Караткевіч-party, або Як дом класіка выклікаў ажыятаж не толькі ў Оршы

© Sputnik / Павел ВурДом, дзе жыў Уладзімір Караткевіч
Дом, дзе жыў Уладзімір Караткевіч - Sputnik Беларусь
Падпісацца
Дом, дзе Уладзімір Караткевіч напісаў адзін са сваіх самых вядомых твораў, не лічыцца культурнай каштоўнасцю, але да апошняга часу турысты яго з задавальненнем наведвалі.
Некалькі дзён таму ў інтэрнэце з'явілася аб'ява аб продажы старога дома па адрасе: Орша, вуліца Караткевіча, 10. Гэты будынак адметны тым, што з 1946 года належыць сям'і Караткевічаў, і ў ім класік напісаў сваё знакамітае "Дзiкае паляванне караля Стаха". На дом адразу ж знайшлося некалькі пакупнікоў. Хто і для чаго яго спрабуе купіць, разбіраўся карэспандэнт Sputnik Павел Вур.

Дом вядомы, але каштоўнасці не прадстаўляе

У Оршы ёсць музей Уладзіміра Караткевіча, які размешчаны ў будынку былой радзільні, дзе ўбачыў свет пісьменнік. Частка экспазіцыі музея складаецца як раз з той мэблі, што знаходзілася ў доме па вуліцы Караткевіча, 10.
Кнігі Уладзіміра Караткевіча - Sputnik Беларусь
Аршанскія актывісты хочуць выкупіць дом Уладзіміра Караткевіча
Работнікі музея сцвярджаюць, што, седзячы менавіта ў гэтых плеценых крэслах, Уладзімір Караткевіч задумаў "Дзiкае паляванне караля Стаха". Старадаўні гадзіннік, чайнік, стол, крэслы — у музеі шмат мэблі, якой карыстаўся пісьменнік, калі жыў у бацькавай хаце. Пра яе клапоцяцца і яе шануюць.
"Гэтую мэблю нам падарыла Ірына — траюрадная пляменніца пісьменніка, якая зараз жыве ў Адэсе. Кожны раз, калі прыязджае ў Оршу, яна нешта дорыць музею. Нядаўна аддала кнігі з дароўнымі надпісамі пісьменніка і крэсла з дому Караткевічаў", — распавяла Sputnik загадчыца Аршанскім музеем У. С. Караткевіча Ліна Гатоўская.
Паводле яе слоў, яна заўсёды чытае наведвальнікам музея верш, які Караткевіч прысвяціў роднаму дому.
Прадметы інтэр"еру з аршанскага дома Караткевіча, выстаўленыя ў ягоным музеі
Караткевічы пасля вайны купілі зруб у вёсцы і прывезлі яго ў Оршу. З тых часоў будынак належыць іх сям'і. Пасля Юрыя Барабаша, мужа пляменніцы Уладзіміра Караткевіча, які да апошняга дня жыў у гэтым доме, будынак перайшоў да яго дачкі з Адэсы.
У такой абстаноўцы пісаў Караткевіч у сваёй мінскай кватэры, экспазіцыя Аршанскага музея Караткевіча
Яна атрымала дом у спадчыну ў 2016 годзе. З тых часоў там жывуць кватаранты. А нядаўна ў інтэрнэце з'явілася аб'ява аб тым, што дом выстаўлены на продаж амаль за 34 тысячы беларускіх рублёў. Здавалася б, вялікая цана за пабудову 40-х гадоў, але даволі вялікі ўчастак знаходзіцца ўсяго ў дзесяці хвілінах хады ад цэнтра горада.
Памятная дошка на доме Уладзіміра Караткевіча
Дом не ўваходзіць у дзяржаўны спіс ахоўных гісторыка-культурных каштоўнасцяў, адзінае згадка пра тое, што тут жыў класік — невялікая шыльда на сцяне будынка.
"Асабіста я лічу, што гэты дом не мае вялікай гістарычнай каштоўнасці. У горадзе ёсць музей Караткевіча, куды ўсё прыносяць дакументы, прадметы, фатаграфіі, а ў хаце жывуць кватаранты", — дадала Ліна Гатоўская.

