было забойства амбасадара.
"Як сказаў Пуцін у размове з Эрдаганам і ў сваім тэлевізійным звароце, мы перакананыя, што асноўная мэта тых, хто задумаў гэта варварскую справу — падарваць працэс нармалізацыі адносін паміж Расіяй і Турцыяй для таго, каб не дапусціць эфектыўнай барацьбы з тэрарызмам у Сірыі. Гэтая мэта з нягоднымі сродкамі. Яна не пройдзе", — сказаў Лаўроў.
Паводле яго слоў, у аўторак у Маскве на сустрэчы кіраўнікоў МЗС Турцыі і Ірана будзе паднятая тэма забойства ў Анкары. "Я перакананы, што на гэтай сустрэчы мы прымем меры, якія зробяць немагчымым рэалізацыю тых планаў, якія выношвалі заказчыкі і арганізатары гэтага злачынства", — сказаў на заканчэнне ён.
Рэакцыя свету
Забойства Карлавага выклікала асуджэнне па ўсім свеце. Савет Бяспекі ААН прыняў заяву, у якім назваў напад тэрактам і заклікаў знайсці і прыцягнуць да адказнасці выканаўцаў, арганізатараў і спонсараў. Адыходзячы генеральны сакратар ААН Пан Гі Мун таксама асудзіў забойства расійскага дыпламата, якое ён лічыць "актам бессэнсоўнага тэрору".
Напад у Анкары асудзілі і ў Злучаных Штатах. Дзяржсакратар ЗША Джон Кэры выказаў гатоўнасць дапамагчы ў расследаванні "подлага нападу" на расейскага дыпламата, а абраны прэзідэнт Дональд Трамп рашуча асудзіў забойства, здзейсненае, паводле яго слоў, "радыкальным ісламскім тэрарыстам". Салідарнасць з Расіяй і Турцыяй у намеры супрацьстаяць тэрарызму ва ўсіх яго формах афіцыйна выказаў Белы дом.
Спачуванні ў сувязі з гібеллю Карлава выказалі кіраўнік еўрапейскай дыпламатыі Федэрыка Магерыні і генеральны сакратар НАТА Енс Столтэнберг, улады Вялікабрытаніі, Францыі, Германіі і іншых краін.
У прыватнасці, у гутарцы з Лаўровым кіраўнік МЗС Беларусі Уладзімір Макей выказаў спачуванні і падкрэсліў, што падобным злачынствам не можа быць апраўдання.
Не пакінуў без увагі забойства Карлава і прапаведнік Фетхуллах Гюлен, якога турэцкія ўлады вінавацяць у арганізацыі спробы перавароту ў ліпені. "Я самым рашучым чынам асуджаю гэты жудасны акт тэрору. Турэцкія і міжнародныя эксперты пастаянна паказвалі на пагаршэнне бяспекі і контртэрарыстычных мер (у Турцыі — Sputnik) у сувязі з тым, што турэцкі ўрад прызначыў тысячы супрацоўнікаў паліцыі па барацьбе з тэрарызмам на непадыходныя пасты, як і ў сувязі са звальненнямі і заключэннем многіх пад варту з 2014 года", — заявіў Гюлен.
Разам з тым саветнік Гюлена заявіў, што іх арганізацыя не мае дачынення да забойства расійскага амбасадара, а заявы прадстаўнікоў службаў бяспекі аб магчымай датычнасці "смехатворныя".
Напад на амбасаду ЗША
Праз некалькі гадзін пасля нападу на расійскага амбасадара побач з будынкам дыппрадстаўніцтва ЗША ў Анкары таксама адбыўся стрэл. Пазней Дзярждэп пацвердзіў гэтую інфармацыю. Паведамляецца, што мясцовыя праваахоўнікі ўзялі страляўшага пад варту і пачалі расследаванне. У цяперашні час пасольства ЗША ў Анкары закрыта.