МІНСК, 25 лют — Sputnik. Тэма беларускага іміджу апынулася гэтак актуальнай, а спробы стварыць брэнд дзяржавы гэтак супярэчлівымі, што абмеркаванне доўжылася амаль паўтары гадзіны.
У прэс-цэнтры Sputnik імідж Беларусі і ператварэнне яго ў брэнд абмеркавалі спецыялісты турбізнесу, эканамісты і самі замежнікі.
Гісторыя пытання
"Нельга сказаць, што ў Беларусі няма іміджу — ён ёсць, іншая справа, што ён стыхійны. У 2008 годзе ініцыятыўнай групай быў напісаны ліст на імя прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, і ў снежні 2008 года Саўміну было даручана правесці міжведамасную групу па маркетынгу краіны. Туды ўвайшлі дзесяць чыноўнікаў, прадстаўнікоў міністэрстваў, і пяць незалежных экспертаў", — распавёў генеральны дырэктар Цэнтра стратэгічнага развіцця "Маркетынгавыя сістэмы" Анатоль Аканцінаў.
Эксперт прызнаў, што вынікі былі не асабліва эфектыўныя, і выказаў меркаванне, што чыноўнікам трэба было толькі стварыць бачнасць дзейнасці.
"Дакумент быў створаны, яго паклалі на паліцу — і ўсё скончылася. Вялікая праблема ў тым, што многія не разумеюць, што такое імідж: хтосьці кажа пра эканоміку, хтосьці — пра турызм, хтосьці — пра стаўленне да жыхароў. На працягу пяці гадоў я праводзіў форум "Імідж Беларусі", каб разабрацца, што ж гэта за феномен. Эксперты — у тым ліку на дзяржаўным узроўні — ужо разумеюць яго сутнасць", — прызнаў Аканцінаў.
Чаго хоча інвестар?
"Пачынаць трэба з разумення простай ісціны: 75% актываў свету — нематэрыяльныя. І калі ў нас бізнес спрабуе сфармаваць свой нематэрыяльны актыў у выглядзе брэнда, выбудаванай сеткі даверу, прыходзіць падатковая і кажа — абгрунтуйце выдаткі. У нас сістэма пабудавана на саўковым падыходзе: станок, мэбля — гэта матэрыяльныя актывы, з імі ўсё ясна. А што такое давер? Як яго ацаніць? Што значыць, брэнд каштуе "сто мільярдаў долараў"? Чыноўнікі не бачаць узаемасувязі паміж тым, які імідж выбудоўваецца ў краіны ці карпарацыі, і тым, як яна зарабляе", — упэўнены эканаміст, былы член рабочай групы Саўміна па фарміраванні краінавага іміджу Яраслаў Раманчук.
Кампанія, якая ўкладаецца ў так званую soft power ("мяккая сіла"), выйграе на рынку. Тое ж самае з краінай. Пазітыўны імідж прыцягвае інвестара.
"У нас імідж краіны роўны іміджу Аляксандра Лукашэнкі. Я шмат падарожнічаю, і пра Беларусь у многіх краінах ведаюць толькі адно прозвішча. Веды фрагментарныя, але ніякіх пазітыўных звестак — напрыклад, у вас добрая капіталізацыя, чалавечы патэнцыял — не", — упэўнены Раманчук.
Просты прыклад — па прамых замежных інвестыцыях Беларусь адстае ад Эстоніі ў трыццаць пяць разоў.
Турызм: Wi-Fi будзе
"Бязвізавая" турысты працягваюць прыбываць у Беларусь — да 22 лютага мяжу з Беларуссю ў спрошчаным парадку праз Нацыянальны аэрапорт перасеклі ўжо 1333 турыста з 47 краін, паведаміла Sputnik кіраўнік камітэта маркетынгу і якасці турыстычных паслуг Міністэрства спорту і турызму Ганна Муха.
"Мы супрацоўнічаем з іншымі міністэрствамі, з Дзяржпагранкамітэтам, абмяркоўваем магчымасць увядзення бясплатнага Wi-Fi у аэрапорце, а таксама адзінага білета для ўсіх музеяў Беларусі", — распавяла Муха.
Паводле яе слоў, зараз у Мінску існуе каля 50 устаноў грамадскага харчавання, у якіх замежнікам могуць прапанаваць нацыянальную беларускую кухню, што таксама — складнік брэнда Беларусі.
"Перыядычна чую, што ў краіне брэнда няма, архітэктуры. Але я ў турызме працую з 1995 года, гэтая краіна ўжо шмат разоў пра сябе заяўляла. У нас ёсць музеі, гісторыя, культура — але давайце адкажам сабе, калі мы ў апошні раз былі на аглядных экскурсіях па Мінску? У Мінску кожнаму турысту можна падабраць індывідуальную праграму, не трэба ўсім рэкамендаваць адно і тое ж — і тут павінны дапамагчы нашы гіды", — упэўнена спецыяліст.
Чаго хоча турыст
Джэйсан Джонс ужо дзевяць месяцаў жыве ў Беларусі: яго жонка — беларуска, і ён у захапленні ад магчымасці пажыць з яе сям'ёй. Джэйсан прызнаўся, што асабліва любіць лазню і хадзіць па ягады ў лес. Пейзажы Беларусі, якія здаюцца мясцовым штодзённымі, яго вельмі нават уражваюць.
"Трэба стварыць інфраструктуру для турыстаў. Рэчы, якія вам зразумелыя па змаўчанні, для турыста могуць апынуцца складанымі. Мая жонка дапамагала мне арыентавацца ў Беларусі, але шмат што даводзілася рабіць самому — напрыклад, няпроста разабрацца, як купіць праязны", — распавёў Джэйсан.
У Джэйсана ўзнікалі праблемы з тым, як разабрацца з раскладам транспарту. Ён упэўнены, што турыстам было б куды прасцей у Беларусі, калі б у краіне было больш паказальнікаў, дубляваных на англійскай.
"Вы знаходзіцеся ў цэнтры Еўропы. Гэта перавага можна выкарыстоўваць. Напрыклад, у Дубаі турыст можа атрымаць аднадзённую візу, калі яго шлях ляжыць транзітам праз аэрапорт Дубая", — лічыць Джэйсан.
Культура як рэсурс для іміджу
Алег Лукашэвіч, журналіст, рэжысёр, сааўтар кнігі "Спадчына Беларусі" распавёў, як ствараўся павільён Беларусі ў Канах.
"Гэтая была магчымасць заявіць пра Беларусь на такім высокім узроўні. У свеце ведаюць пра прэзідэнта і спартоўцах Беларусі, а мы заявілі пра кіно, пра кінематографе, пра магчымасць развіваць капрадукцыі — супрацоўніцтва з кінематаграфістамі іншых краін. На жаль, "Беларусьфільм", які заняўся сварэннем павільёна, не стаў яго развіваць, у мінулым годзе павільёна ўжо не было. А між тым гэта была магчымасць прыцягнуць у Беларусь кінавытворцаў ", — упэўнены Лукашэвіч.
У выніку патэнцыял, які быў створаны ў 2011 годзе, быў у наступныя гады змарнаваны.