Дом — каштоўны, але яго могуць знесці

З загадчыцай музея не згодны старшыня грамадскага аб'яднання "Звяз" Ігар Казмерчак.
Старшыня грамадскага аб"яднання "Звяз" Ігар Казмерчак побач з домам Караткевіча
Паводле яго слоў, усе экскурсаводы будуюць маршруты так, каб турысты змаглі наведаць не толькі музей Караткевіча, але і яго дом, які, несумненна, аказваў вялікі ўплыў на яго творчасць.
"Мэта нашай арганізацыі — актывізацыя жыхароў Оршы і Аршанскага раёна, каб яны не чакалі ініцыятыў ад чыноўнікаў, а самі спрабавалі палепшыць жыццё вакол сябе. Мы праводзім выставы, семінары, прэзентацыі кніг, кінапаказы, удзельнічаем у грамадскіх абмеркаваннях, праводзім выставы. Але перад намі заўсёды ўзнікае праблема з памяшканнем, якога папросту няма, і кожны раз даводзіцца штосьці шукаць для сваіх праектаў", — распавёў Казмерчак.
Таму актывісты аб'яднання адразу звярнулі ўвагу на аб'яву аб продажы дома Караткевічаў. Натуральна, 17 тысяч долараў у іх няма, таму спачатку хлопцы проста адсочвалі сітуацыю з боку. Але ўсё змянілася, калі звязаўцы даведаліся, што ёсць чалавек, які хоча выкупіць участак для таго, каб знесці будынак і пабудаваць на яго месцы новы дом.
З гэтай думкай прыйшлося, што называецца, "пераначаваць", а раніцай пачаўся рух — "Звяз" вырашыў выкупіць дом. Рабятам паабяцалі дапамагчы актывісты з Мінску. Зараз рыхтуецца да пачатку краудфандынгавая кампанія па зборы сродкаў на куплю хаты.
Кнігі аўтарства Караткевіча з яго ж аўтографам
Прадстаўнікі аб'яднання звязаліся з гаспадыняй і высветлілі, што яна рыхтуецца прадаваць дом ужо ў верасні. За месяц сабраць такую ​​суму наўрад ці атрымаецца, таму актывісты прапанавалі жанчыне ўнесці авансам грошы, якія ўдасца сабраць да гэтага часу, узяць будынак у арэнду, даглядаць за ім і паволі аддаваць астатнюю частку сумы. Гаспадыня дома пакуль "не адказала, ні "так", ні "не".
Па словах старшыні "Звязу", адну гістарычную пабудову ім не ўдалося зберагчы. У канцы XIX стагоддзя ў Оршы з'явіўся піўзавод, які ў 2006 годзе закрылі. Потым там былі розныя вытворчасці, у выніку, увесь комплекс выкупіў прадпрымальнік.
Уладзімір Караткевіч - Sputnik Беларусь
Шлях у вечнасць Уладзіміра Караткевіча: "...Крочце к сонцу поруч са мной"
У грамадскай арганізацыі быў план па выкарыстанні тэрыторыі піўзавода ў турыстычных мэтах: арганізацыя тэматычных атракцыёнаў, кафэ, зона адпачынку. Але звязацца з новым уладальнікам тэрыторыі не атрымалася, і зараз дарэвалюцыйныя будынкі зносяць, а што будзе на іх месцы, невядома, паколькі адсутнічае пашпарт аб'екта.
"Мы хочам зберагчы хаця б гэты дом і зрабіць з яго культурны цэнтр, дзе будзем праводзіць выставы, прэзентацыі, кінапаказы. Назавем "Дом Караткевіча" і пастараемся максімальна захаваць інтэр'ер. Разумееце, у Оршы ўвогуле няма падобных памяшканняў, а гораду яны неабходныя, як паветра, для таго, каб у ім хоць неяк развівалася культурная жыццё", — дадаў старшыня "Звязу".
Акрамя таго, актывісты хочуць зберагчы будынак ад зносу. Як адзначыў Казмерчак, уладальніца дома таксама хацела б, каб будынак захаваўся. Але чым скончацца перамовы зёю, невядома, усё вырашыць яе прыезд у верасні.
Паводле яго слоў, на дапамогу ўладаў разлічваць не даводзіцца, паколькі на балансе ў горада і так вельмі шмат пустых будынкаў. Таму паўстае пытанне аб тым, наколькі самі беларусы гатовыя падзяліцца грашыма, каб захаваць дом, дзе стварыў свой вялікі твор адзін з лепшых беларускіх пісьменнікаў.
Стужка навiн
0