Бісерапляценнем Ганна займаецца ўжо больш за дзесяць гадоў. Расказвае, што цікавасць да "фенечак" з'явілася яшчэ ў школе, калі было модна насіць на руках шмат плеценых упрыгожванняў. Дзяўчынкі захоўвалі ў сакрэце спосаб вырабу ўпрыгожванняў, так што, паводле слоў Ганны, ёй давялося самой спасцігаць навуку бісерапляцення — па кнігах, а потым і падглядваючы схемы ў інтэрнэце.
Тэхнік пляцення з бісеру не так ужо і шмат, але, як і ў выпадку з музыкай, калі з сямі нот маэстра здабывае цудоўныя мелодыі, камбінуючы тэхнікі і выкарыстоўваючы розныя матэрыялы, — стразы, пацеркі, камеі, — можна ствараць унікальныя ўпрыгажэнні.
Назваць творы Ганны "фенечкамі" язык не паварочваецца. Гэта вытанчаныя камплекты, якія купляюць для ўрачыстых мерапрыемстваў і вяселляў, а таксама арандуюць для fashion і beauty здымак.
Майстэрняй Ганне служыць уласная кватэра, а рабочым месцам — звычайны стол. Бісерапляценне — рамяство, якое не патрабуе нейкіх асаблівых хітрыкаў у арганізацыі месца для працы. А вось зэканоміць на матэрыялах не атрымаецца.
Ганна прызнаецца, што ніколі не прыходзіць у краму са спісам неабходных рэчаў. Значна часцей майстрыха закупляецца "пра запас" і ўжо потым прыдумляе, што можна зрабіць з гэтых матэрыялаў.
Калі Ганна толькі пачынала, па яе словах, з бісерам у Беларусі ўсё было вельмі сумна. У продажы былі толькі пластыкавыя кітайскія — няправільнай формы, якія аблазяць і выгараюць ужо ў працэсе пляцення.
"Гэта было так крыўдна — тэхнікі плюс-мінус аднолькавыя, ты марнуеш той жа самы час, столькі ж высілкаў, але з крывога кітайскага бісеру атрымліваецца крывое кітайскае нешта", — смяецца Ганна.
Яна шчыра не разумее заказніц, якія, даведаўшыся цану ўпрыгажэння, просяць зрабіць тое ж самае, але з таннага бісеру.
Майстрыха расказвае, што калі ў рэспубліцы нарэшце з'явіўся чэшскі бісер, яна раздавала куплены кітайскі мяшкамі — шмат аднесла сяброўцы, якая працуе ў дзіцячым адукацыйным цэнтры.
Зараз, прызнаецца Ганна, тая ж гісторыя з чэшскім бісерам, таму што з'явіўся японскі.
"Пакуль быў толькі чэшскі бісер, былі вельмі вялікія надзеі на японскі: маўляў, яго нідзе не купіць, ён, напэўна, такі класны — трэба браць. Потым у мяне з'явілася магчымасць замовіць яго ў інтэрнэце, і ў прынцыпе ён апынуўся не лепш чэшскага — проста крыху іншы. Напрыклад, калі чэшскі трохі вузей, больш авальны, то японскі хутчэй квадратны", — падзялілася назіраннямі Ганна.
Паводле яе слоў, нават самы добры бісер можа апынуцца з нечаканай і непрыемнай заганай — напрыклад, рэзаць рабочую леску. Свае ўпрыгажэнні Ганна, у залежнасці ад іх памеру і спосабу вырабу, пляце на леску, спецыяльную нітку або нават тонкай, як павуцінка, монаніткай.
У сваёй працы Ганна выкарыстоўвае не толькі бісер: натуральныя камяні, стразы Swarovski, жэмчуг, камеі з пластыкі (іх майстар робіць самастойна) — часам, распавядае Ганна, ідэя ўпрыгожвання змяняецца ўжо ў працэсе стварэння, калі з'яўляецца новы цікавы элемент, які ўпісваецца ў яго кампазіцыю. Упрыгажэнні часцей за ўсё нараджаюцца ў працэсе пляцення і, бывае, моцна адрозніваюцца ад першапачатковай задумы.
"Я вырашыла ў першы раз зрабіць эскіз, падабраць матэрыялы, фатаграфавала часткі і элементы, але ў выніку атрымалася зусім не так", — распавядае Ганна пра пакуты творчасці.
