Баявая машына, якая збіла ліхтарны слуп на сталічным праспекце, стала самай абмяркоўваемай падзеяй сёлетняга Дня Незалежнасці, зацьміўшы сабой нават сам парад. Зрэшты, танкі напярэдадні святкавання 3 ліпеня прасавалі гусеніцамі не толькі цэнтр Мінска.
Святая святых
Бум! Бах! Тара-рах! Патрапіўшы на "Лінію Сталіна" скурай адчуваеш, што вайна тут не спыняецца ні на хвіліну. Хай нават і бутафорская, яна чакае за кожным вуглом, гатовая ашаламіць выбухам імітацыі фашысцкага танка або стракатаннем аўтаматнай чаргі на стралковай пазіцыі.
Мы сустракаемся з чалавекам, які кіруе гэтым дзіўным і неспакойным месцам — выканаўчым дырэктарам Аляксандрам Мятлой. Ён разам з камандзірам клуба "Салдаты Перамогі" Юрыем Перапечыным праводзіць нас у святую святых комплексу, куды звычайным наведвальнікам шлях закрыты, — на тэрыторыю цэхаў, дзе збіраюць баявыя машыны.
"У нашым аўтапарку знаходзіцца больш за пяцьдзесят адзінак тэхнікі — грузавікі, цягачы, бронетранспарцёры — перыяду баявых дзеянняў у Афганістане і больш ранняга часу. Рэканструяваных танкаў і іх рэплік, якія былі задзейнічаныя ў баях Вялікай Айчыннай, у нас 12 машын", — распавядае па дарозе Аляксандр.
З тэхнікай "Лініі Сталіна" дапамагаюць у асноўным ваенныя з Мінабароны, аддаючы спісаныя экзэмпляры. А вось рарытэтныя мадэлі каманда комплексу "здабывае" ў экспедыцыях — дастае з ям і балот, самастойна іх укамплектойваючы.
Займаюцца гэтым чатыры майстры-ўмельцы: Аляксандр Мікалуцкі і Уладзімір Якушаў з сынамі Аляксеем і Максімам. Усе яны родам са Шклова, добра разбіраюцца ў механіцы і з канца дзевяностых актыўна рэканструююць ваенную тэхніку. Уладзімір Якушаў згаджаецца паказаць машыну, над якой ён з таварышамі цяпер працуе — гэта аказваецца рэпліка СУ-76М узору 1943 года, самай масавай самаходнай устаноўкі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
"Яна збіралася як канструктар: ніжнюю частку ўзялі ад БМП, каткі — у гусенічнага цягача АТ-П. Затое гармата арыгінальная, ЗІС-3 узору 1943 году. Даўжыня, шырыня, вышыня, маса і хадавая будуць адпавядаць арыгіналу", — распавядае Якушаў. Самаходка гатовая ўжо на 70%, а дэманстрацыя яе намечана на 10 верасня — у Дзень танкіста.
Танкі-акцёры
Час зборкі адной адзінкі тэхнікі можа заняць ад пяці да дзевяці месяцаў, у залежнасці ад мадэлі і яе памераў. Па словах мужчын, яны заўсёды імкнуцца, каб створаная імі тэхніка была падобная на рэальны прататып. Спецыяльна для гэтага запрашаюцца спецыялісты па гісторыі, якія паказваюць на нюансы і недакладнасці ў гатовай мадэлі.
Скрупулёзнасць у працы дае свой плён — танкі, створаныя на "Лініі Сталіна", можна ўбачыць у фільмах "Поп", "Застава Жыліна", "Дняпроўскі рубеж", "Сабака Руды" і г.д. Па замове беларускай кампаніі Wargaming, вядомай анлайн-гульнёй World of Tanks, была сабрана машына МС-1 або Т-18. Майстры ўсміхаюцца: "Тэхніка запатрабавана, людзі бачаць, што яна як сапраўдная".
Ад адказу на пытанне, колькі каштуе вытворчасць гусенічнага цуду, суразмоўцы ўсяляк адхрышчваюцца, прызнаючыся, што сакрэт іх поспеху крыецца ў вопыце, назапашаным дзякуючы практыцы. "З кожным разам, з кожнай новай машынай, выпушчанай з ангараў, мы ўсё больш набіраемся майстэрства".
У бліжэйшых планах у рэканструктараў значыцца стварэнне вялікага бронецягніка, абсталяванага кухняй і аўтэнтычнымі прыладамі, а таксама… незвычайнай барнай стойкі, выкананай з дэсантнага бронетранспарцёру БТР-Д. Яна ўпрыгожыць сабой бар "ПДВ", які неўзабаве адкрыецца.
"Мой брат Міхаіл (дырэктар па развіцці і прасоўванні комплексу — Sputnik) убачыў БМП маркі Bradley у адным з амерыканскіх бараў. Там у машыны абрэзалі пярэднюю частку і пакінулі адну гусеніцу для антуражу. І ў мяне нарадзілася ідэя зрабіць лепш — захаваць цалкам ніжнюю частку, выдаліўшы толькі дно, каб мог хадзіць бармэн", — распавёў Мятла.
Паводле яго задумцы, наведвальнікі змогуць сесці вакол стойкі па крузе, замовіўшы сабе піва і квас. Час на ўвасабленне праекта зойме ўсяго тры тыдні — цягнуць з любімай працай беларускія механікі відавочна не любяць.