Майстрыха кажа, што можа паўтарыць выраб у іншым колеры і памеры, але абсалютна ідэнтычнымі ўпрыгожвання не будуць ніколі. Кожны выраб — па-свойму ўнікальны, і хоць Ганна не прыдумляе паэтычных назваў камплектам, іх выгляд кажа сам за сябе.
"За бісерам замацаваўся такі стэрэатып: альбо гэта дзіцячыя фенечкі, альбо гэта нешта на выхад. І мне больш падабаецца стыль "шыкоўнае на выхад", але ў прынцыпе ёсць і невялікія паўсядзённыя ўпрыгажэнні, завушніцы, кулончыкі, якія ні да чаго не абавязваюць", — распавядае Ганна.
Ганна прымае ўдзел у шматлікіх выставах-кірмашах, якія праходзяць у Мінску, хоць і сцвярджае, што гэта хутчэй рэклама, чым спосаб зарабіць на продажы: часам ледзь атрымоўваецца акупіць арандаванае месца.
Да нізкіх продажаў на выставах Ганна ставіцца па-філасофску: "У самым пачатку ў мяне былі вялікія чаканні ад выстаў: вось я прыйду, і ўсё-ўсё купяць, сядзіш цэлую ноч, дарабляеш нешта — апошняя ноч перад выставай была сапраўдны марафон. А потым прыходзіш, стаіш там, людзі падыходзяць, глядзяць і нічога не купляюць. Але я і сама часта хаджу на выставы проста паглядзець. Нічога страшнага — калі спадабалася, потым напішуць, замовяць".
А вось у конкурсах, якія рэгулярна праводзяцца сярод рамеснікаў, Ганна ўдзельнічае рэдка. Прыярытэтным для яе з'яўляецца выкананне заказаў, якія давялося б адкласці, калі б яна вырашыла сур'ёзна рыхтавацца да конкурсу. Асноўны прыбытак майстру прыносяць нявесты, але яны ж — і галоўная крыніца хваляванняў.
"Бывае, што і спрачаемся. На іх працуе стыліст, стыліст нешта сказаў, нешта яшчэ мама падказала, яна сама што-небудзь хоча — і ў такія моманты робіш і страшна. Нават не тое што страшна — хвалююся, спадабаецца — не спадабаецца", — расказвае майстар.
І ўсё ж такі праца прыносіць Ганне велізарнае задавальненне. Калісьці яна задумвалася пра тое, каб падзяліцца сваімі навыкамі, нават, па яе словах, з'ездзіла на сумоўе ў школу, дзе патрабаваўся выкладчык гуртка. Там абяцалі ператэлефанаваць — але не ператэлефанавалі. Зрэшты, Ганна кажа, што не вельмі знервавалася: усё ж такі пляценне з бісеру — працэс, на які сыходзіць шмат часу, і для таго, каб сур'ёзна займацца вырабам упрыгожванняў, трэба цалкам прысвяціць сябе яму.
Ганна кажа, што ў апошнія гады людзі больш сталі шанаваць ручную працу: раней, бывала, круцілі на кірмашах носам над упрыгожваннямі, запытваючы: "І за што такія грошы?". Сама майстар лічыць, што ў канчатковую цану вырабаў павінны закладвацца не толькі кошт матэрыялаў і, уласна, працы. Ганна супрацоўнічае з фатографамі і стылістамі, прымае ўдзел у фотасесіях — у выніку ўсе застаюцца задаволеныя: адны атрымліваюць для здымак незвычайныя дызайнерскія ўпрыгажэнні, а майстар — студыйныя фатаграфіі вырабаў, якія можна выкарыстоўваць для рэкламы. Але ўсё гэта, вядома, адымае шмат часу і сіл.
"Калі выбіраць паміж выставамі і супрацоўніцтвам з фатографамі, я, вядома, аддаю перавагу супрацоўніцтву. Гэта і цікавей. Мае ўпрыгажэнні з'яўляліся ў часопісах, праўда, я іх не захоўваю — усё ёсць у інтэрнэце", — распавядае Ганна.
Паколькі асноўнае хобі даўно стала працай, вольны час майстрыха прысвячае маляванню і каліграфіі. Паводле яе слоў, кліенту яшчэ прыемней атрымаць упрыгожванне, калі яно прыгожа запакавана і падпісана.
